Янкель Мордухавіч Кругер: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
→‎Біяграфія: вікіфікацыя
Радок 45:
 
== Біяграфія ==
[[File:Бернардзінскі касцёл у Слуцку 1921.jpg|thumb|290px|Малюнак [[Касцёл Святога Антонія і кляштар бернардзінцаў, Слуцк|Бернардзінскага касцёла]] ў [[Горад Слуцк|Слуцку]]у, зроблены ў 1921 годзе падчас этнаграфічнай экспедыцыі па Беларусі]]
 
Нарадзіўся ў [[Горад Мінск|Мінску]]у ў [[Мяшчане|мяшчанскай]] сям'ісям’і рамесніка Мордуха Хаімавіча Кругера і яго жонкі Роды, у якой акрамя яго было яшчэ пяцёра дзяцей<ref name="МИНСКА">Черняк М. [http://www.mishpoha.org/nomer10/kruger.php Яков Кругер: «Я художник из Минска»] // «Мишпоха» № 10 (2), 2001.</ref>. Вучыўся ў мясцовым [[хедар]]ы і рамесным вучылішчы. Займаўся ў {{нп3|Малявальная школа Мурашка|малявальнай школе|uk|Малювальна школа Мурашка}} {{нп3|Мікалай Іванавіч Мурашка|М. І. Мурашкі|ru|Мурашко, Николай Иванович}} ў [[Горад Кіеў|Кіеве]] (1883—1886)<ref name="БС"/>. Пасля заканчэння з адзнакай малявальнай школы Якаў спрабуе паступіць у [[Імператарская Акадэмія мастацтваў|Пецярбургскую Акадэмію мастацтваў]], але яго як яўрэя не прынялі, спаслаўшыся на адсутнасць у яго права на жыхарства ў [[Горад Санкт-Пецярбург|Пецярбургу]], мастак вымушаны вярнуцца ў Мінск<ref name="МИНСКА"/>.
 
Вучыўся ў прафесара {{нп3|[[Леапольд Горавіц|Л. Горавіца|pl|Leopold Horowitz}}]] ў [[Горад Варшава|Варшаве]] (1887—1888)<ref name="Слуцк">Ціткоўскі І. [http://nasledie-sluck.by/ru/people/164/690/ Кругер Якаў Маркавіч (Кругер Янкель Мордухавіч) (02.05.1869—18.03.1940)] // Мастакі Случчыны. — Слуцк: «Слуцкая ўзбуйненая друкарня», 2006. — 56 c. ISBN 985-6704-00-5</ref>, у [[Акадэмія Жуліяна|акадэміі Жульена]] ў [[Горад Парыж|Парыжы]]ы (1888-95)<ref name="БС"/>, дзе займаўся па класе {{нп3|Бенжамен Канстан|Бенжамена Канстана|ru|Констан, Бенжамен}}. Тым часам шмат працуе, піша карціны і падарожнічае па еўрапейскіх краінах, вывучаючы творы вялікіх майстроў. Пабываў у [[Горад Лондан|Лондане]]е, [[Горад Берлін|Берліне]]е, [[Горад Брусель|Бруселі]]. Неаднаразова дэманстраваў свае палотны на [[Парыжскі салон|Парыжскіх выстаўках]]<ref name="МИНСКА"/>.
 
Вярнуўся ў [[Расійская імперыя|Расійскую імперыю]] Якаў Кругер у [[1895]] годзе<ref name="МИНСКА"/>. Вучыўся ў {{нп3|Уладзімір Ягоравіч Макоўскі|В. Макоўскага|ru|Маковский, Владимир Егорович}} ў [[Пецярбургская Акадэмія мастацтваў|Пецярбургскай Акадэміі мастацтваў]] (1897—1900)<ref name="БС"/>, куды яго прынялі пры актыўным садзейнічанні [[Ілья Яфімавіч Рэпін|І. Рэпіна]]. Дыпломная карціна «На суд прафесара», выкананая ў жанры бытавога жывапісу, атрымала высокую ацэнку.
Радок 55:
У [[1904]] годзе пасля вяртання ў Мінск адкрыў там курсы малявання і жывапісу (з [[1906]] мастацкая школа)<ref name="БС"/>. Шматлікія яго вучні сталі вядомымі мастакамі: Г. Фімянтоўскі, [[Вячаслаў Мікалаевіч Руцай|В. Руцай]], [[Іван Восіпавіч Ахрэмчык|І. Ахрэмчык]], [[Ісаак Іосіфавіч Мільчын|І. Мільчын]]<ref>[http://ivenec.eu/news/mastak_z_ivjanca/2014-02-24-40 Мастак з Івянца]</ref>, [[Заір Ісакавіч Азгур|З. Азгур]]<ref name="МИНСКА"/>, [[Хаім Саламонавіч Суцін|Х. Суцін]], [[Міхаіл Кікоін|М. Кікоін]]<ref name="eleven"/>, [[Міхаіл Пятровіч Станюта|М. Станюта]].
 
Падчас [[першая сусветная вайна|першай сусветнай вайны]] сям'ясям’я Кругераў была эвакуіравана ў [[Горад Казань|Казань]], дзе яна застаецца доўгі час. Якаў займаецца галоўным чынам выкладчыцкай працай<ref name="МИНСКА"/>.
 
З [[1921]] года працаваў на рабфаку [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт|Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта]]<ref name="Знiчкi">[http://www.golas.by/pdf/09/09/03.pdf Знiчкi Айчыны] // Голас Радзімы Чацвер, 12 сакавіка, 2009</ref>. Восенню [[1921]] года ўваходзіў у склад арганізаванай [[Нацыянальны гістарычны музей Рэспублікі Беларусь|Беларускім Дзяржаўным музеем]] этнаграфічнай экспедыцыі па наваколлях Слуцка разам з мастаком [[Павел Макаравіч Гуткоўскі|П. Гуткоўскім]] (кіраўнік), фалькларыстам і кампазітарам [[Уладзімір Васілевіч Тэраўскі|Уладзімірам Тэраўскім]] і інш<ref name="Слуцк"/>. Працуючы на газету «Кастрычнік» у сельскагаспадарчай камуне «Новае жыццё», стварае цэлы цыкл прац з жыцця працаўнікоў<ref name="МИНСКА"/>.
 
У 2-й палове [[1930-я|1930-х]] гг. Кругер пісаў партрэты [[Іосіф Вісарыёнавіч Сталін|І. Сталіна]], [[Клімент Яфрэмавіч Варашылаў|К. Варашылава]], [[Максім Горкі|М. Горкага]], савецкіх военачальнікаў і партыйных дзеячаў, а таксама жанравыя карціны на тэмы працы<ref name="eleven"/>. У [[1927]]—[[1932]] гадах — член [[Усебеларускае аб'яднанне мастакоў|Усебеларускага аб'яднанняаб’яднання мастакоў]].
 
У [[1939]] годзе атрымаў ганаровае званне [[Заслужаны дзеяч мастацтваў Рэспублікі Беларусь|Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР]]<ref name="Слуцк"/>. Жыў у Мінску да канца сваіх дзён.