Адам Храптовіч: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1:
'''Адам Храптовіч''' ({{ДН|19|3|1768}}  {{ДС|25|12|1844}}, в. Вішнеўка на Ашмяншчыне) — асветнік, мецэнат мастацтваў i навукі; ганаровы член [[Віленскі ўніверсітэт|Віленскага ўніверсітэта]].
 
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў сям’і [[Іахім Храптовіч|І. Храптовіча]]. Быў візітатарам школ Віленскай акругі, старшынёй Таварыства дабрачыннасці, намеснікам старшыні Друкарскага таварыства ў Вільні. Удзельнік [[Паўстанне 1794 года|паўстання Тадэвуша Касцюшкі1794 года]].<ref name=":0">Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Гал. рэд. Б. I. Сачанка. — Мн.: БелЭн, 1995.— 672 с. — ISBN 985-11-0016-1</ref>
 
У сваіх уладаннях адмяніў цялеснаецялесныя пакаранне дляпакаранні прыгонных сялян, зменшыў падаткііх з ixпавіннасці. ПрыУ яго маёнт­ку ў [[Шчорсы|ШчорсахШчорсаўскім маёнтку]] існавалабыла буйная пачатковая школа ўзаемнага навучання (тг. зв. ланка­стэрская) навучання, удзе якой па станестанам на 1822 год займалася 350 вучняў з асяроддзя прыгонных сялян. У гэтай шко­ле дзеці сялян разам з элементарнай адукацыяй набывалі некаторыя навыкі прадукцыйнайвытворчай, рамеснай працы. XА. Xраптовіч значна памножыў бібліятэку, заснаваную яго бацькам ў Шчор­сах бібліятэку свайго бацькі, давёўшы яе кнігазбор да 20 тыс. тамоў, сярод якіх былі творы антычных аўтараў, французскай iі італьянскай класічнай літаратуры, працы па гісторыі Польшчы, Беларусі, Літвы, рукапісы. У бібліятэцы працавалі даследчыкі [[Іаахім Лялевель|І.Лялевель]], Я. iі А. Снядэцкія, [[Уладзіслаў Сыракомля|У. Сыракомля]], Ф. Малеўскі iі інш. Наведаў яебібліятэку і [[Адам Міцкевіч|А. Міцкевіч]] (сцвярджаюць, што менавіта тут ён ствараў сваю паэму «Гражына»). Бібліятэкарамі ў [[Шчорсы|Шчорсах]] у розныя часы працавалі Ф. Баброўскі, А. Ю. Глінскі, [[Уладзіслаў Сыракомля|У. Сыракомля]], [[Ян Чачот|Я. Чачот]]]. Будучы апекуном [[Вільнюскі ўніверсітэт|Галоўнай Віленскай школы]], XА. Xраптовіч ахвяраваў для яе бібліятэкібібліятэцы калекцыю гравюр (каля 1100). Пасля смерці XА. (памёр ён i пахаваны ў в. Вішнеўка на Ашмяншчыне)Xраптовіча бібліятэкай валодалі спадчыннікі. У 1913 годзе бібліятэка з Шчорсаў была перададзена на часовае захоўванне [[Кіеўскі ўніверсітэт|Кіеўскаму універсітэту]]. Асноўная частка бібліятэкі так iі засталася ў Кіеве iі цяпер знаходзіцца ў Цэнт­ральнайЦэнтральнай навуковай бібліятэцы АН Украіны.<ref name=":0" />
 
Памёр і пахаваны ў Вішнеўцы (цяпер Ашмянскі раён).
== Зноскі ==
 
<references />
{{зноскі}}
 
== Літаратура ==