HTTP: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др fix homoglyphs: convert Cyrillic characters in Pr[о]toc[о]l to Latin
др афармленне
Радок 10:
|Серверы = [[Apache]], [[IIS]] і інш.
}}{{HTTP}}
'''HTTP''' ({{lang-en|HyperText Transfer Protocol}} — «пратакол перадачы гіпэртэксту») — [[сеткавы пратакол|пратакол]] [[пратаколы прыкладнога ўзроўню|прыкладнога ўзроўню]] перадачы дадзеных (першапачаткова, у выглядзе гіпертэкставых дакументаў). Асновай HTTP з'яўляеццаз’яўляецца [[кліент-сервер|тэхналогія «кліент-сервер»]], гэта значыць мяркуецца існаванне спажыўцоў (кліентаў), якія ініцыююць злучэнне і пасылаюць запыт, і пастаўшчыкоў (сервераў), якія чакаюць злучэння для атрымання запыту, здзяйсняюць неабходныя дзеянні і вяртаюць назад паведамленне з вынікам.
 
HTTP у цяперашні час паўсюдна выкарыстоўваецца ў [[інтэрнэт|сусветнай павуціне]] для атрымання інфармацыі з [[вэб-сайт]]аў. У [[2006]] годзе ў [[Паўночная Амерыка|Паўночнай Амерыцы]] доля HTTP-трафіку перавысіла долю [[пірынгавыя сеткі|P2P-сетак]] і склала 46%, з якіх амаль палова — перадача патокавага відэа і гуку<ref>[http://net.compulenta.ru/322974/ Объём HTTP-трафика впервые превысил P2P]. Компьюлента</ref>. HTTP выкарыстоўваецца таксама ў якасці «транспарту» для іншых пратаколаў прыкладнога ўзроўню, як то [[SOAP]], [[XML-RPC]], [[WebDAV]].
 
Асноўным аб'ектамаб’ектам маніпуляцыі ў HTTP з'яўляеццаз’яўляецца рэсурс, на які паказвае [[URI]] ({{lang-en|Uniform Resource Identifier|скарочана}}) ​​у запыце кліента. Звычайна такімі рэсурсамі з'яўляюццаз’яўляюцца [[файл]]ы, якія захоўваюцца на серверы, але імі могуць быць лагічныя аб'ектыаб’екты або нешта абстрактнае. Асаблівасцю пратакола HTTP з'яўляеццаз’яўляецца магчымасць паказаць у запыце і адказе спосаб прадстаўлення аднаго і таго ж рэсурсу паводле розных параметраў: фармату, [[кадзіроўка|кадзіроўкі]], мовы і інш., для чаго выкарыстоўваецца HTTP-загаловак. Менавіта дзякуючы магчымасці ўказання спосабу кадавання паведамлення кліент і сервер могуць абменьвацца двайковымі дадзенымі, хоць дадзены пратакол з'яўляеццаз’яўляецца тэкставым.
 
Аналагічнымі пратаколамі для HTTP з'яўляюццаз’яўляюцца [[FTP]] і [[SMTP]]. Абмен паведамленнямі ідзе па звычайнай схеме «запыт-адказ». Для ідэнтыфікацыі рэсурсаў HTTP выкарыстоўвае глабальныя URI. У адрозненне ад многіх іншых пратаколаў, HTTP не захоўвае свайго стану. Гэта азначае адсутнасць захавання прамежкавага стану паміж парамі «запыт-адказ». Кампаненты, якія выкарыстоўваюць HTTP, могуць самастойна ажыццяўляць захаванне інфармацыі аб стане, звязанай з апошнімі запытамі і адказамі (напрыклад, «[[Cookies|кукі]]» на баку кліента, «сесіі» на боку сервера). [[Браўзер]], які пасылае запыты, можа адсочваць затрымкі адказаў. Сервер можа захоўваць [[IP-адрас]]ы і загалоўкі запытаў апошніх кліентаў. Аднак сам пратакол не дасведчаны аб папярэдніх запытах і адказах, у ім не прадугледжана ўнутраная падтрымка стану, да яго не прад'яўляюццапрад’яўляюцца такія патрабаванні.
 
{{зноскі}}