Гама-выпраменьванне: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др арфаграфія, вікіфікацыя
Радок 4:
'''Гама-выпраменьванне''' (гама-прамяні, γ-прамяні) — від [[электрамагнітнае выпраменьванне|электрамагнітнага выпраменьвання]] з надзвычай малой [[даўжыня хвалі|даўжынёй хвалі]] каля <5{{e|−3}} нм і, з прычыны гэтага, ярка выяўленымі [[карпускулярна-хвалевы дуалізм|карпускулярнымі]] і слаба выяўленымі хвалевымі ўласцівасцямі.
 
Гама-квантамі з'яўляюцца [[фатон]]ы з высокай [[энергія]]й. Лічыцца, што энергіі квантаў гама-выпраменьвання перавышаюць 105 [[электрон-вольт|эВ]], аднак рэзкая мяжа паміж гама- і [[рэнтгенаўскае выпраменьванне|рэнтгенаўскім выпраменьваннем]] не вызначана. На [[шкала электрамагнітных хваляўхваль|шкале электрамагнітных хваляўхваль]] гама-выпраменьванне мяжуе з рэнтгенаўскім выпраменьваннем, займаючы дыяпазон больш высокіх частотаўчастот і энергій. У вобласці 1—100 кэВ гама-выпраменьванне і рэнтгенаўскае выпраменьванне адрозніваюцца толькі паводлепа крыніцыкрыніцах, гэта значыць калі квант выпраменьваецца ў [[атамнае ядро, фізіка|ядзерным]] пераходзе, то яго прынята адносіць да гама-выпраменьвання; калі пры ўзаемадзеянні [[электрон]]аў або пры пераходах у атамнай [[электронная абалонка|электроннай абалонцы]] — да рэнтгенаўскага выпраменьвання. З пункту гледжання [[фізіка|фізікі]], кванты электрамагнітнага выпраменьвання з аднолькавай энергіяй не адрозніваюцца, таму гэты падзел прынята лічыць умоўным.
 
Гама-выпраменьванне выпускаецца пры пераходах паміж узбуджанымі станамі атамных ядраў, пры [[ядзерная рэакцыя|ядзерных рэакцыях]], а таксама пры адхіленні энергічных зараджаных часціц у [[магнітнае поле|магнітных]] і [[электрычнае поле|электрычных палёхпалях]]. Гама-выпраменьванне было адкрыта французскім фізікам [[{{нп5|Поль ВілардУльрыш Вілар|Полем Вілардам]]Віларам|ru|Виллар, Поль Ульриш}} у [[1900]] годзе пры даследаванні выпраменьвання [[радый|радыю]]. Сваю назву выпраменьванне атрымала дзякуючы новазеландскаму навукоўцу [[Эрнэст Рэзерфорд|Эрнэсту Рэзерфорду]] ў [[1903]] годзе.
 
== Гл. таксама ==