Вікіпедыя

Ізі Харык: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Падрабязнасці біяграфіі і бібліяграфіі; хто перакладаў на беларускую.
афармленне
Радок 10:
| Імя пры нараджэнні =
| Псеўданімы =
| Дата нараджэння = 17.3.1898
| Месца нараджэння = [[вёска Зембін|Зембін]], {{МН|Барысаўскі раён|у Барысаўскім раёне|}}, [[Мінская вобласць]]
| Дата смерці = 29.10.1937
| Месца смерці = [[Народны камісарыят унутраных спраў СССР|НКУС]]
| Грамадзянства =
| Род =
Радок 33:
}}
[[Выява:А. Бразер. 'Поэт Изи Харик'.jpg|міні|[[Абрам Бразер]]. Бюст Ізі Харыка.]]
'''Ізі Харык''' (''Ісак Давыдавіч Харык''; {{ДН|17|3|1898}}, [[вёска Зембін]], {{МН|Барысаўскі раён|у Барысаўскім раёне|}}, [[Мінская вобласць]] — {{ДС|29|10|1937}}) — беларускі [[паэт]], грамадскі дзеяч, публіцыст. Пісаў на мове [[ідыш]]. Член-карэспандэнт [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|Акадэміі навук БССР]] (з 1936  г.), член [[Цэнтральны выканаўчы камітэт БССР|ЦВК БССР]] (1931—1937)<ref name=":0">http://nasb.gov.by/rus/members/correspondents/kharik.php</ref>.
 
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў сям'і шаўца. Вучыўся ў [[Хедар|хедары]]. У юначыя гады працаваў рабочым на фабрыках і заводах [[Горад Мінск|Мінска]], [[Горад Барысаў|Барысава]], [[Гомель|Гомеля]]. У 1917 г. пераехаў у Мінск на сталае жыхарства. Быў бібліятэкарам, загадчыкам агульнаадукацыйнай школы. У 1919 г. пайшоў добраахвотнікам у [[РСЧА|Чырвоную Армію.]] Прымаў удзел у баях на тэрыторыі Беларусі. Вучыўся ў Вышэйшым літаратурна-мастацкім інстытуце імя В. Брусава, у 1927 г. скончыў [[Маскоўскі ўніверсітэт]]. Пасля вяртання ў Мінск у 1928—1937 гг. быў рэдактарам яўрэйскага часопіса «Штэрн» («Зорка»). Старшыня секцыі яўрэйскіх пісьменнікаў СП БССР.
 
У верасні 1937 года рэпрэсіраваны. 28.10.1937 г. Ваеннай Калегіяй Вярхоўнага суда СССР прыгавораны да вышэйшай меры пакарання. Рэабілітаваны Ваеннай калегіяй Вярхоўнага суда СССР 13.06.1956 г.
 
== Творчасць ==
Першыя вершы апублікаваў у 1920 г. (часопіс «Камуністычны свет», Масква). Аўтар зборнікаў паэзіі «Трапятанне» (Мінск, 1922), «Мінскія балоты» (1924), «На зямлі» (Масква, 1926), «Душой і целам» (паэма, 1928), «Вершы і паэмы» (Кіеў, 1930), «Хлеб» (паэма, Харкаў, 1930), «Круглыя тыдні» (1932), «Ад полюса да полюса» (1934), «Наша бадзёрасць» (Кіеў, 1934), «Вершы і паэмы» (1935), «Пяць паэм» (1936), «На чужым балі» (паэма, 1936), «Душой і целам» (выбранае, Масква, 1970). У перакладзе на беларускую выйшлі «Выбраныя творы» (1958), «Выбранае» (1969), на рускую «Стихи» (1935), «Стихи и поэмы» (Масква, 1958), «От полюса к полюсу» (Масква, 1971). У 1998  г. у Мінску выйшаў зборнік «Отсель кричу в грядущие года...года…» (пераклады на рускую)<ref name=":0" />, у 2008  г.  — дзвюхмоўная кніга Ізі Харыка «Туга па чалавеку» на ідышы і па-беларуску<ref>https://www.svaboda.org/a/24806199.html</ref>.
 
Перакладаў на ідыш [[Міхась Чарот|Міхася Чарота]], [[Я. Колас]]а. Асобныя творы Ізі Харыка перакладалі на беларускую [[Генадзь Мікалаевіч Бураўкін|Генадзь Бураўкін]], [[Рыгор Саламонавіч Бярозкін|Рыгор Бярозкін]], [[Хведар Жычка]], [[Кастусь Кірэенка]], [[Аркадзь Аляксандравіч Куляшоў|Аркадзь Куляшоў]], Уладзімір Паўлаў<ref>http://belisrael.info/?p=12095</ref>, Вольф Рубінчык<ref>http://lit-bel.org/by/friends/360/5865.html</ref>, [[Ганна Валер'еўна Янкута|Ганна Янкута]]<ref>http://www.prajdzisvet.org/kit/90-vitanni-praz-mory-.html</ref> і інш.
 
=== Ацэнкі ===
[[Максім Танк]] згадваў у дзённіках:
{{цытата|...Перачытаў вершы Ізі Харыка, падораныя калісьці мне яго жонкай Дзінай. Вершы яго вызначаюцца лірычнасцю, змястоўнасцю сярод тагачаснай барабаннай паэзіі. Некаторыя з іх я калісьці перакладаў...|''19.XI.1993''<ref>Збор твораў у 13 тамах. Т. 10. — Ст. 683</ref>}}
Радок 52:
 
== Літаратура ==
* {{крыніцы/БП (1992-95)||Ізі Харык}}
 
{{DEFAULTSORT:Харык}}
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Ізі_Харык"