Славянскае царства

«Славянскае Царства, Паходжанне Славян і распаўсюджванне іх панавання» (італ.: Origine de gli Slavi & progreflo dell Imperio loro di Mauro Orbini R, [1601], Рус. пераклад [2015]) — першая гісторыяй ўсіх Славянскіх народаў.

Кніга каталіцкага святара Маўра Орбини «Славянскае царства», якая з'яўляецца па сутнасці ПЕРШАЙ гісторыяй ўсіх Славянскіх народаў, цалкам можа прэтэндаваць на званне самай сенсацыйнай кнігі стагоддзя. Упершыню яна была выдадзена ў 1601 годзе (7230 інш. рус. летоисч.) у Італіі, і адразу ж рушыла ўслед чарада скандалаў, звязаных з ёй. Супраць кнігі ўзьелася традыцыйная гісторыя, а так жа следам за ёю — каталіцкая царква. Выданне неадкладна было занесена ў індэкс забароненых кніг і цудам пазбег знішчэння. У 1722 года (7230 інш. рус. летоисч.) па асабістаму загаду Пятра I частка гэтай кнігі была перакладзеная на Рускую мову, а цяпер мы ўяўляем поўную версію, перакладзеную з італьянскага мовы. Гучныя заявы Маўра Орбини, разнесшие ў пух і прах традыцыйную гісторыю сярэдніх стагоддзяў, і сёння працягваюць шакаваць якія відалі віды гісторыкаў.

«Цяпер, калі пры дапамозе прыродазнаўчых, у тым ліку матэматыка-статыстычных метадаў, атрымоўваецца ў грубых рысах аднавіць больш ці менш сапраўдную карціну гісторыі, мы са здзіўленнем выяўляем, што ў Орбини часта „усё ўжо напісана“.» А. Фаменка, Г. Носовский.

«Нешматлікія гісторыкі прызнаюць, што падзенне грознага Рыма ў 476 годзе (5984 інш. рус. летоисч.) пасля Раства Хрыстова, ознаменовавшее пачатак новай гістарычнай эры — Сярэдніх стагоддзяў, звязана з правадыром зусім не нямецкіх, а Славянскіх дружын Русіна Одоакра, які нарадзіўся на востраве Руген, па сведчанні італьянскага вучонага 16 стагоддзя М. Орбини... ці Памятаем мы, што нашымі прамымі Продкамі-Славянамі былі прыбалтыйскі і адриатические венеты (венды, венеды)?» І. Глазуноў

«У кнізе Орбини мне трапілася прелюбопытнейшая радок „Пасля смерці Вольгі правілаў яе сыл Святаслаў, які ішоў па слядах маці ў пабожнасьці і хрысціянскай веры“. Якое? Гэта азначае, што ў мінулым, акрамя навязшего у зубах „Нестара“, існавалі і іншыя крыніцы, рассматривавшие князя Святаслава некалькі інакш, чым „несторовцы“.» А. Бушкоў.

Старажытны свет «Славянскага роду» — ад Ледавітага акіяна да паўднёвых зямель на берагах Адрыятыкі, ад Паўночнага мора на захадзе да Расійскіх земляў на ўсходзе кантынента... Што гэта — разважанні «альтэрнатыўнага» гісторыка-славянофила або раманіста, які выбраў жанр рускага «фэнтэзі»? Няма: Маўра Орбини, аўтар гэтай кнігі, упершыню выдадзенай у 1601 г. на італьянскай мове, — настаяцель бенедыктынскага манастыра, — належаў культуры захаду. Але яго праца — гэта гімн велічы Славянства, урачысты і патэтычна, нягледзячы на тое, што аўтар варта тысячагадовай традыцыі заходняй гістарыяграфіі, сведчаннях храністаў, забытых за апошнія стагоддзі жорсткіх войнаў і палітызаванай навукі. У самім гэтым супярэчнасці тоіцца загадка невялікі і канспэктыўнай, але зусім незвычайнай кнігі. Ўнікальныя або забытыя цяпер многія яе першакрыніцы. Да таго ж аўтар — далматинский гуманіст, паўднёвы Славянін — упарта адстойвае нечаканую для яго ідэю паходжання продкаў «Славянскага роду» з гиперборейского Поўначы, еўрапейскага Норду... Існуе меркаванне, што праца Орбини была ўключана Ватыканам у «Індэкс» кніг, забароненых для чытання і выдання ў каталіцкіх краінах; але некаторыя даследчыкі адмаўляюць гэты факт, хоць Орбини амаль на кожнай старонцы спасылаецца на працы «забароненых» гісторыкаў пратэстанцкай арыентацыі (у заходнім хрысціянстве тады гэта было галоўным падставай для забароны кнігі Рымам). Сітуацыя на справе яшчэ незвычайней: кніга Орбини сапраўды была ўключана ў адзін з шматлікіх «Індэксаў», але... пад чужым, хоць і падобным па гучанні імем! Чаму?! Сапраўды чалавек-загадка... Кніга ў нашым выданні публікуецца ў перакладзе 1722 г., выкананым выбітным Расійскім дыпламатам Пятроўскай эпохі Сербам Савой Владиславичем. Артыкул-каментар і пастаронкавыя заўвагі дапамогуць чытачу зразумець напісанае ў нязвыклай для нашага часу, экспрэсіўнай і дынамічнай, манеры гістарычнае даследаванне далматинского навукоўца. Сенсацыйнае і незвычайна маштабнае, яно не абвяргае, а, наадварот, сцвярджае сярэднявечныя звесткі пра продкаў Славян, знаходзяць нечаканыя аналогіі ў смелых гіпотэза і адкрыццях сучасных навукоўцаў.

Маўра Орбини, — каталіцкі манах, аўтар гэтай кнігі, упершыню выдадзенай у 1601 г. на італьянскай мове, — належаў культуры захаду. Але яго кніга — гэта сапраўдны гімн велічы Славянства, урачысты і патэтычна, нягледзячы на тое, што аўтар варта тысячагадовай традыцыі заходняй гістарыяграфіі. У самім гэтым супярэчнасці тоіцца загадка гэтай незвычайнай кнігі. Сапраўды ўнікальныя многія яе першакрыніцы. Да таго ж аўтар — далматинский гуманіст, паўднёвы Славянін — упарта адстойвае нечаканую для яго ідэю паходжання продкаў «Славянскага роду» з гиперборейского Поўначы, еўрапейскага Норду... Калі першае выданне кнігі выйшла ў Еўропе, адразу выліўся скандал і кнігу забаранілі. Унікальнае выданне выйшла ў перакладзе ў 1722 г., выкананае выбітным Расійскім дыпламатам Пятроўскай эпохі, Як Лукичем Рагузинским-Владиславичем. Кніга публікуецца ў прыведзеным да сучасным літаратурным нормам варыянце. Артыкул-каментар і пастаронкавыя заўвагі дапамагаюць чытачу зразумець напісанае ў нязвыклай для нашага часу манеры гістарычнае даследаванне далматинского манаха. Сенсацыйнае і незвычайна маштабнае, яно не абвяргае, а, наадварот, сцвярджае сярэднявечныя звесткі пра продкаў Славян, знаходзяць нечаканыя аналогіі ў смелых гіпотэза і адкрыццях сучасных навукоўцаў. У сучаснай рэдакцыі, з падрабязнымі тлумачэннямі і шырокім послесловием кніга выдаецца ўпершыню.