Японія: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 71:
== Назва ==
[[Беларусь|Беларуска]]<nowiki/>е слова ”Японія” - экзонім, які патрапіў у [[Беларуская мова|беларускую мову]] меркавана з [[Нямецкая мова|нямецкай]] (ад {{lang-de|Japan}}), хаця [[вакалізм]] болей адпавядае [[Французская мова|французскаму]] ''Japon''<ref>{{книга|автор = Фасмер, М. | оригинал = Russisches Etymologisches Worterbuch | заглавие = Этимологический словарь русского языка | издательство = АСТ |год = 2004 |страниц = | isbn = 5-17-013347-2}}</ref>.
 
У перыяд Рэстаўрацыі Мэйдзі да канца Другой сусветнай вайны поўная назва Японіі гучала як {{ніхонга|''Дай Ніпон Тэйкоку''|大日本帝國}}, што азначае ”Вялікая Японская Імперыя”. Сёння афіцыйная назва краіны {{ніхонга|«Ніхон коку» ці «Ніпон коку»|日本国}}. Самі японцы завуць сваю краіну ”Ніпон” {{Audio|ja-nippon(日本).ogg|слухаць} ці ”Ніхон” {{Audio|ja-nihon(日本).ogg|слухаць}}, абодва варыянты запісваюцца з дапамогай [[кандзі]] {{lang-ja2|日本}}. Першы варыянт часта выкарыстоўваецца ў якасці афіцыйнага, напрыклад на іенах, паштовых марках і ў назвах многіх спартовых падзей. ”Ніхон” звычайна выкарыстоўваецца ў побыце. Сябе японцы завуць {{ніхонга|''ніхондзін''|日本人}}, а сваю мову - {{ніхонга|''ніхонга''|日本語}}.
 
== Геаграфія ==
Радок 88 ⟶ 90:
 
=== Расліннасць ===
[[Выява:Jomon Sugi Panorama.jpg|thumb|left|[[Крыптаметрыя японская]]]]
Пад лесам і хмязнякамі 67 % тэрыторыі. На поўначы Хакайда пераважаюць хвойныя лясы ([[елка]] і [[піхта]]), на паўднёвым захадзе Хакайда і паўночным усходзе Хонсю — субтрапічныя вечназялёныя лясы ([[магнолія]], [[бамбук]]), у гарах — [[хвоя]], [[кіпарыс]], [[туя]]. На поўдні Кюсю і на архіпелагу Рукю трапічныя лясы з пальмаў, фікусаў, сагаўнікаў, папарацей і інш.
 
=== Фаўна ===
[[ВаяваFile:Mandschurenkranich.jpg|thumb|[[Японскі жораў]]]]
Жывёльны свет разнастайны, ёсць [[эндэмік]]і і рэлікты. З [[сысуны|млекакормячых]] трапляюцца воўк, [[барсук]], [[янотападобны сабака]], японскі чорны мядзведзь, [[японскі макак]]; з [[птушкі|птушак]] — дзяцел, сойка, жураўлі, дрозд, арол. Пашыраны [[паўзуны]], [[яшчаркі]], [[чарапахі]]. Прыбярэжныя раёны багаты рыбай, [[крабы|крабамі]], [[малюскі|малюскамі]]. Каля 25 % плошчы — ахоўныя тэрыторыі. 28 нацыянальных паркаў ([[Нацыянальны парк Бандай-Асахі|Бандай-Асахі]], Іосіна-Кумана, Сайкай, Сікоцу-Тоя, [[Нацыянальны парк Фудзі-Хаконэ-Ідзу|Фудзі-Хаконэ-Ідзу]]) і 55 квазінацыянальных паркаў (падпарадкоўваюцца прэфектурным урадам); шэраг падводных паркаў на мелкаводдзях, запаведнікі, рэзерваты і заказнікі.
 
=== Прыродная небяспека ===
[[Файл:Sakurajima at Sunset.jpg|thumb|left|[[Сакурадзіма]]]]
Японскія астравы ўваходзяць у сістэму [[Ціхаакіянскае вогненнае кальцо|ціхаакіянскага вогненага кальца]]. Дзесяць працэнтаў сусветнай вулканічнай актыўнасці ў пачатку 1990-х было зарэгістравана ў Японіі. До 1500 года [[Землетрасенне|землятрусы]] кожны год з магнітудай ад 4 да 6 не з’яўдяюцца чымсьці незвычайным. Невялічкія землятрусы адбываюцца штодзённа ў розных частках краіны, выклікаючы ўздрыгванні будынкаў.