[[Выява:Radziviły. Радзівілы (P. Böse, 1742).jpg|thumb|Генеалогія роду Радзівілаў, [[1742]]]]
Заснавальнік роду — [[Осцік-Крысцін]], які пры [[Гарадзельская унія|Гарадзельскай уніі]] ([[1413]]) прыняў ад палякаў [[герб «Трубы»]] («Тромбы»). Паходзіў Осцік, верагодна, з літоўскіх баяраў [[Кернаўская зямля|Кернаўскай зямлі]], хоць познія легенды і звязвалі родапачынальніка Осцікаў [[Сірпуцій|Сірпуція]] з родам [[літоўскія князі|літоўскіх князёў]], але большасць сучасных даследчыкаў скептычна ставіцца да княжацкага паходжанця Осцікаў і Радзівілаў. Больш верагодна, што Осцік быў намеснікам ([[староста]]й) [[староста кернаўскі|кернаўскімкернаў]]скім, вакол [[Кернава]] размяшчаліся і яго вотчынныя маёнткі: [[Шырвінты]], [[Упнікі]] і [[Муснікі]]. З чатырох сыноў Осціка найбольш значным быў старэйшы — [[Радзівіл Осцікавіч]], які даў пачатак роду Радзівілаў. Нашчадкі аднаго з малодшых сыноў Осціка — [[Станіслаў Осцікавіч|Станіслава Осцікавіча]] пакінулі за сабой прозвішча [[Осцікавічы|Осцікавічаў]].
Упершыню РадзiвiлРадзівіл узгадваецца ў грамаце «[[Вялікі князь літоўскі|вялiкагавялікага князя]]» [[Свідрыгайла Альгердавіч|СвiдрыгайлыСвідрыгайлы АльгердавiчаАльгердавіча]] ад 03.11.1436 года, напiсанайнапісанай у [[Перамышль|ПерамышлiПерамышлі]] (тэкст граматы змешчаны ў кнiзекнізе «Ревизия пущ и переходов звериных в бывшем Великом княжестве Литовском, с присовокуплением на входы в пущи и на земли». — Т.1. — Вильна, 1867. — С.327-328). Дакумент адлюстроўвае падзеiпадзеі грамадзянскай вайны памiжпаміж СвiдрыгайламСвідрыгайлам iі [[ЖыгiмонтЖыгімонт КейстутавiчКейстутавіч|ЖыгiмонтамЖыгімонтам КейстутавiчКейстутавіч]]ам за спадчыну вялiкагавялікага князя [[ВiтаўтВітаўт]]а. Паводле граматы, СвiдрыгайлаСвідрыгайла АльгердавiчАльгердавіч перадае ўладаннiўладанні РадзiвiлаРадзівіла свайму «вернаму слуге» пану [[Федзька ВайнiловiчВайніловіч|Федзьку ВайнiловiчВайніловіч]]у. Адзначалася, што РадзiвiлРадзівіл выкрыў iі аддаў на згубу ЖыгiмонтуЖыгімонту КейстутавiчуКейстутавічу свайго гаспадара iі сястрынца СвiдрыгайлыСвідрыгайлы — князя [[МiткаМітка ДавыдавiчДавыдавіч|МiткуМітку ДавыдавiчДавыдавіч]]а. «А сам тот истый Радивил у тых речох избег и именье поверг у Городку, тое истое, што есмо дали пану Федку Войниловичу. Тот Радивил у [[Падолле|Подолью]] умер, а тыми учынки и тыми речьми своими неподобными именье стратил на веки и детем своим».
