Вязань: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др афармленне
Радок 28:
|глава =
|першае згадванне =
|ранейшыя імёны = Вязынь (м.р.)
|статус з =
|плошча =
Радок 64:
}}
 
'''Вя́зань'''<ref> (ж.р.; {{Крыніцы/Назвыlang-be-trans|Viazań}}, населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Мінская вобласць{{lang-ru|Вязань}}. Сустракаецца), таксама варыянтсустракаецца '''Вя́зань,''' (м.р.; (''за Вя́занем)''')</ref> ({{lang-be-trans|Viazań}},Крыніцы/Назвы {{lang-ruнаселеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Мінская вобласць|Вязань}})</ref>  — [[вёска]] ў [[Дзяржынскі раён|Дзяржынскім раёне]] [[Мінская вобласць|Мінскай вобласці]]. Уваходзіць у склад [[Фаніпальскі сельсавет|Фаніпальскага сельсавета]].
 
== Гісторыя ==
З-за гістарычнай назвы (Вязынь — Wiazyń) цяперашні Вязань часта блытаюць з [[Аграгарадок Вязынь|Вязынем]] (Вілейскі р-н)<ref name=":0" />.
 
На думку [[Вячаслаў Леанідавіч Насевіч|В. Насевіча]], Вязынь у XIV ст. быў уладаннем кн. [[Андрэй Вязынскі|Андрэя Вязынскага]] (1365—1410), старэйшага сына кн. [[Іван Альгімонтавіч Гальшанскі|Івана Гальшанскага]]<ref name=":1" />. У свой час [[Юзаф Вольф|Ю. Вольф]] прапаноўваў шукаць Вязынь кн. Андрэя ў родавых уладаннях Гальшанскіх<ref>"...w«…w pobliżu Lebedziowa, Łoska, Holszan, Trab, Wołożyna i t.d." --» — ''Wolff J''. Kniaziowie litewsko-ruscy... --ruscy… — S. 96.</ref>. Магчыма, кн. Андрэй атрымаў Вязынь ад вял.кн. [[Вітаўт Кейстутавіч|Вітаўта]], але звестак пра гэта няма. Князь Андрэй вядомы бадай трыма дочкамі, сярэдняя з іх — [[Соф'я Гальшанская|Соф'я]], стала жонкай польскага караля [[Уладзіслаў Ягайла|Уладзіслава Ягайлы]]. Сыноў кн. Андрэй не меў, таму лёс яго Вязыня далей дакладна не прасочваецца.<ref name=":1">''Насевіч В.'' [http://vln.by/node/52 Генеалагічныя табліцы старадаўніх княжацкіх і магнацкіх беларускіх родаў 12-18 стагоддзяў]. -- — Мн.: БелЭН, 1993.</ref>
 
У XV ст. Вязынь быў уладаннем [[Род Кучукаў|Кучукаў]], потым як спадчына жонкі перайшоў да [[Станіслаў Кішка, гетман літоўскі|Станіслава Кішкі]]. Дачка Станіслава і Кучукаўны — Барбара, выйшла замуж за [[Юрый Радзівіл Геркулес|Юрыя Радзівіла]], праз гэты шлюб Вязынь як кучукаўская спадчына перайшоў да Радзівілаў. Пры раздзеле спадчыны сына Юрыя -- — [[Мікалай Радзівіл Руды|Мікалая Рудога]], у 1584 годзе паміж яго сынамі, Вязынь разам з Койданавым увайшоў у долю [[Крыштаф Радзівіл Пярун|Крыштафа Пяруна]].<ref name=":1" />
 
У XVI ст. Вязынь — цэнтр маёнтка ў [[Койданаўскае графства|Койданаўскім графстве]] Радзівілаў. Вязынскі маёнтак згадваецца ў менскіх судовых справах за 1600 год, калі належаў Крыштафу Радзівілу Пяруну.<ref name=":0">''Сурмачэўскі І.'' [http://media.catholic.by/nv/n66/art13.htm Wiazyń, Вязынь, Вязань] // «Наша Вера» № 4(66), 2013.</ref>