Ягайла: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Які яшчэ Лявон?
Радок 102:
Сучасныя літоўскія даследчыкі называюць імя «Ягайла» ({{lang-lt|Jogáila}}) старажытным літоўскім імем<ref group="заўв.">Гл. таксама [http://viduramziu.istorija.net/ru/names.htm Старажытныя літоўскія імёны] {{ref-ru}}.</ref> і тлумачаць яго праз літоўскую мову як «Добры яздок» ({{lang-lt|jóti}} — «ехаць конна» і састарэлае {{lang-lt|gáilas}} — «моцны»)<ref>{{cite web | author =[[Томас Баранаўскас|Баранаўскас Т.]] | last = | first = | authorlink = | coauthors = | url = http://viduramziu.istorija.net/ru/names.htm| title = Древние литовские имена| format = | work = | publisher = [http://viduramziu.istorija.net Персанальны сайт Томаса Баранаўскаса]| date = 17 кастрычніка 2010 | language = ru | postscript = }}</ref>. Дадзенае тлумачэнне яшчэ ў сярэдзіне [[19 стагоддзе|XIX стагоддзя]] выказаў літовец Даўгдарыс у газеце «{{нп3|Tygodnik Petersburski||ru|Tygodnik Petersburski}}» (ад [[17 ліпеня]] [[1850]] года), у тым жа выданні іншы літоўскі аўтар Даніла прапаноўваў перакладаць гэта імя як «Калі жаль» ({{lang-lt|jei}} — «калі» і {{lang-lt|gailis}} — «жаль»). Усе гэтыя літоўскія тлумачэнні У. Юргевіч вызначыў як «кур'ёзныя»<ref>Юргевич В. Опыт объяснения имён литовских князей // Чтения в императорском обществе истории и древностей российских. — М., 1883. Кн. 3. С. 28.</ref>.
 
БеларускіНекаторыя даследчыкдаследчыкі [[Які яшчэ Лявон?]] звязваўзвязваюць элемент «-гайла» са скандынаўскімі ''geled'' — «чын», «становішча», або ''gal'' — «злосны», «шалёны»; а элемент «я-» тлумачыў як ''jа'' — «але»<ref>[[Які яшчэ Лявон?|Галяк Л.]] [http://www.schoolnet.by/~skirmuntovo/sait5/Galjak.html Аб паходжанні вялікіх князёў літоўскіх] // «Спадчына» № 6, 1993. С. 54—62.</ref>.
 
Беларускі гісторык [[Павал Урбан]] у сваёй кнізе «Старажытныя ліцвіны» пры тлумачэнні элемента «-гайла» праводзіць паралель з індаеўрапейскай назвай ''gail'', якая ўжывалася ў значэнні «высакародны», «заўзяты», «магутны», «палкі», «светлы», «слаўны», кельцкім ''g(h)al'' — «магчы» (для параўнання: літоўскае ''gal'', ''gali'' — «магу», «можаш»), стараверхненямецкім ''helid'' «герой», стараірландскім ''giall'' — «высакародны нашчадак», сярэдневерхненямецкім ''geil'' (''gail'') — «бадзёры», «вясёлы», «гарэзлівы», «жвавы», «палкі», старапрускім ''gaylis'' — «белы», «светлы» (для параўнання: [[яцвягі|яцвяжскае]] ''gaila'' — «белы»<ref name="sviarzynski">[[Уладзімір Мітрафанавіч Свяжынскі|Свяжынскі У.]] [http://www.lingvo.minsk.by/mab/1999/02/03_02_1999.htm Балты і балцкія гаворкі ў старажытнай Беларусі] // «Кантакты і дыялогі» № 2/3, 1999.</ref>). Адсюль, у прыватнасці, імя Ягайла паводле меркавання П. Урбана (з улікам ''нoge'' — «важны», «высокі», «вялікі», «высакародны» і інш.) — «Ja-gailo — Jag-gailo — Hog-gailo» — значыла, імаверна, «Вялікі славай» або «Светлы славай»<ref>[[Павал Урбан|Урбан П.]] Старажытныя ліцвіны: Мова. Паходжанне. Этнічная прыналежнасць. — Мн.: Тэхналогія, 2003.</ref>.