Вікіпедыя

Еўрапейскі Саюз: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др →‎Геаграфія: выправіла моўныя і граматычныя памылкі
др над арфаграфіяй яшчэ працаваць і працаваць
Радок 1:
{{Арфаграфія}}[[Выява:Flag of Europe.svg|thumb|right|250px|[[Сцяг Еўрапейскага Саюза]]]]
'''Еўрапейскі Саюз''' ('''Еўрасаюз''', '''ЕС'''), '''Еўрапейскі Звяз''' ('''Еўразвяз''', '''ЕЗ''') — эканамічны і палітычны саюз 28 дзяржаў [[Еўропа|Еўропы]]. Быў заснаваны [[1 студзеня]] [[1993]] года згодна з [[Маастрыхцкая дамова|Маастрыхцкай дамовай]]. З насельніцтвам звыш 500 млн. чалавек ЕС вырабляе каля 22% (16,5 трлн. дол.) сусветнага ВУП (2016)<ref>Дадзеныя прадстаўлены Міжнародным Валютным Фондам
 
Радок 90:
 
===== Геаграфічнае становішча =====
Еўрапейскі Саюз амаль поўнасцю знаходіцца ў Еўропе (за выключэннем Кіпра, які геаграфічна адносіцца да Азіі). Агульная тэрыторыя складае 4 422 773 кіламетры квадратныя, а насельніцтва налічвае каля 510 мільёнаў чалавек. Берагавая лінія вельмі неаднародная, таму Еуропа мае шмат паўвыспаў ды мораў, якія яе амываюць. Амаль поўнасцю ГішпаніяІспанія і Партугалія знаходзяцца на Пірэнэйскай паўвыспе, Італія – на Апенінскай, Балгарыя і Грэцыя – на Балканскай, Данія – на паўвыспе Ютландыя.
 
Найбольш буйныя моры: Міжземнае на поўдні (у ім выдзяляюць Лігурыйскае і ТірэнскаеЦірэнскае каля берагоў Францыі і Італіі), АдрыатычнаеАдрыятычнае паміж Італіяй і Харватыяй, таксама Іанічнае, Эгейскае і Мрамарнае каля Грэцыі, Кантабрыйскае мора (другая назва – Біскайскі заліў) на захадзе, амывае Гішпанію ды Францыю, Паўночнае мора на паўночным захадзе, якое ляжыць паміж Брытаніяй, Даніяй, Нямеччынай і Нідэрландамі; Балтыйскае мора на паўночным усходзе паміж Польшчай і Прыбалтыкай за аднаго боку і Фінляндыяй са Швецыяй з другога.
 
Большая колькасць краін ЕС маюць выхад да мора, што гаворыць пра вялікія магчымасці да міжнародных і міжкантынентальных сувязяў амаль з усімі краінамі свету, што ЕС актыўна выкарыстоўвае.
Радок 102:
 
===== Унутраныя воды =====
Еўрапейскі Саюз даволедаволі добра збяспечанызабяспечаны ўнутранымі водамі. Амаль увесь павярховы сток належыць да басейну Атлантычнага акіяна – басейны ўнутранага стоку зусім не значныя і знаходяцца, у асноўным, у вададэфіцытных рэгіёнах. Дзякуючы блізасці да Атлантычнага акіяна, амаль уся тэрыторыя ЕС атрымлівае дастатковую колькасць ападкаў. Выключэнне – унутраныя тэрыторыі Гішпаніі і Партугаліі з найбольш актуальнай праблемай недахопу вады, таму там патрэбен мэнеджмэнт водных рэсурсаў і аптымізацыя сельскай гаспадаркі. Рачная сетка даволі старажытная, але некаторыя рэкі на поўначы адносна маладыя, бо сфарміраваліся толькі пасля апошняга ледніка. Найбольш буйныя рэкі ЕС – Рэйн - у Германіі, Луара – у Францыі, Дунай – у Германіі, Аўстрыі, Славакіі, Венгрыі, Харватыі, Румыніі і Балгарыі. Усе яны з'яўляюцца значнымі транспартнымі артэрыямі, а на ўзвышшах ды ў гарах некаторыя рэкі выкарыстоўваюцца як месца размяшчэння ГЭС, напрыклад Рона і Адзіджэ.
 
===== Клімат =====
Радок 109:
Поўнач Фінляндыі захоплівае субарктычны клімат. На захадзе ЕС распаўсюджаны марскі клімат, у цэнтральнай і ўсходняй частцы – пераходны, з меншай колькасцю ападкаў і больш халоднай зімой. На поўдні ЕС дамінуе субтрапічны міжземнаморскі клімат, які мае цеплае і сухое лета, а таксама дажджлівую і не вельмі халодную зіму. У ім знаходзяцца амаль ўсе Еўрапейскія курорты.
 
===== Карысныя выкапаннівыкапні =====
Распаўсюджанне карысных выкапанняў цесна звязана з тэктанічнай будовай тэрыторыі ЕС: яна вельмі неаднародная, таму ў ЕС знаходзіцца вялікі спектр розных мінеральных радовішчаў. У агульным, пачынаючы з 80-ых гадоў апошняга стагоддзя, краіны Еўропы (а потым і ЕС) праводзяць палітыку адыходу ад здабыўнай і арыентаванай на яе прамысловасці.
 
Радок 119:
Экалогія ў Еўрасаюзе пастаянна паляпшаецца, у асноўным, дзякуючы належным адносінам урада да яе. Але экалагічныя праблемы ўсё роўна існуюць, і выкліканы яны, галоўным вобразам, высокай шчыльнасцю насельніцтва і прамысловай нагрузкай на тэрыторыю.
 
====== ЭмісііВыкіды серы, азоту, діаксіду вугляроду ў атмасферу ======
Гэта прычына кіслотных дажджоў, часткова – дэградацыі глебаў, пашкоджання жылога фонду, транспарту і маёмасці. Найбуйнейшыя эмісіі, ў асноўным, сустракаюцца ў старапрамысловых раёнах, напрыклад, французская Латарынгія альбо "Чорная Англія". Металургія, цеплаэнергетыка і хімічная прамысловаць з'яуляюцца аднымі з іх галоўных прычын.
 
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Еўрапейскі_Саюз"