Мова: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
[[Файл:Paris Le mur des je t'aime 20120508 (02).jpg|thumb|300px|Выраз «Я кахаю цябе» на розных мовах свету. [[Парыж]], «Сцяна кахання», 2012]]
'''Мо́ва''' — сродак абмену інфармацыяй у працэсе зносін паміж людзьмі; сістэма знакаў, якія з'яўляюццаз’яўляюцца абазначэннямі элементаў інфармацыі, што замацоўваюць вынікі пазнання. Мова  — натуральная [[знакавая сістэма]], галоўны сродак [[Камунікацыя|камунікацыі]] і [[Мысленне|мыслення]] ў [[Чалавецтва|чалавечай]] супольнасці. Пры разглядзе мыслення як аўтакамунікацыі (зносін індывіда з ім самім) мова вызначаецца як сродак камунікацыі ў найшырэйшым сацыяльным сэнсе.
 
Мова служыць сродкам чалавечых зносін, мыслення, развіцця [[культура|культуры]] і здольная выявіць усю сукупнасць ведаў, вераванняў і ўяўленняў чалавека аб свеце і аб сабе самім. Узнікае і існуе ў грамадстве для забеспячэння патрэб сувязі паміж яго членамі. Як феномен духоўнай культуры, мова ў сваім гістарычным развіцці і функцыянаванні абумоўлена ўсёй сукупнасцю працэсаў матэрыяльнай і духоўнай вытворчасці, грамадскіх адносін людзей. Мова не існуе без [[грамадства]], і грамадства не існуе без мовы.
Радок 5 ⟶ 6:
Асноўныя функцыі мовы: камунікатыўная (абмен інфармацыяй), кагнітыўная (пазнанне); рэгулятыўная (уздзеянне адрасанта на іншых людзей); намінатыўная (абазначэнне), эматыўная (выражэнне эмоцый); метамоўная (тлумачэнне незразумелых слоў і выказванняў); магічная (зварот адрасанта да вышэйшых сіл, напр., у малітвах) і інш. '''Камунікацыйная функцыя''' робіць магчымымі калектыўную працу і афармленне калектыўнага досведу, абмен інфармацыяй між людзьмі ў грамадстве. '''Намінацыйная функцыя''' стварае магчымасць афармлення паняццяў праз моўныя адзінкі, атрымання інфармацыі праз навакольную рэчаіснасць.
 
Структурна мова з'яўляеццаз’яўляецца сістэмай моўных адзінак і правіл іх спалучэння. Таксама адрозніваюць моўныя элементы, якія маюць уласнае значэнне ([[Лексема|лексемы]] і [[Марфема|марфемы]]), і элементы, якія такога значэння не маюць ([[Фанема|фанемы]]). Заканамернасці паходжання і існавання моўнай сістэмы наогул і асобных этнічных моўных сістэм вывучаюцца [[Мовазнаўства|мовазнаўствам]].
 
Формы мовы - — [[дыялект]] (як разнавіднасць мовы, сродак зносін людзей, звязаных цеснай тэрытарыяльнай, сацыяльнай ці прафесійнай агульнасцю) і [[літаратурная мова]], якая з'яўляеццаз’яўляецца паказчыкам развіцця і багацця культуры таго ці іншага этнаса.
 
== Гл. таксама ==
Радок 18 ⟶ 19:
 
== Літаратура ==
* ''Мартынаў В.'' Мова // БелСЭ. У 12 т. Т. 7.  — Мн: БелЭн, 1973.  — с. 283.
* ''Мартынаў В.'' Мова // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва. У 5 т. Т. 3. — Мн: БелЭн, 1986. — с. 655.
* Мова // Культуралогія: Энцыклапедычны даведнік / Уклад. Э. Дубянецкі.  — Мн.: БелЭн, 2003. ISBN 985-11-0277-6
* ''Рагаўцоў В.'' Мовы свету: Энцыклапедычны даведнік  — Магілеў: УА «МДУ імя А.Куляшова», 2009. - — 290 с. ISBN 978-985-480-506-1
 
== У СецівеСпасылкі ==
{{Commons|Language}}
{{Wiktionary|мова}}