Сімяон Полацкі: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 5:
Пасля [[вайна Расіі з Рэччу Паспалітай, 1654-1667|вайны 1654—1667 гг.]] пераехаў у Маскву, дзе стаў настаўнікам царскіх дзяцей i адным з першых праваслаўных дзеячоў заходняга кірунку; значна паўплываў на працэсы расійскіх царкоўных рэформ.
Памёр у Маскве ў 1680 годзе.
Сімяон Полацкі(1629-1680)-Беларускі пісьменнік і асветнік. Ён заўсёды з любоўю ўспамінаў свой родны горад, у гонар якога ўзяў сабе прозвішча-Полацкі. У дзяцінстве яго звалі Самойлам. Пачаў навуку пры полацкім Богаяўленскім манастыры. Ведаў лацінскую і грэцкую мовы. Пасля школы Самойла паехаў вучыцца ў Кіеў, а потым у Вільню,дзе была акадэмія. Свае вершы юнак, апрача роднай беларускай мовы , пісаў яшчэ на трох-на польскай, лацінскай і расейскай.
Калі Самойла быў віленскім студэнтам , пачалася вайна Рэчы Паспалітай з Масковіяй. Вільню захапіла расейскае войска. Самойла падаўся ў Полацк.
Родны горад сустрэў яго пажарышчамі і позіркамі маскоўскіх стральцоў. Самойла пастрыгся ў манахі і атрымаў новае імя - Сімяон.
Пачаў Сімяон працаваць ў школцы, дзе некалі сам вучыўся. Неўзабаве ў Полацк прыехаў маскоўскі цар Аляксей Міхайлавіч. Сімяон выступіў перад ім з чытаннем вершаў. Вайна здавалася бясконцаю, і Сімяон вырашыў пераехаць у Маскву.
Ён пакідаў бацькоўскую зямлю не таму, што любіў цара і хацеў яму служыць, а таму, што хацеў спакойна займацца навукаю і пісаць кнігі.
Адукаваных людзей у Расейскай дзяржаве было значна менш, чым у Беларусі. Таму палачаніна прынялі вельмі гасцінна. Да розных урачыстых выпадкаў паэт пісаў вершаваныя віншаванні, прычым рабіў іх у выглядзе крыжа, зоркі, сэрца, або стужкі серпанціну. Хутка Сімяона прызначылі выхавальнікам і настаўнікам царскіх дзяцей, сярод якіх быў будучы цар Пётр Першы.
Хоць паэт і быў пад царскаю абаронаю, жылося яму ў Маскве не надта соладка. Царкоўнікі лічылі ягоныя веды і мудрасць небяспечнымі і чынілі Полацкаму ўсялякія перашкоды. Сімяон пісаў у лісце да сябра, што, як толькі дазволяць абставіны, ён вернецца на радзіму.
Пазней Сімяон адчыніў у царскім палацы друкарню, дзе выдаў буквар, а потым і іншыя кнігі. Але галоўным захапленнем асветніка, як і ранней , заставалася паэзія. Кожны дзень ён спісваў дробным почыркам па восем старонак. Сімяон шчодра дзяліўся з чытачамі сваімі глыбокімі ведамі. З ягоных твораў можна было даведацца пра асветніцу Еўфрасінню, пра сем цудаў свету, пра ўласцівасці магніту і крэмню або пра біблейнага асілка Самсона, які нібыта забіў аслінаю косткаю тысячу ворагаў…
У Маскве наш зямляк напісаў болей за 10 кніг. Ён не шкадаваў сябе, часта хварэў і рана памёр. У свае апошнія дні Полацкі часта думаў пра Беларусь. Ён склаў запавет, у якім падзяліў свае грошы паміж беларускімі манастырамі ў Полацку, Віцеьску, Воршы, Менску і Вільні.
Пасля Сімяона засталася найбагацейшая ў Маскве бібліятэка. Ён выхаваў некалькі расейскіх паэтаў. Выдавала новыя кнігі адчыненая ягоным стараннем друкарня. Праз колькі гадоў пасля Сімяонавай смерці запарожскія казакі папрасілі прыслаць ім з Масквы кнігі знакамітага палачаніна. Іх просьбу ніхто не выканаў, бот воры Полацкага ўжо былі абвешчаны шкоднымі. Царкоўныя ўлады нават забаранілі ўспамінаць пра іх.
| |||