Жыды (верш): Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др аўтаматычны перанос катэгорыі
Dziva4ok (размовы | уклад)
Радок 23:
Успрымаючы ў 1919 годзе расійскіх шавіністаў і польскіх нацыяналістаў як праціўнікаў стварэння беларускай дзяржавы, Купала шукае саюзнікаў у барацьбе з імі, і знаходзіць іх у габрэях. Свае думкі з гэтай нагоды ён і выказаў у вершы «Жыды».
 
Жыды! – гаворіцьгаворыць Купала, ― хоць вас усё і паліваюць брудам, я вам веру. Вы такія ж нявольнікі на беларускай зямлі, як і мы. Далей у Купалы з'яўляецца дзіўная карціна: «здек», асвячоны абразом, закручвае яўрэяў у пятлю. НеазумелаНезразумела, што меў на ўвазе Купала ― праваслаўе ці ўвогуле рэлігію? Толькі з новай Беларуссю па Купале магчыма жыццё жыдоў ― «сцяг ваш і нашая паходня будуць жыць». Купала тлумачыць пераслед яўрэяў: «Таго ж Хрыста прыбілі вы ды крыжу, бо ён вам вораг для Бацькаўшчыны быў». Па Купалу, яўрэі ўсюды сталі ізгоямі, і толькі беларуская зямля іх прыняла. Масква і Варшава нацкоўвалі на іх чэрнь, а Беларусь стала яўрэйскім дзецям нянькай. Аднак жа, яўрэі сталі забываць, хто іх прытуліў, і сталі цягнуцца да моцных свету гэтага. Далей у вершы зусім ужо дзіўнае. Яўрэі чакаюць Месію, яго чакаюць па Купале і беларусы, ― ён прыйдзе, і беларусы пойдуць разам з жыдамі, як тады! «Тады» ― гэта, мабыць, 1917 год. Пара, жыды, гаспадары ўсяго свету, заплаціць Беларусі за яе дабро, ― заключае Купала.
 
На думку беларускага гісторыка прафесара [[Захар Васільевіч Шыбека|Захара Шыбекі]], які жыве ў Ізраілі, Янка Купала «хацеў бачыць у габрэях вялікую сілу і рэзерв у справе нацыянальнага будаўніцтва... і быў вельмі засмучаны не здзейсненым саюзам габрэяў і беларусаў. Нацыянальны праект беларусаў не стаў прывабным не толькі для габрэяў, але і для беларусаў. І ў гэтым віна і бяда саміх беларускіх лідэраў і ўсяго беларускага народа. У габрэйскіх лідэраў, сапраўды, была асцярога, што стварэнне на руінах Расійскай імперыі незалежных дзяржаў прывядзе да расчлянення габрэйскага народа. Таму яны аддавалі перавагу адзінай Расіі, але дэмакратычнай, з шырокай культурнай аўтаноміяй для народаў гэтай краіны»<ref>{{артыкул|аўтар=Владимир Лившиц.|загаловак=Так был ли Янка Купала антисемитом?|спасылка= http://club.berkovich-zametki.com/?p=8237|выданне=Роман-газета «Мастерская»|месца=Телль-Авив|выдавецтва=|год=2013|том=|старонкі=|старонак=|isbn=}}</ref>.