Дож: Розніца паміж версіямі

'''Дож''' ([[Італьянская мова{{lang-it|іт.]] doge}}, ад [[Лацінская мова{{lang-la|лац.]] dux}} — правадыр) — [[тытул]] [[кіраўнік дзяржавы|кіраўніка дзяржавы]] у некаторых [[Італія|італьянскіх]] [[рэспубліка]]х.

Тытул існаваў у [[Венецыянская рэспубліка|Венецыі]] на працягу больш зачым дзесяці стагоддзяў, з [[8 ст.]] па [[18 ст.]] ПаўстаўУзнік у [[697]] [[год]]зе, у той час Венецыя фармальна падпарадкоўвалася [[Візантыйская імперыя|Візантыі]]. Першым дожам стаў [[Паула Лучыа Анафеста|Анафеста]]. Меркавана, першыя дожы выконвалі функцыі [[намеснік]]аў Візантыйскай імперыі.

Улада дожа строга абмяжоўвалася. Напрыклад, дож няне меў права з'яўляццаз’яўляцца на публіцы без суправаджэння, няне мог аднаасобна сустракацца з замежнымі [[вяльможа]]мі або [[Пасол, пасада|пасламі]], не мог адзін адчыняць афіцыйныя [[ліст]]ы. У дожа не магло быць уласнасці на тэрыторыі іншых дзяржаў. Ён няне мог пакідаць тэрыторыю [[Палац дожаў|Палаца дожаў]] і [[базіліка|базілікі]] [[Сабор Святога Марка|Сан-Марка]].

АдзнымАдным з цырыманіяльных абавязкаў дожа было ажыццяўленне цырымоніі ''заручынаўзаручын дожа з морам''. Дож кідаў кольца ў [[Адрыятычнае мора|Адрыятыку]] з дзяржаўнага карабля — [[Галера|галеры]], якая насіла назву [[Бучынтора]] або [[Венецыянская галера «Буцэнтаўр»|Букентаўр]]. Традыцыя з'явіласяз’явілася пасля [[1000]] ггода, у адзначэнне заваёвызаваявання [[Далмацыя|Далмацыі]] [[Спіс венецыянскіх дожаў|26]]-м дожам [[Арсеола|П'етраП’етра Арсеола II]].

Тытул быў скасаваны [[Напалеон I Банапарт|Напалеонам]] у [[1797]] годзе. Венецыя патрапілатрапіла ў залежнасць ад [[Аўстрыя|Аўстрыі]], шматлікіяпасля формыгэтага кіраваннямелі прысутнічалімесца пасляіншыя гэтагаформы кіравання, але да інстытута дожаў Венецыя больш не вярнулася.

Тытул дожа насіў галава Генуэзскай рэспублікі. Форма кіравання была запазычана ў Венецыі ў [[1339]] годзе з мэтай навесці парадак сярод мноства палітычных сіл, існаваўшых на той момант у рэспубліцы. З [[1384]] да [[1515]] г. найболей годныя і папулярныя грамадзяне займалі пост дожа, за выключэннем перыядаў замежных [[Акупацыя|акупацый]]. У [[1528]] інстытут дожа быў адноўлены [[Арыстакратыя|арыстакратамі]], але абмежаваны тэрмінам кіравання два года. Тытул спыніў існваннеіснаванне, як і ў Венецыі, пад ціскам [[Францыя|французскіх]] заваёўнікаў.