Васілька (князь слонімскі): Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 76:
 
== Паходжанне ==
Паходжанне і імя па бацьку князя Васількі невядомы. Пачынаючы з [[Мікалай Аляксандравіч Баўмгартэн|М. Баўмгартэна]]<ref>{{артыкул|аўтар=Баумгартен Н. А.|загаловак=Вторая ветвь князей Галицких: Потомство Романа Мстиславича|выданне=Летопись историко-родословного общества|месца={{М.}}|нумар=1|старонкі=3—46}}</ref>, некаторыя даследчыкі (у т.л. {{нп5|Генадзь Аляксандравіч Уласьеў|Г. Уласьеў|ru|Власьев, Геннадий Александрович}}<ref name="Vlas">''Власьев Г. А.'' Потомство Рюрика. Материалы для составления родословной. — Пг., 1918. — Т. 2. Князья Владимиро-Волынские. Вып. 1-й.</ref>, Л. Вайтовіч<ref name="Vojt">''Войтович Л.'' Волинська гілка Мономаховичів. Болохівські князі. Князі Острозькі та Заславські // Князівські династії Східної Європи (кінець IX — початок XVI ст.): склад, суспільна і політична роль. Історико-генеалогічне дослідження. — Львів: Інститут українознавства ім. І.Крип’якевича, 2000. — 649 с. — ISBN 966-02-1683-1 (укр.)</ref><ref name="Vojt-2006">''Войтович Л.'' Княжа доба на Русi: портрети еліти. — Біла Церква: Видавець Олександр Пшонківський, 2006. — 783 с. — С. 509—510.</ref>) лічылі яго сынам навагрудскага князя [[Раман Данілавіч|Рамана Данілавіча]], бо Слонім на іх думку ўваходзіў ува ягоўладанні ўладанніапошняга, і т.ч унукам галіцкага князя [[Даніла Раманавіч|Даніла]] і ваўкавыскага князя [[Глеб (князь ваўкавыскі)|Глеба]]. Таксама ёсць думка, што яго бацькам могмогу быць іншы сын галіцкага князя Даніла — луцкі князь [[Мсціслаў Данілавіч]]<ref name="ESBE">{{ВТ-ЭСБЕ|Василько Мстиславич}}</ref><ref name="Kogan">''Коган В. М., Домбровский-Шалагин В. И.'' Князь Рюрик и его потомки: Историко-генеалогический свод. — С. 297—298.</ref><ref name="Bogusl">Славянская энциклопедия. Киевская Русь — Московия: в 2 т. / Автор-составитель В. В. Богуславский. — Т. 1. — С. 155.</ref>. Аднак, як паказаў {{нп5|Дарыюш Дамброўскі|Д. Дамброўскі|pl|Dariusz Dąbrowski}}, называнне летапісам кн. Васількі «ваяводам» цалкам супярэчыць меркаванню пра яго як непасрэднага нашчадка кн. Даніла, ён мог паходзіць з гарадзенскіх ці турава-пінскіх князёў, або нават з [[Ізяславічы Галіцкія|Ізяславічаў Галіцкіх]], але не галоўнай іх лініі<ref>''Dąbrowski D.'' Rodowód Romanowiczów książąt halicko-wołyńskich. Poznań — Wrocław, 2002. — 347 s. — S. 137, 271—275</ref>.
 
== Біяграфія ==
Гіпатэтычна магчыма, з'яўленне кн. Васількі на слонімскім стальцы якмагло вынікубыць міравынікам міру, заключанага ў канцы 1276 -- пачатку 1277 года, князёў уладзімір-валынскага [[Уладзімір Васількавіч|Уладзіміра Васількавіча]] і галіцкага [[Леў Данілавіч|Льва Данілавіча]] з вял.кн.вялікім князем літоўскім [[Трайдзень|Трайдзенем]]. Перад гэтым вял.кн. Трайдзень напаў на Драгічын, які належаў князюкн. Льву, і спрабаваў пасяліць прусаў каля Слоніма, на мяжы ўладанняўз князяўладаннямі кн. Уладзіміра. У адказ, сярод іншага, князькн. Уладзімір паслаў войскі да Слоніма і захапіў прусаў. Для міру, на думку [[Уладзімір Цярэнцьевіч Пашута|У. Пашуты]], вял.кн. Трайдзень адмовіўся да прэтэнзій на Драгічын<ref>''Пашуто В. Т.'' Образование Литовского государства. -- М.: Изд-во АН СССР, 1959. -- 533 с. -- С. 388.</ref>, а таксама, на думку [[А. Дубоніс|А. Дубоніса]], ад Слоніма і Ваўкавыска<ref>''Dubonis A.'' Traidenis. Monarcho valdžios atkūrimas Lietuvoje (1268-1282). -- Vilnius: LII Leidykla, 2009. -- 241 р. -- P. 116-117</ref>. Аднак, князькн. Васілька мог сядзець на слонімскім стальцы і раней.
 
Упершыню князькн. Васілька ўспамянуты у падзеях 1283 года, сярод князёў, якія найбольш верна служылі князюкн. Уладзіміру Васількавічу -- [[Галіцка-Валынскі летапіс]] двойчы называе яго «ваяводам» князякн. Уладзіміра і тройчы пад тытулам «князь Вослонимский» (Іпацьеўскі летапіс, слп. 884, 885, 887, 889<ref>Полное собрание русских летописей. — СПб.: Типография М. А. Александрова, 1908. — Т. II. Ипатьевская летопись / под ред. А. А. Шахматова. 938 стб.</ref>). Гэтая згадка — адзінае сведчанне пра Слонімскае княства<ref name="Kogan" />.
 
У 1283 годзе князькн. Васілька быў адным з кіраўнікоў валынскага войска, якое князькн. Уладзімір Васількавіч адправіў на дапамогу чэрскаму князю [[Конрад II Чэрскі|Конраду]] супраць плоцкага князя [[Баляслаў II Мазавецкі|Баляслава]]<ref name="БС" />, падчас паходу саюзнікі разрабавалі горад {{нп5|Гастынін|Гастынін|pl|Gostynin}} за {{нп5|Сахачаў|Сахачавым|pl|Sochaczew}} у Раўскай зямлі. У 1285 годзе ваяваў каля {{нп5|Вышагруд (Мазавецкае ваяводства)|Вышагруду|pl|Wyszogród (województwo mazowieckie)}} на Вісле і ўзяў «вялікі палон». Пасля 1285 года князькн. Васілька крыніцамі не ўспамінаецца<ref name="Kogan" />.
 
== Версіі пра нашчадкаў ==
Пра шлюб і дзяцей князякн. Васількі нічога не вядома. Некаторыя даследчыкі (г.ч. Л. Вайтовіч) прапануюць лічыць яго дзецьмі розных асоб, паходжанне якіх з крыніц пэўна не вядома. У т.л. ад слонімскага князякн. Васількі прапануюць выводзіць род князёў [[Род Астрожскіх|Астрожскіх]]<ref name="Vlas" />, паходжанне якіх дыскусійнае. Часта яго дзецьмі называюць:
 
* '''Ганну''', у манастве '''Лізавету''' (пам. каля 1345), жонку князя полацкага і пінскага [[Нарымонт Гедзімінавіч|Нарымонта-Глеба Гедзімінавіча]] (пам. 1345), якая згадваецца ў двух сінодзіках — Холмскім (паз. 1) і Кіева-Пячэрскім (паз. 91, 303)<ref name="Vojt" />