Ягайла: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 138:
Каб здабыць саюзнікаў і дзеля ўмацавання асабістага становішча, Ягайла увесь час шукае падтрымкі ў суседніх дзяржаў — [[Вялікае Княства Маскоўскае|Масковіі]], Тэўтонскага ордэна і [[Польскае Каралеўства, 1385—1569|Польшчы]]. Яшчэ ў канцы [[1382]] года праз сваю маці Ульяну<ref name="kia2">''Kiaupa Z. Kiaupienė J., Kunevičius A''. The History of Lithuania Before 1795 / English ed. — Vilnius: Lithuanian Institute of History, 2000. — P. 127—128. — ISBN 9986-810-13-2.{{ref-en}}</ref> Ягайла правёў перамовы з Маскоўскім княствам. Павдле дасягнутых дамоўленасцей, князі Ягайла, [[Скіргайла]] і [[Карыбут Альгердавіч|Карыбут]] цалавалі крыж маскоўскаму князю [[Дзмітрый Данскі|Дзмітрыю Данскому]], яго стрыечнаму брату {{нп3|Уладзімір Андрэевіч Храбры|Уладзіміру Храбраму|ru|Владимир Андреевич Храбрый}}<ref group="заўв.">Быў жанаты на дачцэ Альгерда, Алене, т.ч. зъяўляўся шваграм Ягайлы.</ref> і іх дзецям<ref>Опись архива Посольского приказа 1626 года. — С.35.</ref>. Іншая дамоўленсць, заключаная з маскоўскім манархам пры дапамозе пратэкцыі [[Ульяна Цвярская|Ульяны Аляксандраўны]], прадугледжвала шлюб яе сына Ягайлы з дачкой Дзмітрыя Данскога Соф'яй пры ўмове падпарадкавання літоўскага князя вярхоўнай уладзе князя маскоўскага (прызнання сябе «малодшым братам», «быць у волі») і прызнання [[праваслаўе|праваслаўя]] дзяржаўнай рэлігіяй Вялікага Княства Літоўскага<ref>''Черепнин Л. В.'' Русские феодальные архивы XIV—XV веков. — М., 1948. — Ч.1. — С.50-51.</ref><ref group="заўв.">Гісторык {{нп3|Іван Феафілавіч Меендорф|Іван Меендорф|ru|Мейендорф, Иван Феофилович}} выказаў меркаванне, што Ягайла ўжо мог быць праваслаўным: «У 1377 годзе Альгерд памёр, пакінуўшы Вялікае княства свайму сыну, Ягайле, праваслаўнаму…» ({{harvnb|Meyendorff|1989|p=205}}). Дзмітрый, аднак, зрабіў умовай шлюбу Ягайлы «павіннасць быць ахрышчаным у праваслаўную веру і аб'явіць сваё хрысціянства ўсім людзям» ({{harvnb|Dvornik|1992|p=221}}).</ref>. Гэты варыянт, аднак, не дапамог бы спыніць накіраваныя на Літву крыжовыя паходы Тэўтонскага ордэна, рыцары якога лічылі [[Праваслаўная царква|праваслаўных]] [[Схізма|ерэтыкамі]], амаль язычнікамі<ref name="Bojtar"/><ref name="Jones">{{harvnb|Rowell|2000|pp=709–712}}</ref>.
З азначаных прычын Ягайла аддаў перавагу блоку з Польскім каралеўствам, з пасламі якога вяліся перамовы яшчэ ў 1383 годзе. Унія Вялікага Княства і Кароны тады адпавядала інтарэсам абодвух бакоў. Яна дазваляла аб'яднаць сілы абедзвюх дзяржаў супраць агульнага ворага — крыжакоў. Нямецкая экспансія ў Польшчы дасягнула вялікіх памераў. [[Малая Польшча|Малапольскай]] шляхце важна было забяспечыць спакой сваіх межаў з боку Вялікага Княства Літоўскага (у 1376 годзе ліцвіны вывелі адтуль 23 тысячы палонных). У перспектыве польскія магнаты разлічвалі, відаць, на павелічэнне сваіх прывілеяў<ref name="dvornik">{{harvnb|Dvornik|1992|p=129}}</ref>, дамінаванне ў суседняй дзяржаве, таксама іх цікавіла набыццё маёнткаў на ўрадлівых землях [[Валынь|Валыні]] і [[Падолле|Падолля]]<ref name="lukowski">{{harvnb|Lukowski|Zawadzki|2001|p=42}}</ref> (апошняе з часоў Гедзіміна трапіла ў сферу ўплыву як ВКЛ, так і Польшчы, з прычыны чаго станавілася аб'ектам ваенных канфліктаў у сярэдзіне XIV стагоддзя). Прыход на польскі пасад літоўскага князя меркавана мог зняць напружанасць па ўсіх былых землях [[Галіцка-Валынскае княства|Галіцка-Валынскага княства]], а таксама знаменаваў бы перамогу антынямецкай арыстакратычнай партыі, якая з палітычных прычын выступала супраць шлюбу каралевы<<ref
=== Крэўская унія. Шлюб з Ядвігай ===
| |||