Генацыд армян: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 235:
 
=== Прыняцце «''канчатковага рашэння''» ===
Іншым спрэчным пытаннем з'яўляецца час прыняцця рашэння пра знішчэнне армянскага насельніцтва Турцыі. Гісторыкі, якія разглядаюць гэту праблему (аналагічна гісторыкам [[Халакост]]у), падзяляюцца на дзве групы: «''інтэнцыяналістаў''», якія лічаць, што туркі даўно выношвалі планы знішчэння армян, а падзеі канца [[XIX стагоддзе|XIX]] — пачатку [[XX стагоддзе|XX стагоддзя]] з'яўляюцца рэпетыцыяй масавага знішчэння армян у [[1915]] годзе, і «''функцыяналістаў''», якія мяркуюць, што падзеі насілі досыць выпадковы характар і адбыліся пад уплывам уяўленняў пра армянскую пагрозу, што паўсталі падчас Першай сусветнай вайны. Так, «''інтэнцыяналіст''» {{нп3|Ваагн Дадран|Ваагн Дадран|ru|Дадрян, Ваагн}} бачыць важную прычыну ў ісламе, што ўяўляў непадуладную зменам догму. Дадран абгрунтоўвае свае паглядыпогляды тым, што забойствы найчасцей адбываліся пасля пятніцкіхпятнічных малітваў, на якіх мулы заклікалі да джыхаду супраць армян. Яго апаненты пярэчаць, прыводзячы прыкладпрыклады выратавання армян мусульманамі і адзначаючы той факт, што рэпрэсіі супраць армян пачаліся ў Асманскай імперыі пасля эпохі [[Танзімат]], калі імперыя адмовілася ад вяршэнства рэлігійных законаў і паспрабавала ўстаць на шлях мадэрнізацыі. «''Функцыяналісты''», прыкладам, {{нп3|Рональд Грыгор Сюні|Рональд Сюні|ru|Суни, Рональд Григор}} і {{нп3|Дональд Блоксхэм|Дональд Блоксхэм|ru|Блоксхэм, Дональд}}, бачаць прычыны ліквідацыі армянскай абшчыны ў наступствах паразыпаражэння Асманскай імперыі пад [[Горад Сарыкамыш|Сарыкамышам]]. Аналізуючы пункт поглядугледжання «''функцыяналістаў''», іншы даследчык, Асатран, адзначае, што ідэі генацыду выспяваюць на глебе сацыяльнай дыскрымінацыі і ў калектыўных міфах, уласцівых дамінантнай групе. Тым не менш сярод даследнікаўдаследчыкаў існуе кансенсускансэнсус адносна таго, што «''канчатковае рашэнне''» было прынята пасля паўстання 1915 года ў [[Горад Ван|Ване]]. Крайнія пазіцыі ў гэтай спрэчцы займаюць многія гісторыкі з Арменіі, якія мяркуюць, што ўся гісторыя Асманскай імперыі з'яўляецца прэлюдыяй да знішчэння армян, і гісторыкі Турцыі, якія ў большасці зусім адмаўляюць мэтнаемэтавае знішчэнне армянскай абшчыны<ref name="The Armenian Genocide: An Interpretation" /><ref name="Сюни, Ab Imperio" /><ref name="Bloxham-69-71" />.
 
== Знішчэнне культурнай спадчыны ==