Пакроўскі кафедральны сабор (Гродна): Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Архітэктура: вікіфікацыя
→‎Інтэр'ер: вікіфікацыя
Радок 58:
У плане храм, збудаваны ў рэтраспектыўна-рускім стылі, уяўляе сабой працяглую 12-[[Калона|калонную]] [[неф|трохнефную]] [[Базіліка|базіліку]] з пяціграннай [[апсіда]]й<ref name="КоммА">Часам згадваецца як трохгранная. Гл.: {{кніга|аўтар = |загаловак = Гісторыя беларускага мастацтва|адказны= Рэдкал.: С. В. Марцэлеў (гал. рэд.) і інш.; Рэд. тома Л. М. Дробаў, П. А. Карнач |месца =Мн.|выдавецтва= Навука і тэхніка |год = 1989|том = 3: Канец XVIII — пач. XX ст.|старонкі = |старонак = 448|isbn =5-343-00319-2 }}.</ref> і бакавымі [[рызніца]]мі. Вертыкальны акцэнт характэрны для паўночна-заходняга галоўнага фасада сабора, які адметны 10-метровай васьміграннай [[Шацёр, архітэктура|шатровай]] [[званіца]]й з [[Купал-цыбуліна|макаўкай]] на [[Барабан, архітэктура|барабане]] і невялікімі шатрамі з макаўкай, якія фланкіруюць званіцу і ствараюць сіметрычную кампазіцыю фасада<ref name="ГісторыяМаст3" />, а таксама паўцыркульнымі вокнамі з [[какошнік, архітэктура|какошнікамі]]. Два намёты з макаўкамі таксама завяршаюць рызніцу<ref name="Кулагін128" /><ref name="АрхБел" /><ref name="ЗборГрод" /><ref name="ГродноЭС" />. Алтарную частку адрознівае збудаваны над ёю невысокі [[Чацвярык, збудаванне|чацвярык]] з [[купал|пяцікупаллем]]<ref name="Кулагін128" />. Гэтыя купалы (адзін вялікі размешчаны па цэнтры, а чатыры меншага памеру — па кутах [[вальмавы дах|вальмавага даху]]) пастаўленыя на васьмігранныя барабаны, несапраўдныя вокны ([[бленда, архітэктура|бленды]]) якія завяршаюць какошнікі<ref name="АрхБел" /><ref name="ЗборГрод" /><ref name="ГродноЭС" />. Для трох уваходаў франтальнага фасада было знойдзена рашэнне ў выглядзе [[Калона|двухкалонных]] {{нп3|Рундук, архітэктура|рундукоў|ru|Рундук (архитектура)}} з трохвугольнымі разьбянымі навесамі (акантоўкай)<ref name="АрхБел" /> і высокіх ганкаў<ref name="ЗборГрод" /><ref name="ГродноЭС" />. Прастакутныя аконныя праёмы, якія падзяляюць на абодвух узроўнях працяглыя бакавыя фасады, адрозніваюцца багатымі «{{нп3|церам|церамнымі|ru|Терем}}» [[ліштва]]мі, міжаконні — [[Раскрапаваны ордар|раскрапоўкай]] шырокімі [[Лапатка, архітэктура|лапаткамі]] з {{нп3|Шырынка, архітэктура|шырынкамі|ru|Ширинка (архитектура)}}. Дэкаратыўнае ўбранне сабора, як тое какошнікі, шырынкі, вітыя калонкі, буйныя [[карніз|сандрыкі]], кілепадобныя {{нп3|Броўка, архітэктура|броўкі|ru|Бровка (архитектура)}} арачных аконных праёмаў, было шмат у чым узята са {{нп3|Старажытнарускае дойлідства|старажытнарускага царкоўнага дойлідства|ru|Древнерусское зодчество}}. У дэкоры сабора, разам з {{нп3|дынька|дынькамі|ru|Дынька}}, выкарыстаная [[Поліхрамія]]: на фоне цагляных карычнева-чырвоных сцен сабора ярка вылучаецца беладывановае дэкаратыўнае пакрыццё фасадаў; для дахаў і намётаў выкарыстаны зялёны колер, а для купалоў — [[Охра|вохрыстая]] афарбоўка<ref name="Кулагін128" />.
 
== Інтэр'ерІнтэр’ер ==
 
[[Файл:Гродна. Пакроўскі сабор. Інтэр'ер.jpg|thumb|250px|Інтэр'ерІнтэр’ер]]
 
Трохнефнае дзяленне ўнутранай двухсветавой прасторы сабора забяспечваюць 12 магутных калон і перакінутыя праз іх [[аркада, архітэктура|аркады]]. Прытвор перакрыты [[крыж]]овымі скляпеннямі. Перакрыццем служыць плоская столь з трыма {{нп3|Плафон, архітэктура|плафонамі|ru|Плафон (архитектура)}}, якія ўпрыгожвае распісны арнамент у выглядзе старажытнарускай тэкставай [[вязь|вязі]], пакрыццём падлогі — [[кафля]] з арнаментальным малюнкам (у [[прытвор]]ы — [[мазаіка]]<ref name="АрхБел" /><ref name="ЗборГрод" /><ref name="ГродноЭС" />). Унутраную прастору, сцены якой пакрытыя роспісамі, апярэзвае па перыметры пад вокнамі магутны прафіляваны карніз з [[Дэнтыкул|сухарыкамі]]. Перакрыццем прытворам служаць высокія [[скляпенне|крыжовыя скляпенні]]. Галоўныя і бакавыя [[іканастас]]ы, якія вылучаюць апсіды, з'яўляюццаз’яўляюцца драўлянымі і разнымі, маючы карычневую таніроўку і пакрыццё {{нп3|[[пазалота|пазалотай|ru|Позолота}}]]й. Форма іх сілуэту абумоўлена трохлопасцевымі кілепадобнымі [[франтон]]амі і [[Купал-цыбуліна|цыбульнымі купаламі]]. Галерэя [[Хоры|хораў]], якая выступае над уваходам, з'яўляеццаз’яўляецца [[Кансоль, архітэктура|кансольнай]]<ref name="Кулагін128" /><ref name="АрхБел" /><ref name="ЗборГрод" /><ref name="ГродноЭС" />.Паміж асноўным аб'ёмамаб’ёмам і прытворам знаходзяцца масіўныя разьбяныя дзверы<ref name="ЗборГрод" />.
 
Таксама вылучаецца разны драўляны [[алтар]] з роспісам<ref name="АрхБел" /><ref name="ГродноЭС" /><ref>Гродно. Энциклопедический справочник / Белорус. Сов. Энцикл.; Редкол.: И. П. Шамякин (гл.ред.) и др. — Мн.: БелСЭ, 1989. — 438 с., [12] л. ил.: ил.</ref>.