Заходнеўкраінскі нацыянальны ўніверсітэт: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 54:
* Чорткаўскі вучэбна-навуковы інстытут прадпрымальніцтва і бізнесу ([[Чорткаў]])
* Ерэванскі вучэбна-навуковы інстытут ([[Ерэван]], [[Арменія]])
 
== Гісторыя ==
Першым крокам у станаўленні навучальнай установы быў загад Міністэрства вышэйшай і спецыяльнай адукацыі УССР ад 30 чэрвеня 1966 г. № 418, згодна з якім з мэтай выканання пастановы ЦК Кампартыі Украіны і Савета міністраў УССР у Цярнопалі было адкрыта аддзяленне фінансава-эканамічнага факультэта Кіеўскага інстытута народнай гаспадаркі імя Д.С. Каротчанка (1966-1967 гг.). Загадчыкам аддзялення быў прызначаны 37-гадовы кандыдат эканамічных навук, дацэнт медінстытута Леанід Аляксеевіч Канішчанка.
 
Ў мясцовым аддзяленні КІНГ спачатку працавалі 5 штатных выкладчыкаў і 12 з пагадзіннай аплатай, а таксама некалькі адміністрацыйна-гаспадарчых і дапаможных работнікаў. Першымі штатнымі выкладчыкамі аддзялення, акрамя самаго дацэнта Л.А. Канішчанка, які выкладаў палітэканомію, былі А.Ф. Бабінскі — выкладчык фізічнага выхавання, М.І. Дзядзька — выкладчык гісторыі КПСС, Ю.І. Фацеева. — выкладчык замежных моў (англійскай і нямецкай), Г.С. Шавела — выкладчык вышэйшай матэматыкі.
 
На працягу 1967/68 навучальнага года былі арганізаваныя тры формы навучання: дзённая, вячэрняя і завочная, а колькасць студэнтаў, якія вучыліся па спецыяльнасцях «фінансы і крэдыт» і «Бухгалтарскі ўлік» (да спецыялізацыі «Улік у сельскай гаспадарцы» дадалася спецыялізацыя «Бухгалтарскі ўлік у прамысловасці»), вырасла ад 75 да 515. Навучальны працэс забяспечвалі 19 выкладчыкаў, з іх 7 - з навуковымі ступенямі.
 
У 1970 г. філіял размяшчаўся ў 3 навучальных чатырохпавярховых карпусах агульнай плошчай 7750 м2 у тым ліку вучэбнай — 3962 м2. У гэтым жа годзе пачалося будаўніцтва яшчэ аднаго інтэрната і адзінага сярод ВНУ горада спартыўнага комплексу на 500 м2. У 1970 г. філіял КІНГ адсвяткаваў першы выпуск падрыхтаваных ім 73 спецыялістаў. Сямёра з іх атрымалі дыпломы з адзнакай.
 
У 1971 г. на базе філіяла КІНГ арганізаваны Цярнопальскі фінансава-эканамічны інстытут (ЦФЭІ) (1971-1989). Выконваючым абавязкі рэктара, а затым рэктарам быў прызначаны Л.А. Канішчанка.
 
Інстытут стаў першай ва УССР вышэйшай навучальнай установай фінансава-эканамічнага профілю, якой у сярэдзіне 1971 г. згодна з загадам міністра вышэйшай і сярэдняй спецыяльнай адукацыі УССР была прысвоена другая катэгорыя, а 1 верасня 1979 г. — першая. Тады на тэрыторыі былога Савецкага Саюза дзейнічала ўсяго чатыры фінансава-эканамічных інстытуты — Казанскі, Ленінградскі, Маскоўскі і Цярнопальскай, іх галоўная задача складалася ў падрыхтоўцы кваліфікаваных спецыялістаў-эканамістаў для фінансавай сістэмы, прамысловасці, сельскай гаспадаркі і дзяржаўнай статыстыкі.
 
Другім рэктарам стаў доктар эканамічных навук, прафесар, удзельнік Другой сусветнай вайны. П.Д. Гумянюк (1975-1983 гг.). У красавіку 1984 г. навучальную ўстанову ўзначаліў трэці рэктар — кандыдат эканамічных навук, прафесар О.А. Усценка (1984-2002 гг.).
 
Дзякуючы намаганням кіраўніцтва рост вну працягвалася. Перш за ўсё, пашыралася сетка факультэтаў. У 1988/89 н.г. функцыянавала 6 факультэтаў, падрыхтоўчае аддзяленне і падрыхтоўчыя курсы.
 
У пачатку 1991 г. ў інстытуце на 27 кафедрах працавалі 349 выкладчыкаў, больш за 60% з іх - з навуковымі ступенямі і вучонымі званнямі, у тым ліку 22 доктара навук, прафесара. Новы этап у развіцці навучальнай установы заснаваны пастановай Кабінета Міністраў Украіны № 592 ад 29 жніўня 1994 г. «Аб удасканаленні вышэйшых навучальных устаноў». На базе інстытута створана Цярнопальская акадэмія народнай гаспадаркі (ЦАНГ) (1994-2005 гг.) — вышэйшая навучальная ўстанова універсітэцкага тыпу.
 
5 ліпеня 2002 г. працоўны калектыў выбраў рэктарам С.І. Юрыя. 18 ліпеня Міністэрства адукацыі і навукі Украіны падпісала пяцігадовы кантракт з новаабраным рэктарам.
 
30 сакавіка 2005 г. Кабінет Міністраў Украіны задаволіў хадайніцтва Вучонага савета навучальнай установы, Цярнопальскай аблдзяржадміністрацыі і Міністэрства адукацыі і навукі Украіны, і стварыў на базе акадэміі Цярнопальскі дзяржаўны эканамічны універсітэт (ЦДЭУ). 23 чэрвеня 2005 г. адбыліся выбары першага рэктара ЦДЭУ, паколькі з ліквідацыяй ЦАНГ і стварэннем на яе базе універсітэта былі спыненыя паўнамоцтвы рэктара. Па выніках тайнага галасавання перамог папярэдні рэктар, прафесар С.І. Юрый.
 
29 верасня 2006 г. улічваючы агульнадзяржаўнае і міжнароднае прызнанне вынікаў дзейнасці ЦДЭУ, яго значны ўклад у развіццё нацыянальнай адукацыі і навукі, Указам Прэзідэнта Украіны Віктара Юшчанкі універсітэту прысвоены статус нацыянальнага.
 
Згодна з загаду Міністэрства адукацыі і навукі Украіны ад 15 красавіка 2013 г. доктар эканамічных навук, прафесар А.І. Крысаваты прызначаны на пасаду рэктара Цярнопальскага нацыянальнага эканамічнага універсітэта.
 
20 кастрычніка 2016 года вну адсвяткавала сваё 50-годдзе.
 
== Спасылкі ==