Сіла трэння: Розніца паміж версіямі

Дасведчаным шляхам ўстаноўленаустаноўлена, што сіла трэння залежыць ад сілы ціску тэлцел адзін нада аднаго ([[сілы рэакцыі апоры]]), ад матэрыялаў труцца паверхняў, ад хуткасці адноснага руху. Так, як ніякае цела не з'яўляецца абсалютна роўным, сіла трэння '''не''' залежыць ад плошчы судакранання, і праўдзіваярэальная плошчуплошча судакранання значна менш назіранай; акрамя таго, павялічваючы плошчу, мы памяншаем ўдзельнаеўдзельны ціск тэлцел адзін нада аднаго.

Велічыня, якая характарызуе труцца паверхні , якія труцца , называецца ''каэфіцыентам трэння,'' і пазначаецца часцей за ўсё лацінскай літарай <math> k</math> або грэцкай літарай <math> \mu </math>. Яна залежыць ад прыроды і якасці апрацоўкі труцца паверхняў якія труцца. Акрамя таго, каэфіцыент трэння залежыць ад хуткасці. Зрэшты, часцей за ўсё гэтая залежнасць выяўленая слаба, і калі вялікая дакладнасць вымярэнняў не патрабуецца, то <math> k</math> можна лічыць сталымпастаянным. У першым набліжэнні велічыня сілы трэння слізгання можа быць разлічана па формуле:

Досведы з рухам розных датыкальных тэлцел (цвёрдых па цвёрдым, цвёрдых ў вадкасці або газе, вадкіх ў газе і т. П.) З розным станам паверхняў судотыку паказваюць, што сілы трэння выяўляюцца пры адносным перамяшчэнні датыкальных тэл і накіраваны супраць вектара адноснай хуткасці ''тангенцыйнай'' да паверхні судакранання. Пры гэтым заўсёды ў большай ці меншай ступені адбываецца пераўтварэнне механічнага руху ў іншыя формы руху матэрыі - часцей за ўсё ў цеплавую форму руху, і адбываецца награванне ўзаемадзейнічаюць тэлцел.

Па фізіцы ўзаемадзеяння трэннетрэння слізгацення прынята падзяляць на:

* Сухое, калі ўзаемадзейнічаюць цвёрдыя целыцяла не падзеленыя няманіякімі дадатковыхдадатковмі пластаміслаям / змазачнымі матэрыяламі - вельмі рэдка сустракаецца на практыцы выпадак. Характэрная адметная рыса сухога трэння - наяўнасць значнай сілы трэння спакою.

* Вадкасныя, пры ўзаемадзеянні тэлцел, падзеленых пластом вадкасці або газу (змазачных матэрыялу) рознай таўшчыні - як правіла, сустракаецца пры трэнні качэння, калі цвёрдыя цела пагружаныяпагружаны ў вадкасць;

* Межавае, калі ў галіне кантакту могуць утрымлівацца пласты і ўчасткі рознай прыроды (окисныеакісныя плёнкі, вадкасць і т. Д.) - найбольш распаўсюджаны выпадак пры трэнні слізгацення.