Эржэбет Батары: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 22:
|Дата арышту = [[29 снежня]] [[1610]]
}}
'''Елізавета ці Э́ржэбет Ба́торы''' ({{lang-hu|Báthory Erzsébet}}, {{lang-sk|Alžbeta Bátoriová}}; 7 жніўня 1560 года, Н'ірбатар, [[Венгрыя]] — 21 жніўня 1614 Чахціцэ, Славакія), называемая таксама ''Чахціцкая пані'' ці ''Крывавая Графіня'' — венгерская графіня, пляменніца [[Стэфан Баторый|Стэфана БатарыяБаторыя]], сумна вядомая масавымі забойствамі маладых дзяўчындзяўчат. З'яўляецца, паводлеПаводле [[Кніга рэкордаў Гінэса|Кнігі рэкордаў Гінэса]], з'яўляецца самым масавым серыйным забойцам.
 
=== Біяграфія ===
Яе бацькамі былі ''Д'ьёрдзь Батары'' і ''Ганна Батары'' (сястра будучага караля Польшчы Стэфана БатарыБаторыя і дачка [[палацін Венгрыі|палаціна Венгрыі]] [[Іштван IV|Іштвана IV]]), якія паходзяць з дзвюх галін адной сям'і — [[Батары]].
 
Лізавета правяла сваё дзяцінтсва ў [[замак Эчэд|замку Эчэд]]. Ў 11 годзе яна была заручана з дваранінам Ферэнцам Надашдзі і перасялілася ў яго замак у Шарвара. Ў 1575 Лізавета выйшла замуж за Ферэнца Надашдзі (наглядчыка імператарскіх стайняў і венгерскага генерала) у Вранаве. У 1578 годзе яе муж быў прызначаны камандуючым венгерскімі вайскамівойскамі ў вайне супраць турак. За яго маніякальную жорсткасць у адносінах да палонных туркаў празваліатрымаў ягомянушку «Чорны бей» («Чорны віцязь»). У якасці шлюбнага падарунка Надашдзі падараваў Лізавеце [[Чахціцкі замак]] у славацкіх Малых Карпатах, які ў той час быў маёмасцю імператара.
 
У 1602 годзе Надашдзі выкупіў замак у [[Рудольф ІІ|Рудольфа ІІ]]. Надашдзі ўвесь час праводзіў у ваенных паходах. Такім чынам, Лізавета ўзяла на сябе абавязкі па кіраванню гаспадаркай. У іх было 5 дзяцей: Ганна, Кацярына, Міклаш, Урсула і Павел.
Радок 33:
Неўзабаве пасля набыцця замка, у 1604 годзе, Ферэнц памер, і Лізавета засталася ўдавой.
 
Дакладны час, калі Лізавета пачала забіваць дзяўчындзяўчат, невядомы. Прынята лічыць, што гэта адбылося паміж 1585 і 1610 гадамі. Верагодна, што муж і сваякі ведалі аб гэтым і стараліся яе ў гэтым абмяжоўваць. Большасць ахвяр — гэта мясцовыя сялянкі. У 1610 годзе чуткі аб забойствах пачалі даходзіць да двару Габсбургаў. Імператар Матвей даручыў палаціну Венгрыі графу Дз'ёрдзю Турзе расследаваць справу. 29 снежня 1610 года ТурзаТурзе з узброеным атрадам уварваўся ў замак і заспеў Лізавету Батары з падручнымі, якія катавалі чарговых ахвяр. Негледзячы на доказы, і нават на тое, што яе замкнулі ў яе ж замку на некаторы час, быццам для яе ж бяспекі, пакуль яна не паўстане перад судом, Лізавета так ніколі і не была на судзе. Вядомае імя Батары (брат Чахціцкай пані, Габар Батары, кіраваў Трансільваніяй)зрабіла сваю справу. Тым не менш, астатакрэшту жыцця Лізавета правяла ў зняволенні ва ўласным Чахціцкім замку. Суд над падручнымі графіні адбыўся 2 студзеня 1611 года ў Бітчанскім замку — рэзідэнцыі палаціна Д.Турзы. Усе яны былі прысуджаны да смяротнага пакарання.
 
== Гл. таксама ==