Герб Гомеля: Розніца паміж версіямі

 

== Гісторыя ==

Пытанне наяўнасці гарадской сімволікі ў сярэднявечным Гомелі застаецца нявырашаным — архелагічныя ці пісьмовыя сведчанні пра герб Гомеля або нейкі адрозны знак, што выконваў бы функцыю герба, у X-XV стст. адсутнічаюць.

 

Першыя пісьмовыя звесткі пра герб Гомеля адносяцца да першага перыяду Новага часу. [[21 сакавіка]] [[1560]] (па іншых дадзеных — [[1562]]) года [[Спіс вялікіх князёў літоўскіх|вялікі князь]] [[Вялікае Княства Літоўскае|літоўскі]] [[Жыгімонт Аўгуст]] надаў гораду ''«печать местьскую з гербом крыжа»'' адмысловым прывілеем<ref>Макушников, О. А. Гомель с древнейших времён до конца XVIII в. Историко-краеведческий очерк / О. А. Макушников. – Гомель : РУП «Центр научно-технической и деловой информации», 2002. – С. 199.</ref>:{{Цытата|Присылали до нас подданные нашы мещане горада Гомейского, оповедаючы, што ж они печати месткое, которое бы справы местьские печатовали мели, в себе не мають и для того великое заструдненье в тых справах и потребах местских им частокрот деется… Ино мы з ласки нашое господарское… печать местьскую з гербом крыжа им дали и мети дозволили и сим листом нашым дозволяем. Мають вжо они от того часу тое печати и гербу помененого во всих справах и потребах, оному гораду належачих, вживати и им печатоватися по тому, яко и у ыншых гарадах нашых Великого князства Литовского обычай того заховывается.|«Прывілей Жыгімонта Аўгуста гомейскім мяшчанам на права карыстацца гарадской пячаткай».}}

Падрабязнага апісання герба ў прывілеі не ўтрымлівалася. Колеравае спалучэнне ''«у [[Чырвоны колер у геральдыцы|чырвоным]] полі [[Срэбра ў геральдыцы|срэбны]] крыж»'' з'яўляецца меркаваным і было прапанавана геральдыстам Анатолем Цітовым як рэканструкцыя ў 1990-х гадах<ref name="hbm">{{Крыніцы/Геральдыка беларускіх гарадоў|к}}</ref>. Арыгінальная выява герба 1560 г. дагэтуль не выяўлена. Розныя варыяцыі рэканструкцыі паводле А.Цітова выкарыстоўваюцца ў наш час як неафіцыйны геральдычны элемент (аздабленне інтэр'ераў, сувеніры і г.д.).

 

Гісторык Міхаіл Спірыдонаў, які адшукаў тэкст адпаведнага прывілея, выказаў меркаванне, што гербам з крыжам Гомель карыстаўся нават пасля першага падзела Рэчы Паспалітай — да 1776 г., г.зн. да часу падаравання горада расійскай імператрыцай [[Кацярына II|Кацярынай II]] графу [[Пётр Аляксандравіч Румянцаў-Задунайскі|Пятру Румянцаву-Задунайскаму]]<ref>Макушников, О. А. Гомель с древнейших времён до конца XVIII в. Историко-краеведческий очерк / О. А. Макушников. – Гомель : РУП «Центр научно-технической и деловой информации», 2002. – С. 156-157.</ref>. Аднак пэўных дакументальных сведчанняў на гэты конт пакуль не знойдзена.

 

 

Варта адзначыць, што адлюстраваны на гербах Новай Беліцы і Гомеля звер нагадвае рысь толькі часткова, прычынай чаму — неўласцівы рысі доўгі хвост.

 

Пасля лютаўскай рэвалюцыі 1917 г. гомельскі герб быў відазменены: адлюстраваны ў верхняй частцы шчыта арол страціў свае імперскія рэгаліі (быў прыведзены да стандарту эмблемы Расійскай Рэспублікі), рысь жа па-ранейшаму адлюстроўвалася ў вычварным выглядзе, нагадваючы на вядомых выявах 1918 г., то мармуровага ката, то вавёрку. Гэта можна прасачыць, у прыватнасці, па выявах на бонах гомельскага гарадскога самакіравання і гомельскага земства (1918 г). Пасля канчатковага ўсталявання ў Гомелі савецкай улады розныя варыянты тутэйшага герба адышлі ў гісторыю.

 

== Апісанне ==

 

== Сучаснасць ==

 

 

== Літаратура ==