Вольфенбютэльскі кодэкс: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →‎Гісторыя: вікіфікацыя
дрНяма тлумачэння праўкі
 
Радок 1:
[[Файл:Codex Guelferbytanus Weissenburgensis 64 folio 280 recto.JPG|thumb|Аркуш 280 кодэкса з тэкстам {{Біблія|Рым|15:3|-8}}. Першапачатковы [[унцыял]]ьны тэкст выразна бачны за познім запісам]]
 
'''Вольфенбютэльскі кодэкс''' ({{lang-la|Codex Guelferbytanus}}, называецца таксама {{lang-la|Codex Carolinus}}, інвентарны нумар 4148) — [[пергамент]]ны рукапіс [[Новы Запавет|Новага Запавету]], меркавана, VI стагоддзя. [[ПалімпсэстПалімпсест]], змяшчае паралельныя [[Старалацінскія пераклады Бібліі|старалацінскі]] і [[Гоцкая Біблія|гоцкі]] тэксты [[Пасланне да Рымлян|Паслання да Рымлян]]; захавалася ўсяго 4 аркушы і каля 40 вершаў біблейскага тэксту. Захоўваецца ў [[Вольфенбютэль|Вольфенбютэлі]] ў [[Бібліятэка герцага Аўгуста|Бібліятэцы герцага Аўгуста]]. Традыцыйная [[сігла]] — ''w'', ''Car'' для гоцкага тэксту і ''gue'' — для лацінскага; па класіфікацыі Бойранскага інстытута мае № 79{{sfn|Мецгер|2004|с=329, 408}}.
 
== Апісанне ==
Тэкст кодэкса ўяўляе адзін з нешматлікіх фрагментаў як гоцкага перакладу Бібліі, так і старалацінскага тэксту. Першапачаткова перапісаны тэкст быў пазней змыты і выкарыстаны для перапісвання іншага рукапісу, у складзе якойякога захаваліся 4 аркушы. Гоцкі тэкст рукапісу дрэнна паддаецца чытанню і неаднаразова пераглядаўся і рэканструяваўся. Захаваныя аркушы ідуць не па парадку, у складзе Вольфенбютэльскага кодэкса гэта 255, 256, 277, 280. Яны змяшчаюць каля 40 вершаў тэксту {{Біблія|Рым|11:33|-12:5}}, {{Біблія|Рым|12:17|-13:5}}, {{Біблія|Рым|14:9|-20}}, {{Біблія|Рым|15:3|-8}}. Памер аркушаў — 26,5 × 21,5 см. Тэкст запісаны ў дзве калонкі па 27 радкоў, левая калонка — гоцкі тэкст, правая — старалацінскі. На змытым гоцка-лацінскім тэксце прыкладна ў XI стагоддзі былі перапісаны «[[Этымалогіі]]» [[Ісідар Севільскі|Ісідара Севільскага]].
 
Захаваны тэкст не мае разбіцця, прынятага ў тыя часы. Лацінскі і гоцкі тэкст змяшчае стандартныя скарачэнні пад надрадковай рысай, аналагічнай царкоўнаславянскаму [[Тытла|тытлу]] ({{нп5|Nomina sacra|||Nomina sacra}}) — <span style="text-decoration: overline">ihm</span> (''Iesum''), <span style="text-decoration: overline">ihu</span> (''Iesu''). Тэкст кодэкса мае некаторае значэнне для даследавання тэксталогіі Паслання да Рымлян. Мяркуецца, што лацінскі тэкст блізкі да арыгінала, з якога перапісваліся старалацінскія рукапісы 75, 77 і 89. Лацінскі тэкст выпраўлены па гоцкім.
Радок 12:
Ніякіх дакладных звестак пра час, месца і акалічнасці стварэння рукапісу няма. Відаць, ён быў перапісаны ў Італіі, як і ўсе астатнія гоцкія рукапісы Пісанні, якія дайшлі да нас. Далей ён патрапіў у [[Бобіа (кляштар)|Абацтва Бобіа]], дзе і быў змыты. Далей кодэкс паслядоўна пабываў у бібліятэчных зборах [[Вайсенбург]]а, [[Майнц]]а і [[Прага|Прагі]]. У 1689 годзе кодэкс быў набыты для Вольфенбютэльскай бібліятэкі, дзе і захоўваецца дагэтуль.
 
Рукапіс быў выяўлены ў 1752 годзе Якабам Гойзінгерам, але яго цікавілі толькі грэчаскія тэксты, якія ацалеліўцалелі ў выглядзе палімпсэстапалімпсеста. У 1756 годзе {{нп5|Франц Антон Кнітэль|Франц Кнітэль|en|Franz Anton Knittel}} выявіў у складзе рукапісу і гоцка-лацінскую {{нп5|паліглота|дыглоту|ru|Полиглотта}}, якую апублікаваў у 1763 годзе. У яго публікацыі ўсе скарачэнні былі раскрыты, але даследчык дапусціў шмат памылак і не змог прачытаць вялікую колькасць слоў, пакінуўшы прабелы ў рэканструяваным тэксце. Новае чытанне тэксту прапанаваў [[Канстанцін Тышэндорф]], яго публікацыя выйшла ў 1855 годзе. Як звычайна ў сваіх выданнях, Тышэндорф імкнуўся аднавіць усе характэрныя асаблівасці арыгінала, у тым ліку памылкі і скарачэнні, колькасць радкоў і знакаў у радку. Новае даследаванне і выданне тэксту адбылося пасля гэтага толькі ў 1999 годзе; яно было праведзена Карлай Фалуаміні ([[Турынскі ўніверсітэт]]).
 
{{зноскі}}