Лівонія: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др робат Дадаем: bg:Ливония |
спасылка, мінуўшчына |
||
Радок 1:
[[Выява:Livland 15jh.png|thumb|300px|''Карта Лівоніі (меркавана [[
'''Лівонія''' ({{lang-la|Livonia}} {{lang-de|Livland}}) — «Зямля ліваў», гістарычная назва земляў усходняй Прыбалтыкі (сучасных [[Латвія|Латвіі]] і [[Эстонія|Эстоніі]]). Назву далі нямецкія рыцары-крыжакі ад наймення фіна-вугорскіх плямёнаў — [[Лівы|ліваў]], што жылі на ўзбярэжжы [[Рыжскі заліў|Рыжскага заліва]] ў вусці [[Рака Заходняя Дзвіна|Дзвіны]] і [[Рака Гаўя|Гаўі]]. Беларускі назвы ''Ліфлянты'', ''Інфлянты'' і Ліфлянцкая (Інфлянцкая) зямля паходзяць ад нямецкай — Ліфлянд<ref name="Шэлюта">Уладзіслаў Вяроўкін-Шэлюта. Інфлянты // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 2 т. Т.1 : Абаленскі—Кадэнцыя / Рэдкал. : Г.П Пашкоў, (гал. рэд.) і інш.; Маст. З.Э. Герасімовіч. — 2-ое выд. — Мінск : БелЭн, 2007. — 688с. : іл. ISBN 978-985-11-0393-1 - Старонка 669.</ref>.
== Азначэнне тэрміна ==
На мяжы XII і XIII стст. пад Лівоніяй разумеецца выключна вобласць рассялення
== Гісторыя дзяржавы ==
=== X-XIII стст. ===
У выніку нямецкага каланізавання ў [[13 стагоддзе|13-ым стагоддзі]] ў Лівоніі ўтварылася [[канфедэрацыя]] 5 духоўна-феадальных дзяржаваў ([[Інфлянцкі ордэн]], Рыжскае арцыбіскупства, Дэрпцкае, Эзель-Вікскае і Курляндскае біскупствы), якія ўмоўна знаходзіліся пад уладаю рымскага [[Папская вобласць|папы]] і [[Свяшчэнная Рымская імперыя|Свяшчэннай Рымскай імперыі]]<ref name="Шэлюта"/>.
=== XV ст. - 1721 г. ===
[[Інфлянцкая вайна]] ([[1558]]-1582) і захоп [[Швецыя]]й поўначы Эстоніі схілілі вялікага магістра Інфлянцкага ордэна [[Готвальд Кетлер|Готвальда Кетлера]] да падпісання [[5 сакавіка]] [[1562]] года Дамовы аб падпарадкаванні [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікаму Княству Літоўскаму]]. У выніку Готвальд Кетлер стаўся ленным [[Курляндыя|курляндскім]] і [[Земгалія|земгальскім]] князем, а таксама часовым кіраўніком правабярэжнага Задзвінскага княства. [[26 снежня]] [[1566]] года [[Горад Гродна|Гарадзенскі]] [[сойм]] ВКЛ улучыў у склад дзяржавы землі былога ордэна пад назовам [[Інфлянцкае княства]] з наданнем яму герба. [[Люблінскі сойм, 1569|Люблінскі сойм]] абвясціў княства сумесным уладаннем з Польскім каралеўствам. У [[1582]] годзе [[Сцяпан Батура]] выдаў "Інфлянцкую канстытуцыю", якою падзяліў княства на Вендэнскі, Дорпацкі і Парнаўскі прэзідыяты. У [[1589]] годзе [[Жыгімонт Ваза|Жыгімонт IV Ваза]] перайменаваў "ардынацыяй" прэзідыяты ў [[ваяводства|ваяводствы]]. У выніку [[Вайна Рэчы Паспалітай са Швецыяй, 1600-1629|вайны]] 1600-[[1629]] гадоў Швецыя захапіла поўдзень Эстоніі і захад Латвіі (Відземе). Рэч Паспалітая прызнала заваёву паводле [[Аліўскі мір, 1660|Аліўскага міру]] [[1660]] года. [[Варшава|Варшаўскі]] сойм [[1667]] года ператварыў астатнюю частку Інфлянцкага княства ў [[Інфлянцкае ваяводства|ваяводства]] з цэнтрам у [[Дзвінск|Дынабургу]] без падзелу на [[павет]]ы<ref name="Шэлюта"/>.
== Уваходжанне ў склад Расійскай імперыі ==
Па [[
{{зноскі}}
{{Краіны гістарычнай Латвіі}}
| |||