Ян Замойскі: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →Гл. таксама: clean up з дапамогай AWB |
→Біяграфія: ілюстрацыя |
||
Радок 41:
== Біяграфія ==
[[Кальвінізм]], той, што рабіў у той час вялікія поспехі сярод [[шляхта|шляхты]], знайшоў сабе прыхільніка ў асобе бацькі Яна
[[Выява: Pomnik zamoyskiego6.jpg | thumb | left | 200px | Помнік Замойскаму у заснаваным ім горадзе [[Замасць]].]]
Па абранні на польскі трон каралём [[Генрых III Валуа|Генрыха Анжуйскага]] ў ліку паслоў да яго быў адпраўлены і Замойскі, які быў у той час старостам белзскім. Яму ўдалося набыць размяшчэнне Генрыха, які надаў Замойскаму багатае Кнышынскае староства. Падчас другога міжкаралеўя Ян Замойскі стаў на чале партыі пястаўцаў, якія жадалі абрання ў каралі паляка. Пераход яго ў шэрагі прыхільнікаў абрання [[Стэфан Баторый|Стэфана Баторыя]] тлумачыцца тым, што [[Карона Каралеўства Польскага|польская карона]] аддавалася апошняму пад умовай жаніцьбы з сястрой нябожчыка караля Жыгімонта Аўгуста
Новы кароль паспяшаўся зрабіць Замойскага падканцлерам, а потым канцлерам і каронным гетманам. Замойскі карыстаўся цяпер небывалай ў Польшчы уладай і значэннем. Да таго ж ён парадніўся з самім каралём, уступіўшы ў трэці шлюб з пляменніцай Баторыя, [[Грызельда Баторый| Грызельдай]] (1583). Замойскі быў душою ўсіх праектаў ўнутраных пераўтварэнняў у Польшчы, а таксама прымаў дзейны ўдзел у ваенных паходах Баторыя. Са смерцю Стэфана Баторыя становішча Яна Замойскага зрабілася цяжкім, бо ён меў масу ворагаў сярод магнатаў; асабліва ненавідзелі яго [[Збароўскія]]. Тым не менш яму ўдалося ў трэцяе міжкаралеўе правесці абранне [[Жыгімонт Ваза|Жыгімонта]], каралевіча шведскага, які паходзіў па маці ад Ягелонаў. Абранага другой партыяй у каралі польскія аўстрыйскага эрцгерцага [[Максіміліян III Габсбург|Максіміліяна]] Замойскі разбіў у бітве пры [[Бычына|Бычыне]] ([[1588]]) і [[Аўстрыйская інтэрвенцыя ў Польшчы, 1587—1588| ўзяў ў палон]].
[[Файл:Mars and Minerva Crowning the Bust of Hetman Jan Zamoyski.jpg|250px|thumb|[[Джозеф Сандэрс]]. «Марс і Мінерва карануюць бюст гетмана Яна Замойскага», 1812]]
З першай жа сустрэчы з Жыгімонтам III Замойскі адчуў да яго [[антыпатыя|антыпатыю]] і неўзабаве зусім ад яго аддаліўся. Знешнюю палітыку караля, які знаходзіўся пад уплывам [[Эрцгерцагства Аўстрыя|Аўстрыі]], Замойскі не толькі не падтрымліваў, але, лічачы яе згубнай для Польшчы, наколькі быў у сілах, процідзейнічаў. Са свайго боку, кароль перашкаджаў Яну Замойскаму ў правядзенні яго планаў. Праекты Замойскага аб выданні закона адносна парадку абрання каралёў, роўна як і адносна рашэння спраў на соймах большасцю галасоў, не сустрэлі падтрымкі. Замойскі страціў свой ранейшы ўплыў, але на ваенным попрышчы яму ўдалося аказаць Польшчы яшчэ шэраг вялікіх паслуг. Два паходы яго ў Малдову (у [[1595]] і [[1600]] гадах) прывялі да ўмацавання ўплыву Рэчы Паспалітай у гэтай краіне. У [[1601]] і [[1602]] гадах Замойскі ўдзельнічаў з бліскучым поспехам у кампаніі супраць паўстаўшых ваяводаў.
|