{{вызнч|1=Пампей — Гней Пампей «Магн» («Вялікі»)}}; {{дз|1=сын Гнея Пампея Страбона}} ({{lang-la|Gnaeus Pompeius Magnus}}; [[106 да н.э.|106]] — [[48 да н.э.]]): [[Старажытны Рым|рымскі]] ваенны і палітычны дзеяч перыяду грамадзянскіх войн, у выніку якіх была знішчана рэспубліка і ўстаноўлена дыктатураўстаноўлены рабаўладальнікаўпрынцыпат.
Быў асобай палітычна няўстойлівай і беспрынцыпнай. Будучы буйным землеўладальнікам і рабаўладальнікам, Гней Пампей вылучыўся ў барацьбе ў 80-я да н.э., калі далучыўся да [[Луцый КарнелійКарнэлій Сула|Сулы]] і абараняў устаноўлены ім рэжым, пазней удзельнічаў у падаўленні [[паўстанне Спартака|паўстання Спартака]]. У 67 да н.э. атрымаў надзвычайныя паўнамоцтвы на тры гады для барацьбы з піратамі ў [[Міжземнае мора|Міжземным моры]]. Камандаваў рымскім войскам у [[Трэцяя пантыйская вайна|Трэцяй пантыйскай вайне]] з [[Мітрыдат VI, цар пантыйскі|Мітрыдата VI Еўпатарам]] і канчаткова перамог апошняга (65 да н.э.). Адмова сената зацвердзіць мерапрыемствы Пампея на Усходзе і надзяліць яго салдат зямлёй прывяла яго ў 60 да н.э. да саюзу з [[Марк Ліцыній Крас|Красам]] і [[Гай Юлій Цэзар|Цэзарам]], якія стварылі ў Рыме першы трыумвірат. Пасля яго распаду ў 53 да н.э. быў абраны (у 52 да н.э.) адзінаасобным [[рымскі консул|консулам]], стаў рашучым палітычным праціўнікам Цэзара. У 50 да н.э. пад час [[грамадзянская вайна ў Рыме, 49 да н.э.|грамадзянскай вайны]] Пампею было даручана камандаванне войскам для барацьбы супраць Цэзара, ад якога ён панёс паразу [[бітва пад Фарсалам, 48 да н.э.|пад Фарсалам]] ([[48 да н.э.]]). Пасля паражэння ў тым жа годзе ён уцёк у Егіпет, дзе і быў забіты.<ref name="СкТв">Скарына Ф.: Творы... С. 185.</ref>
Воіны Пампея называлі яго Магнам («Вялікім»). Паводле цверджанняў некаторых крыніц, пасля смерці Пампея ўсе яго статуі былі знішчаныя, аднак вядома, што Цэзар быў забіты каля статуі Пампея, а імператар [[Адрыян]] вярнуў тыя статуі, якія былі схаваныя ў храмах.
