Вікіпедыя

Улада: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Наступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Новая старонка: ''''Ула́да''' — ажыццяўленне волі асобы праз уздзеянне на кшталт і кірунак дзе...'
Тэгі: Праўка з маб. прылады Праўка праз мабільную версію сайта
 
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
'''Ула́да''' — ажыццяўленнездольнасць і магчымасць для індывіда або пэўнай групы ажыццяўляць сваю [[Воля (права)|воліволю]], асобы празаказваць уздзеянне на кшталтхарактар і кірунак дзейнасці і, [[Паводзіны|паводзінпаводзіны]] іншых людзей, незалежна ад іх згоды або нязгоды. ЗабяспечваеАжыццяўляецца праз эканамічныя, ідэалагічныя і арганізацыйна-прававыя механізмы, а таксама з дапамогай прымусу, аўтарытэту, традыцый і г.д. Улада забяспечвае правапарадак, прызнаны ў дадзеным [[Грамадства|грамадстве]] правапарадак.
 
== Крыніцы і метады рэалізацыі ўлады ==▼
== Віды ==▼
Існуе цэлы шэраг крыніц улады. Агульнапрыэнанай крыніцай з'яўляецца сіла, таму ў свядомасці многіх людзей улада атаясамліваецца з насіллем. Да істотных крыніц улады адносяцца таксама здольнасці асобы канкрэтнага лідара, багацце і грамадскае становішча носьбітаў улады, іх веды і валоданне інфармацыяй.
Вылучаецца некалькі відаў улады: [[Бацька|бацькоўская]], гаспадарчая, грамадская, [[Інфармацыя|вяшчальная]], палітычная. Апошняя ажыццяўляецца праз [[Дзяржава|дзяржаву]] з дапамогай [[права]] і [[Падзяленне ўлады|падзяляецца]] на [[Выканаўчая ўлада|выканаўчую]], [[Заканадаўчая ўлада|заканадаўчую]] і [[Судовая ўлада|судовую]]<ref>{{Кніга|аўтар=Ігар Катляроў.|частка=Улада|загаловак=Беларуская энцыклапедыя ў 18 тамах|арыгінал=|спасылка=|адказны=Генадзь Пашкоў|выданне=|месца=Мінск|выдавецтва=[[Беларуская энцыклапедыя]]|год=2003|том=16|старонкі=210|старонак=576|серыя=|isbn=985-11-0263-6|наклад=10 000}}</ref>.
 
[[Джын Шарп]] вылучае наступныя неабходныя крыніцы палітычнай улады:
▲== Крыніцы ўлады ==
* Пашана. Упэўненасць у [[закон]]ным і [[мараль]]ным доўгу падпарадкоўвацца.
* Людзі. Колькасць і значнасць асоб, якія падначальваюцца, супрацоўнічаюць і дапамагаюць.
Радок 11:
* Рэчыўныя сродкі. Кіраванне і доступ да [[Маёмасць|маёмасці]], прыродных багаццяў, [[Грошы|грошай]], гаспадарчага ладу, сродкаў сувязі і [[Транспарт|перавозу]].
* Гвалт. Неабходныя для кіравання [[Пакаранне|пакаранні]] і [[Пагроза|пагрозы]] супраць непакорных і тых, хто адмаўляецца супрацоўнічаць<ref>{{Кніга|аўтар=Джын Шарп. |частка=Неабходныя крыніцы палітычнай улады|загаловак=Ад дыктатуры да дэмакратыі|арыгінал=|спасылка=http://www.aeinstein.org/wp-content/uploads/2013/09/FDTD_Belarusian1.pdf|адказны=|выданне=|месца=[[Бостан]]|выдавецтва=Інстытут імя Альберта Энштэйна|год=2005|том=|старонкі=19-20|старонак=64|серыя=|isbn=|наклад=}}</ref>.
 
Сярод метадаў рэалізацыі ўлады асаблівае месца займае фізічны і псіхічны прымус. Першы заключаецца ў прамым навязванні сацыяльным суб'ектам пэўнага кшталту паводзін, другі — гэта пагроза ім негатыўнымі вынікамі ў выпадку ўхілення ад навязваемых паводзін. Носьбіты ўлады выкарыстоўваюць таксама прыёмы пераканання і заахвочвання, уздзеяння аўтарытэтам і г.д.
 
▲== Віды ўлады ==
У сучасным грамадстве сярод адпаведных інструментаў і прыёмаў уладарання вылучаюць некалькі відаў улады: палітычная, эканамічная, сацыяльная, [[Бацька|бацькоўская]], культурна-інфармацыйная.
 
Найбольш важная сярод іх палітычная ўлада як рэальная здольнасць класа, сацыяльнай групы або індывіда праводзіць сваю волю, якая вызначаецца аб'ектыўнымі патрэбнасцямі і інтарэсамі, з дапамогай прававых палітычных норм і спецыяльнага інстытута — [[дзяржава|дзяржавы]]. Палітычная ўлада выконвае толькі ўласцівыя ёй функцыі — кіраванне грамадствам, падтрыманне парадку і стабільнасці, дасягненне грамадскай згоды, рэгуляванне паводзін людзей, выяўленне, абмежаванне і вырашэнне канфліктаў і да т.п. Для ажыццяўлення гэтых функцый палітычная ўлада афармляецца ў пэўныя дзяржаўныя і палітычныя структуры. Найважнейшым пытаннем палітычнай улады з'яўляецца раздзяленне яе на [[Выканаўчая ўлада|выканаўчую]], [[Заканадаўчая ўлада|заканадаўчую]] і [[Судовая ўлада|судовую]]<ref>{{Кніга|аўтар=Ігар Катляроў.|частка=Улада|загаловак=Беларуская энцыклапедыя ў 18 тамах|арыгінал=|спасылка=|адказны=Генадзь Пашкоў|выданне=|месца=Мінск|выдавецтва=[[Беларуская энцыклапедыя]]|год=2003|том=16|старонкі=210|старонак=576|серыя=|isbn=985-11-0263-6|наклад=10 000}}</ref>.
 
{{зноскі}}
 
== Літаратура ==
{{polit-stub}}
* ''Катляроў І.'' Улада {{Крыніцы/БЭ|16}}
 
[[Катэгорыя:Улада| ]]
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Улада"