Міхась Чарот: Розніца паміж версіямі

У [[1927]] пападчас камандзіроўцы Наркамасветыкамандзіроўкі разам з [[Зміцер Жылуновіч|Ц. Гартным]] і [[Міхась Зарэцкі|М. Зарэцкім]] пабываў у [[Латвія|Латвіі]], [[Германія]], [[Францыя|Францыі]] і [[Чэхаславакія|Чэхаславакіі]]<ref>{{артыкул|аўтар=Айзенштат,|загаловак=Жыццё і драма Міхася Чарота: дакументальная версія|арыгінал=|спасылка=|аўтар выдання=|выданне=Беларусь|тып=|месца=|выдавецтва=|год=1989|выпуск=|том=|нумар=7|старонкі=5|isbn=}}</ref>. У [[1927]] годзе быў у праўленні [[Беларускае таварыства дружбы і культурнай сувязі з замежнымі краінамі|Беларускага таварыства па культурных сувязях з замежжам]]. У [[1930-я]] працаваў загадчыкам літаратурнага сектара [[Дзяржаўнае выдавецтва БССР|Дзяржаўнага выдавецтва БССР]], кансультантам у кабінеце маладога аўтара [[Саюз беларускіх пісьменнікаў|Саюза пісьменнікаў БССР]]. Прысвяціў фігурантам справы «[[Саюз вызвалення Беларусі, справа|Саюза вызвалення Беларусі]]» верш «Суровы прыгавор падпісваю першым…», у якім асуджаў іх за нацдэмаўшчыну<ref>{{Кніга|аўтар = Мяснікоў, А. Ф.|частка = |загаловак = Сто асоб беларускай гісторыі: гістарычныя партрэты|арыгінал = |спасылка = |адказны = Анатоль Мяснікоў|выданне = |месца = Мінск|выдавецтва = Литература и Искусство|год = 2008|том = |старонкі = 241|старонак =344 |серыя = |isbn = |тыраж = }}</ref>. Член [[Саюз пісьменнікаў СССР|Саюза пісьменнікаў СССР]] (з 1934).

Арыштаваны [[24 студзеня]] [[1937]] года ў Менску па адрасе: вул. Ленінская, д. 35, кв. 1, адначасова выключаны з УКП(б). Сядзеў у адной камеры з паэтам [[Юрка Лявонны|Юркам Лявонным]]. Асуджаны пазасудовым органам НКУС 28 кастрычніка 1937 як удзельнік «контрарэвалюцыйнай нацдэмаўскай арганізацыі» да ВМП з канфіскацыяй маёмасці<ref>{{Спасылка | аўтар = Падаляк, Т.| прозвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | год = | url = http://zviazda.by/second.html?r=18&p=19&archiv=04112006| загаловак = «Паглядзі... Вясну радзіла восень»| фармат = | назва праекту = | выдавецтва = [[Звязда]]| дата = 26 снежня 2011 | мова = | каментарый = }}</ref>. Прыгавораны да расстрэлу [[28 кастрычніка]] [[1937]]. Апошні верш «[[:s:be:Прысяга|Прысяга]]» (пра асабістую невінаватасць) запісаў на сцяне [[Следчы ізалятар КДБ Беларусі|менскай унутранай турмы НКУС]], дзе яго ўбачыў і захаваў у памяці [[Мікола Хведаровіч]]: «у 1939 годзе я быў пераве­дзены ў адзіночную камеру. Уважліва аглядзеў сцены, шукаючы надпісаў, і вось у кутку прачытаў тэкст верша, выкалупаны нечым вострым на сцяне. Гэта была апошняя сустрэча з маім любімым паэтам і другам Міхасём Чаротам. Гадамі я захоўваў гэтыя яго словы ў сэрцы»<ref name=marakou>[http://www.marakou.by/by/davedniki/represavanyya-litaratary/tom-ii?id=19882 ЧАРОТ Міхась] // {{Крыніцы/Маракоў|РЛ|2|0|РЛ1-3|РЛ1-3}}</ref>. Празаік і паэт [[Майсей Ларывонавіч Сяднёў|Масей Сяднёў]] у сваім рамане «Раман Корзюк» згадаў, як спакутванагаскатаванага М. Чарота свядома спойвалі, каб у непрытомнасці выпытваць новыя імёны «здраднікаў»<ref>{{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = Раман Корзюк|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданне = |месца = [[Горад Нью-Ёрк|Нью-Ёрк]] — [[Горад Мюнхен|Мюнхен]]|выдавецтва = |год = 1985|том = |старонкі = |старонак = |серыя = |isbn = |тыраж = }}</ref>. Пасля допытаў і катаванняў прызнаў сябе вінаватым<ref>Гісторыя беларускай літаратуры XX стагоддзя: У 4 т. Т. 2 / Нац. акад. навук Беларусі. Ін-т літаратуры імя Я. Купалы. — 2-е выд. Мн.: Беларуская навука, 2002. — С. 473. — 903 с.</ref>. Расстраляны ў [[Спіс дзеячаў Беларусі, расстраляных 29—30 кастрычніка 1937 года|ноч з 29 на 30 кастрычніка 1937]]<ref name=ludm>{{Спасылка | аўтар = [[Людміла Рублеўская|Рублеўская, Л.]]| прозвішча = | імя = | аўтарlink = | cааўтары = | год = 2 лістапада 2010| url = http://pda.sb.by/post/107558/| загаловак = Краснокрылый вещун| фармат = | назва праекта = | выдавецтва = Советская Белоруссия| дата = 23 снежня 2011 | мова = ru| каментарый = }}</ref><ref name=marakou/>. Савецкія крыніцы пазначаюць дату смерці [[14 снежня]] [[1938]], не згадваючы факта расстрэлу<ref>{{З ВСЭ|http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/149507/Чарот Михась}}</ref><ref>{{Кніга|аўтар = |частка = |загаловак = История белорусской советской литературы|арыгінал = |спасылка = |адказны = Ред. [[Іван Якаўлевіч Навуменка|И. Я. Науменко]], П. К. Дюабйло, Н. С. Перкин|выданне = |месца = Мн|выдавецтва = Наука и техника|год = 1977|том = |старонкі = 427|старонак = 776|серыя = |isbn = |тыраж = }}</ref>.

Быў жанаты<ref>5 лістапада 1937 года ў Менску па адрасе: вул. Старажоўская, д. 47, кв. 2 арыштавана хатняя гаспадыня Дадыка Ефрасіння Тарасаўна (нар. 1903), жонка Міхася Чарота. 28 лістапада 1937 г. асобай нарадай пры НКУС асуджана як «''член сям'і здрадніка ра­дзімы''» да 8 гадоў ППК і этапавана ў Карагандзінскі канцлагер НКУС Казахскай ССР ([[Горад Астана|Акмалінск]]). Загінула ў зняволенні ў першай палове 1940-х г. Рэабілітавана 11 сакавіка 1957 трыбуналам БВА. Асабовая справа жонкі М. Чарота № 10102-с захоўваецца ў архіве КДБ Беларусі.</ref>, выхоўваўгадаваў траіх дзяцей.