Генацыд армян: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
вычытка
Радок 293:
{{also|Цыцэрнакаберд}}
[[Файл:Суренянц, «Попранная святыня», 1895.jpg|thumb|left|180px|{{нп3|Вардгес Акопавіч Сурэнянц|Вардгес Суренянц|ru|Суренянц, Вардгес Акопович}}, «''Патаптаная святыня''», 1895 год.]]
Першым фільмам пра падзеі 1915 года з'яўляецца карціна ''«{{нп3|Разадраная Арменія|Разадраная Арменія|ru|Растерзанная Армения}}»'' (1919), ад якой захаваўся толькі 15-хвілінны ўрывак. Першы дакументальны фільм «''Дзе мой народ?''» ({{lang-en|Where Are My People?}}, прадзюсер Майкл Акапян) выйшаў у 1965 годзе да 50-х угодкаў падзей. На мяжы XX і XXI стагоддзяў былі створаныствораныя некалькі дакументальных фільмаў, найболейнайбольш цікавым з якіх аказаўся «''Утоены Халакост''» ({{lang-en|The Hidden Holocaust}}). НайболейНайбольш вядомыя фатаграфіі зробленызробленыя [[Армін Вегнер|Армінам Вегнерам]] з нямецкага Чырвонага крыжа і консулам ЗША Лэслі Дэвісам<ref name="Hagopian" />. Турэцкая рэспублікаРэспубліка аказвае перашкоды спробам здымаць фільмы пра знішчэнне турэцкіх армян<ref name="Dinah Shelton" />. Вусная традыцыя аповедаў пра забойствы адлюстроўваецца ў песнях, якія лічацца адным з доказаў генацыду<ref name="Jonathan McCollum" />. У творчасці амерыканскай рок-групы [[System of a Down]], якая складаецца з музыкантаў-армян, часта закранаецца тэматыка генацыду армян. Яшчэ ў канцы XIX стагоддзя армянскі мастак [[Вардгес Акопавіч Сурэнянц|Вардгес Сурэнянц]] прысвяціў шэраг сваіх карцін разнеразні армян у Заходняй Арменіі<ref name="Костина" />. Многія карціны [[Аршыл Горкі|Аршыла Горкі]] натхняліся яго ўспамінамі пра перажытыя падзеі<ref name="Stephen Feinstein 108" />.
 
Адным з вядучых армянскіх паэтаў, загінулыхзагінуўшых у 1915 годзе, быў {{нп3|Сіяманта|Сіяманта|ru|Сиаманто}}. Іншы буйны паэт, {{нп3|Даніел Рыгоравіч Варужан|Даніел Варужан|ru|Варужан, Даниел Григорьевич}}, таксама быў арыштаваны 24 красавіка, пазней закатаваны і забіты 19 жніўня. Многія вершы [[Егішэ Чарэнц]]а, які нарадзіўся ў [[Карс]]е і перажыў 1915 год у складзе руху супраціўлення, апісваюць жахі разні. Самы вядомы літаратурны твор на тэму генацыду армян — раман [[Франц Верфель|Франца Верфеля]] «''[[Сорак дзён Муса-Дага]]''».
 
Першы помнік, прысвечаны масавым забойствам армян, быў пастаўлены ў выглядзе капліцы ў 1950-х гадах на тэрыторыі армянскага каталікасатакаталікасату ў горадзе Антэліяс, [[Ліван]]. У 1965 годзе на тэрыторыі каталікасатакаталікасату ў [[Эчміядзінскі манастыр|Эчміядзіне]] быў збудаваны помнік ахвярам генацыду, які складаецца са шматлікіх [[хачкар]]аў. У 1990 годзе памятная капліца была пабудавана ў сірыйскай пустыні Дэр Зор, якая да цяперашняга часу з'яўляецца адзіным помнікам, што стаіць на месцы, злучанымзвязаным з забойствамі армян<ref name="Encyclopedia of genocide, 102-104">{{Кніга:Israel W. Charny:Encyclopedia of genocide|102-104|volume=1}}</ref>. У [[1967]] годзе, праз два гады пасля таго, як у 50-я ўгодкі падзей у [[Армянская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Савецкай Арменіі]] прайшлі {{нп3|Дэманстрацыі ў Ерэване, 1965|масавыя несанкцыянаваныя дэманстрацыі|en|1965 Yerevan demonstrations}}, у [[Ерэван]]е на ўзгорку Цыцэрнакаберд («''Ластаўчына крэпасць''») была завершана пабудова мемарыяльнага комплексу. Сёння Цыцэрнакаберд з'яўляецца месцам паломніцтва для армян і ўспрымаецца грамадскай думкай як універсальны помнік армянскаму генацыду<ref name="Encyclopedia of genocide, 102-104" /><ref name="Totten, 21">Samuel Totten, Paul Robert Bartrop, Steven L. Jacobs (eds.) Dictionary of Genocide. Greenwood Publishing Group, 2008, ISBN 0-313-34642-9, p. 21.</ref>.
 
== Юрыдычны бок ==