Ніжагародская вобласць: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
== Геаграфія ==
<br style="clear:both"/>
Ніжагародская вобласць выцягнута ў мерыдыяльным кірунку, яе працягласць з поўначы на поўдзень складае каля 400 км, а з захаду на ўсход у найбольш шырокай паўднёвай частцы — каля 300 км. Асноўныя адрозненні ў клімаце выяўляюцца па лініі поўнач-поўдзень, паміж лясным [[Заволжа]]м і ўзнёслым Правабярэжжам.
{| class="toccolours" border=1 align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=300 style="border-collapse: collapse; margin: 0 0 1em 1em;"
|+<big><big>'''Нижегородская область<br /><small>Ніжагародская вобласць</small>'''</big></big>
|-
| align=center colspan=2 |
{| border=0 cellpadding=2 cellspacing=0 style="background:inherit;"
|- style="background: #FFFFFF; text-align: center; margin: 0.2em 0.2em 0.1em 0.1em;"
| style="width: 145px;" | [[Выява:Nizhny Novgorod Oblast Coat of Arms.gif|130px|center|герб]]
| style="width: 145px;" | <span style="border:1px solid #bbbbbb; display:table-cell;"></span>
|-
|}
|-
| align=center colspan=2 | [[Выява:RussiaNizhnyNovgorod2007-07.png]]
|-
| [[Афіцыйная мова]] || [[Руская мова|руская]]
|-
| [[Адміністрацыйны падзел Расіі|Тып суб'екту федэрацыі]] || [[Вобласць]]
|-
| [[Федэральныя акругі Расіі|Федеральная акруга]] || [[Прыволжская федэральная акруга|Прыволжская]]
|-
| [[Эканамічныя акругі Расіі|Эканамічная акруга]] || [[Волга-Вятская эканамічная акруга Расіі|Волга-Вятская]]
|-
| [[Сталіца]] || [[Горад Ніжні Ноўгарад|Ніжні Ноўгарад]]
|-
| '''Губернатар''' || [[Валерый Шанцаў]]
|-
| [[Плошча]]<br />&nbsp;- Усяго <br />&nbsp;- % Вада || [[Спіс суб'ектаў Расіі паводле плошчы|45 месца]]<br />76 900 [[квадратны кіламетр|км<sup>2</sup>]]<br />
|-
| [[Насельніцтва]] <br />&nbsp;- Усяго ([[2006]]) <br />&nbsp;- [[Шчыльнасць насельніцтва|Шчыльнасць]] || [[Спіс суб'ектаў Расіі паводле насельніцтва|10 месца]] <br />3 411 000<br />44,35/км²
|-
| '''Аўтамабільны код''' || 52, 152
|-
| [[Часавы пояс]] || [[UTC]]+3
|}
'''Ніжагародская вобласць''' — суб'ект [[Расія|Расійскай Федэрацыі]], размешчаны ў цэнтры [[еўрапейская частка Расіі|еўрапейскай часткі Расіі]]. На паўночным захадзе мяжуе з [[Кастрамская вобласць|Кастрамской вобласцю]], на паўночным усходзе — з [[Кіраўская вобласць|Кіраўскай]], на ўсходзе — з рэспублікамі [[Марый Эл]] і [[Чувашыя]], на поўдні — з рэспублікай [[Мардовія]], на паўднёвым захадзе — з [[Разанская вобласць|Разанскай вобласцю]], на захадзе — з [[Уладзімірская вобласць|Уладзімірскай]] і [[Іванаўская вобласць|Іванаўскай абласцямі]].
 
=== Карысныя выкапні ===
Плошча 76 900 км², насельніцтва 3445,3 тыс. чалавек ([[2005]]). Шчыльнасць насельніцтва: 44,8 чал./км² ([[2005]]), удзельная вага гарадскога насельніцтва: 78,3 % ([[2005]]).
Маюцца радовішчы [[торф]]у, [[фасфарыты|фасфарытаў]], [[жалеза|жалезных руд]]. У басейне ракі [[П’яна (рака)|П’яна]] ёсць буйное радовішча [[тытан]]-цырконіевых руд («чорныя пяскі»): [[Ітманаўская россып]], агульныя запасы якой складаюць 67 млн м³, з іх забалансавыя — 4,9 млн м³, прагнозныя — 31,2 млн м³. Радовішча ўваходзіць у пяцёрку буйнейшых россыпных радовішчаў [[тытан]]а і цырконія Расіі<ref>[http://www.expert.ru/news/2009/08/10/atom-syrie/ Титано-циркониевый заслон]. «Эксперт Online»</ref>.
 
=== Гідраграфія ===
У склад вобласці ўваходзіць 48 раёнаў, 28 гарадоў, 69 пасёлкаў гарадскога тыпу, 540 сельскіх адміністрацый і 4852 сельскіх населеных пункта. Адміністрацыйны цэнтр — [[горад Ніжні Ноўгарад]]. Акрамя яго буйнымі гарадамі з'яўляюцца [[Горад Дзяржынск, Ніжагародская вобласць|Дзяржынск]], [[Арзамас]], [[Сароў]].
Рачная сетка вобласці густая і уключае звыш за 9000 рэкаў і ручаёў. Па яе тэрыторыі працякаюць найбуйнейшыя рэкі еўрапейскай часткі Расіі, як то [[Волга]] і яе правы прыток [[Ака (прыток Волгі)|Ака]]. У ніжагародскім Заволжы працякаюць левыя прытокі Волгі — [[Ветлуга (рака)|Ветлуга]], [[Кержанец]], [[Узола]], [[Лінда (рака)|Лінда]]. Яны нясуць свае воды сярод густых тайговых і змешаных лясоў.
 
== Гісторыя ==
Нацыянальны склад: [[рускія]] (94,96 %), [[татары]] (1,44 %), [[мардва]] (0,71 %), [[украінцы]] (0,69 %), [[чувашы]] (0,32 %).
Утворана як вобласць [[РСФСР]] [[14 студзеня]] [[1929]] года, да гэтага часу з’яўлялася [[Ніжагародская губерня|Ніжагародскай губерняй]].
 
== Насельніцтва ==
== Сімволіка ==
Насельніцтва вобласці паводле вынікаў Усерасійскага перапісу насельніцтва [[2010]] года складае 3 310 562 чалавекі. Шчыльнасць насельніцтва — 43,2 чал/км². Найбуйнейшай нацыянальнай групай з’яўляюцца [[рускія]] (93,9%), другой паводле велічыні — [[татары]] (1,3%).
* [[Герб Ніжагародскай вобласці]]
* [[Сцяг Ніжагародскай вобласці]]
 
== Падзел вобласці ==
== Вядомыя асобы ==
*Арзамаскі раён г. Арзамас
*Балахніскі раён г. Балахна
*Багароцкі раён г. Багароцак
*Вялікаболдзінскі раён в. Вялікае Болдзіна
*Вяліка мурашкінскі раён м-ка Вялікае Мурашкіна
*Бутурлінскі раён в. Бутурліна
*Вадзкі раён в. Вад
*Варнавінскі район в. Варнавіна
*Вацкі раён в. Вача
*Вятлускі раён в. Вятлуга
*Вазьнясенскі раён в. Вазнясенскае
*Валадарскі раён г. Валадарск
*Варатынскі раён в. Варатынец
*Васкрасенскі раён в. Васкрасенскае
*Выксунска раён г. Выкса
*Гагінскі раён в. Гагіна
*Гарадзецкі раён г. Гарадзец
*Дальнеканстанцінаўскі раён в. Дальняе Канстанцінава
*Дзівееўскі раён в. Дзівеева
*Княгінінскі раён г. Княгініна
*Кавернінскі раён г. Каверніна
*Краснабакаўскі раён в. Красныя Бакі
*Краснаакцябрскі раён в. Уразаўка
*Кстоўскі раён г. Кстова
*Кулябацкі раён г. Кулябакі
*Лукаянаўскі раён г. Лукаянаў
*Лыскаўскі раён г. Лыскава
*Навашынскі раён г. Навашына
*Паўлаўскі раён г. Паўлава
*Першамайскі раён г. Першамайск
*Перавозскі раён г. Перавоз
*Пільнінскі раён в. Пільна
*Пачынкаўскі раён в. Пачынкі
*Сімонаўскі раён г. Сімонаў
*Сяргацкі раён г. Сяргач
*Сячэнаўскі раён в. Сячэнава
*Сакольскі раён в. Сакольскае
*Сасноўскі раён в. Сасноўскае
*Спаскі раён в. Спаскае
*Тонкінскі раён в. Тонкіна
*Таншаеўскі раён в. Таншаева
*Урэнскі раён г. Урэнь
*Чкалаўскі раён г. Чкалаўск
*Шарангійскі раён в. Шаранга
*Шаткоўскі раён в. Шаткі
*Шахунскі раён г. Шахуня
Маецца некалькі паселішчаў, якія падпарадкаваныя вобласці. Напрыклад [[гарадская акруга Бор]].
 
== Эканоміка ==
* [[Аляксей Фёдаравіч Брагін]]
=== Прамысловасць ===
Асноўныя галіны прамысловасці — [[машынабудаванне]], пераробная [[металургія|чорная металургія]], [[лясная прамысловасць|лясная]], [[цэлюлозна-папяровая прамысловасць|цэлюлозна-папяровая]], [[лёгкая прамысловасць|лёгкая]], [[харчовая прамысловасць|харчовая]] і [[хімічная прамысловасць]].
 
=== Сельская гаспадарка ===
== Гл. таксама ==
У вобласці вырошчваюцца [[жыта]], [[авёс]], [[ячмень]], [[пшаніца]], [[грэчка]], [[цукровы бурак|цукровыя буракі]], [[лён|лён-даўгунец]]. Апрацоўваюць [[цыбуля рэпчатая|цыбулю]] і [[бульба|бульбу]].
 
== Сімволіка ==
* [[Пасёлак імя Сцяпана Разіна]]
* [[Герб Ніжагародскай вобласці]]
* [[Пасёлак імя М. І. Калініна]]
* [[Сцяг Ніжагародскай вобласці]]
* [[Будакі]]
 
== Спасылкі ==
* [http://www.government.nnov.ru/ Афіцыйны сайт]
 
{{Адміністрацыйны падзел Расіі}}
 
[[Катэгорыя:Ніжагародская вобласць|*]]