Якуб Колас: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 39:
=== 1915—1940 ===
Падчас 1-й сусветнай вайны з 1915 года разам з
У 1921 годзе Я. Колас выкліканы ўрадам [[БССР]] вярнуўся ў [[Мінск]]. Супрацоўнічаў з Навукова-тэрміналагічнай камісіяй [[Народны камісарыят асветы БССР|Народнага камісарыята асветы]], Літаратурнай камісіяй па збіранні вуснай народнай творчасці [[Інбелкульт]]
[[File:Я. Кругер. Партрэт Я. Коласа.jpg|thumb|[[Янкель Мордухавіч Кругер|Я. М. Кругер]]. «[[Партрэт Якуба Коласа, карціна Кругера|Партрэт Я. Коласа]]». 1923]]
У 1920-я-1930-я гады Я. Колас актыўна ўдзельнічае ў навуковым і грамадска-палітычным жыцці БССР. З 1928 года ён акадэмік АН БССР, з 1929 — член яе Прэзідыума і віцэ-прэзідэнт. У 1927—1929 гадах кандыдат у члены ЦВК БССР, у 1929—1931 і 1935—1938 — член [[ЦВК БССР]]. Удзельнік [[1-
Нягледзячы на прызнанне заслуг Я. Коласа з боку савецкай дзяржавы — у 1926 годзе ён атрымаў званне Народнага паэта Беларусі і пажыццёвую пенсію — пісьменнік трапіў пад хвалю рэпрэсій 1920-х—1930-х гадоў. З сярэдзіны 1920-х у доме Я. Коласа не раз праводзілі вобыскі, самога пісьменніка выклікалі на допыты. Савецкія органы дзяржбяспекі спрабавалі прыцягнуць Я. Коласа да шэрагу спраў, у т.л. г.зв. «Лістападаўскай» і «[[Саюз вызвалення Беларусі (справа)|Саюза вызвалення Беларусі]]». Ціск на Я. Коласа ўзмацняўся, у 1930-я яго абвінавачвалі ў «нацдэмаўшчыне», а таксама разнастайных «шкодных ухілах» у творчасці, ён вымушаны быў каяцца ў «памылках». У 1930-я рэпрэсаваны і загінулі многія знаёмыя, калегі і сваякі Я. Коласа, у т.л. матчын брат [[Язэп Юр'евіч Лёсік|Язэп Лёсік]] і жончын брат Аляксандр Каменскі. Самому Я. Коласу не раз пагражаў арышт і рэпрэсіі, але, мусіць, на гэта не было атрымана дазволу вышэйшага савецкага кіраўніцтва. Гэтыя падзеі негатыўна адбіліся на псіхалагічным стане пісьменніка, адпаведна і на яго творчасці.
|