|
У студзені [[1385]] года віленская дэлегацыя правяла перамовы ў [[Горад Кракаў|Кракаве]] з нагоды меркаванай дынастычнай уніі, а летам польскія ўпаўнаважаныя прыехалі ў Вялікае Княства Літоўскае.
Акт [[Крэўская унія|уніі, якая паклала пачатак утварэнню літоўска-польскай дзяржавы]] [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]], падпісалі [[14 жніўня]] [[1385]] года ў княжацкай вежы [[Крэўскі замак|Крэўскага замка]] (цяпер [[Смаргонскі раён]])<ref name="БС"/>. УУмовы ўніі у тым ліку ўмовы ўніі ўключалі прыняцце хрысціянствакаталіцтва, вяртанне зямель «скразеныхскрадзеных» у Польшчы яе суседзямі, і «''terras suas Lithuaniae et Russiae Coronae Regni Poloniae perpetuo applicare''», што інтэрпрэтуецца гісторыкамі вельмі шырока, ад [[Асабістая унія|асабістай уніі]] паміж Літвой і Польшчай да поўнай інкарпарацыі Літвы ў Польшчу. ПагадненнеПагадненню ў Крэве апісваласядаюцца ацэнкі адначасова і як дальнабачнаедальнабачнаму, і як адчайна авантурнаеавантурнааму<ref namegroup="Gзаўв.">ГэтаТак паводле цытаты польскага гісторыка {{нп3|Ежы Клачоўскі|Ежы Клачоўскага|pl|Jerzy Kłoczowski}} «[пагадненне] адлюстроўвае выключную дальнабачнасць палітычных элітаў, кіруючыхякія кіравалі абедзвюма краінамідзяржавамі» ({{Harvard citation no brackets|Kłoczowski|2000|p=55}}).</ref>
Ягайла атрымаў правамусіў ажаніцца з 11непаўналетняй 12-гадовай польскай каралеўнай Ядвігай і заняць польскі сталец. Узамен ён абавязваўся прыняць каталіцтва і ахрысціць у яго братоў, сваякоў і іншых падданых, вызваліць палонных хрысціян (палякаў), заплаціць 200 000тыс. [[Фларын, манета|фларынаў]] за зрыў пагаднення аб шлюбе Ядвігі з {{нп3|Вільгельм, герцаг Аўстрыі|Вільгельмам Габсбургам|ru|Вильгельм (герцог Австрии)}}, вярнуць забраныя і назаўсёды далучыць свае землі да Каралеўства Польскага ,. хоць існуеІснуе меркаванне, што гэтыятэкст ўмовыпагаднення з гэтымі ўмовамі вядомыявядомы толькі паводле пазнейшых, падробленых самімі палякамі спісаў<ref>{{Кніга|аўтар = Насевіч В. Л.|частка = |загаловак = Пачаткі Вялікага Княства Літоўскага: Падзеі і асобы|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданне = |месца = {{Мн.}}|выдавецтва = Полымя|год = 1993|том = |старонкі = 125|старонак = 160|серыя = |isbn = 5-345-00627-Х|тыраж = }}</ref>. ▼
▲Ягайла атрымаў права ажаніцца з 11-гадовай польскай каралеўнай Ядвігай і заняць польскі сталец. Узамен ён абавязваўся прыняць каталіцтва і ахрысціць у яго братоў, сваякоў і іншых падданых, вызваліць палонных хрысціян (палякаў), заплаціць 200 000 [[Фларын, манета|фларынаў]] за зрыў пагаднення аб шлюбе Ядвігі з {{нп3|Вільгельм, герцаг Аўстрыі|Вільгельмам Габсбургам|ru|Вильгельм (герцог Австрии)}}, вярнуць забраныя і назаўсёды далучыць свае землі да Каралеўства Польскага, хоць існуе меркаванне, што гэтыя ўмовы вядомыя толькі паводле пазнейшых, падробленых палякамі спісаў<ref>{{Кніга|аўтар = Насевіч В. Л.|частка = |загаловак = Пачаткі Вялікага Княства Літоўскага: Падзеі і асобы|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданне = |месца = {{Мн.}}|выдавецтва = Полымя|год = 1993|том = |старонкі = 125|старонак = 160|серыя = |isbn = 5-345-00627-Х|тыраж = }}</ref>.
[[File:Pieczęć Jagiełły.jpg|thumb|250px|Пячатка Ягайлы, караля польскага.]]
[[Файл:Polska_1386_-_1434.png|міні|250px|Каралеўства Польскае і Вялікае Княства Літоўскае ў праўленне Ягайла.]]
[[12 лютага]] [[1386]] года Ягайла прыбыў у [[Горад Кракаў|Кракаў]]. Канчатковае зацвярджэнне уніі адбылося [[15 лютага]], калі Ягайла быў належным чынам ахрышчаны ў [[Сабор Святых Станіслава і Вацлава|Вавельскім кафедральным саборы]] ў [[Горад Кракаў|Кракаве]] 15 лютага 1386 года і з тых часоў афіцыйна выкарыстоўваў імя Уладзіслаў<ref name="БС"/> або яго лацінскую версію (у праваслаўі меў хрышчэнне пад імем Якуба). ▼
▲[[12 лютага]] [[1386]] года Ягайла прыбыў у [[Горад Кракаў|Кракаў]]. Канчатковае зацвярджэнне уніі адбылося [[15 лютага]] 1386 года, калі Ягайла быў належным чынам ахрышчаны ў [[Сабор Святых Станіслава і Вацлава|Вавельскім кафедральным саборы]] ў [[Горад Кракаў| КракавеКракава]] 15 лютага 1386 года і з тых часоў афіцыйна выкарыстоўваў імя Уладзіслаў<ref name="БС"/> або яго лацінскую версію (у праваслаўі меў хрышчэнне пад імем Якуба).
[[18 лютага]] ён абвянчаўся з трынаццацігадовай Ядвігай. [[4 сакавіка]] быў урачыста каранаваны {{нп3|Архібіскуп гнезненскі|архібіскупам гнезненскім|uk|Архієпископ Гнезненський}} {{нп3|Бадзанта|Бадзантам|pl|Bodzanta (arcybiskup gnieźnieński)}} і афіцыйна ён пачаў тытулавацца «каралём Польшчы, вярхоўным князем Літоўскім і дзедзічам Рускім», паклаўшы пачатак каралеўскай дынастыі [[Дынастыя Ягелонаў|Ягайлавічаў (Ягелонаў)]]. Пры каранацыі Ягайла абяцаў аб'яднаць сваю дзяржаву з Польшчай, далучыць да рымска-каталіцкай царквы не толькі паганскую [[Жамойць]], якая складала каля 8 % насельніцтва княства, але і праваслаўных ліцвінаў і русінаў. Палякі ў саюзе з Вялікім Княствам Літоўскім бачылі заклад утварэння магутнай Польшчы, уратавання краіны ад анархіі, што ўзнікла ў перыяд міжкаралеўя. ▼
▲[[18 лютага]] ёнадбылося абвянчаўсявянчанне з трынаццацігадовайдванаццацігадовай Ядвігай. [[4 сакавіка]] Ягайла быў урачыста каранаваны {{нп3| АрхібіскупАрцыбіскуп гнезненскі| архібіскупамарцыбіскупам гнезненскім|uk|Архієпископ Гнезненський}} {{нп3|Бадзанта , гнезненскі арцыбіскуп|Бадзантам|pl|Bodzanta (arcybiskup gnieźnieński)}} і афіцыйна ён пачаў тытулавацца «каралём Польшчы, вярхоўным князем Літоўскім і дзедзічам Рускім», паклаўшы пачатак каралеўскай дынастыі [[Дынастыя Ягелонаў|Ягайлавічаў (Ягелонаў)]]. Пры каранацыі Ягайла абяцаў аб'яднаць сваю дзяржаву з Польшчай, далучыць да рымска-каталіцкай царквы не толькі паганскую [[Жамойць]], якая складала каля 8 % насельніцтва княства, але і праваслаўных ліцвінаў і русінаў. Палякі ў саюзе з Вялікім Княствам Літоўскім бачылі заклад утварэння магутнай Польшчы, уратавання краіны ад анархіі, што ўзнікла ў перыяд міжкаралеўя.
Пытанне аб тым, ці быў ён польскім каралём, падвяргаецца сумненням: польскі гісторык прафесар {{нп3|Францішак Пекасінскі|Пекасінскі|ru|Пекосинский, Францишек}} імкнецца давесці, што Ягайла быў толькі мужам польскай каралевы (каранаванай у [[1384]] годзе з тытулам «'''''караля''''' Польшчы», які яна насіла і ў шлюбе). Пасля смерці Ядвігі правы Ягайла на пасад былі пацверджаны каралеўскім саветам. З тых часоў і да [[1795]] года згода каралеўскага савета быластала неабходнаабавязковай для абрання караля.
У хуткім часе пасля каранацыі Ягайла з Ядвігай прыехалі ў [[Горад Вільнюс|Вільню]], дзе знішчылі [[Язычніцтва|паганскія]] фетышы — непагасны агонь [[Пярун]]а, абагаўляемыхсвяшэчнных змей, святыяпаганскія гаі,ўрочышчы; новаахрышчаным раздавалі ахрышчаным белыя суконныя світкі, скураныя боты і грошы, таму асобныя паганцыязычнікі хрысціліся па 2 разыдва і большболей разы. У Вільні Ягайла выдаў дазвол на ўтварэнне каталіцкага [[Дыяцэзія|біскупства]] і 7 плябаній (прыходаў). У час паездак па тэрыторыіземлях сучаснай Беларусі заснаваў шэраг касцёлаў і кляштароў,<ref уgroup="заўв.">У тым ліку ў мястэчках [[Аграгарадок Абольцы|Абольцы]] (цяпер [[Талачынскі раён]]) і [[Вёска Быстрыца, Астравецкі раён|Быстрыца]] (цяпер [[Астравецкі раён]]),</ref> для пашырэння каталіцтва. У [[1388]] годзе [[Тытул Папы Рымскага|Папа]] [[Урбан VI, Папа Рымскі|Урбан VІ]] сваёй [[була]]й утварыў у Вільні каталіцкае [[Віленскае біскупства|біскупства]], пазней падпарадкаванае [[Гнезненская мітраполія|Гнезненскай мітраполіі]].
Каралеўскае хрышчэнне выклікала звяртаннезварот ўу хрысціянствакаталіцтва большасці Ягайлавага двара і шляхты, а таксама масавыя хрышчэнні ў літоўскіх рэках, што стала пачаткам канчатковай [[Хрышчэнне Літвы|хрысціянізацыі Літвы]]. Нягледзячы на тое, што этнічная {{нп3|Літоўская шляхта|літоўская шляхта|ru|Литовское дворянство}} перайшла галоўным чынам у каталіцтва, як паганства, так і праваслаўная вераправаслаўе заставаліся шырока распаўсюджанымі сярод сялян. Хрышчэнне караля і яго палітычныя наступствы яшчэ доўгі час ўздзейнічалі на гісторыю Літвы і Польшчы.
=== Кіраўнік Літвы і Польшчы ===
| 