Іван Навуменка: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 1:
{{цёзкі2|Навуменка}}
{{Дзяржаўны дзеяч
| беларускае імя = Iван Якаўлевіч Навуменка
Радок 12 ⟶ 11:
| пераемнік = [[Мікалай Іванавіч Дземянцей]]
|
| дата нараджэння = 16.02.1925
| месца нараджэння = п. Васілевічы {{Месца нараджэння|Рэчыцкі раён|у Рэчыцкім раёне}}, [[БССР]], [[СССР]]
| дата смерці = 17.12.2006
}}
{{цёзкі2|Навуменка}}
[[Выява:Navumienka-1958.jpg|thumb|На Першамайскай дэманстраціі. [[Янка Сіпакоў]], Іван Навуменка, [[Ніна Маеўская]], [[Барыс Іванавіч Сачанка|Барыс Сачанка]], [[Юрась Свірка]]. 1958 год.]]
'''Іван Якаўлевіч Навуменка''' ({{ДН|16|2|1925}}, {{МН|Васілевічы||}}, {{МН|Рэчыцкі раён|у Рэчыцкім раёне|}}, [[Гомельская вобласць]] — {{ДС|17|12|2006}}, {{МС|Мінск||}}) — беларускі [[пісьменнік]] і [[літаратуразнавец]].
 
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў сям'ісям’і чыгуначніка. Са студзеня 1942 удзельнік камсамольскага падполля, пасля — партызан, удзельнічаў у вызваленні Васілевічаў. У снежні 1943 прызваны ў Чырвоную Армію. Удзельнічаў у баях на Ленінградскім і 1-м Украінскім франтах. Пасля дэмабілізацыі (снеж. 1945) — карэспандэнт мазырскай абласной газеты «Бальшавік Палесся», а з 1951 — рэспубліканскай газеты «[[Звязда]]». Завочна скончыў [[філалагічны факультэт БДУ]] (1950) і аспірантуру пры БДУ (1954). Быў загадчыкам аддзела прозы часопіса «Маладосць» (1953—58 гг.), загадваў кафедрай беларускай літаратуры БДУ. У 1973—82 гг. — дырэктар [[Інстытут літаратуры імя Янкі Купалы НАНБ|Інстытута літаратуры імя Я. Купалы АН БССР]], з 1982 г. — віцэ-прэзідэнт АН БССР. Старшыня [[Вярхоўны Савет БССР|Вярхоўнага Савета БССР]] (1985—90 гг.). Акадэмік [[АН БССР]], [[доктар філалагічных навук]], [[прафесар]]. Член [[Саюз пісьменнікаў СССР|Саюза Пісьменнікаў СССР]] (з 1957).
 
Памёр {{ДС|17|12|2006}} года ў [[Мінск]]у. Пахаваны на [[Кальварыйскія могілкі|Кальварыйскіх могілках]]<ref>[https://news.tut.by/society/422070.html 80 пахаванняў выбітных беларусаў, якія варта наведаць на Дзяды]</ref>.
 
== Творчасць ==
Дэбютаваў апавяданнямі ў 1955 годзе (часопіс «[[Маладосць (1953)|Маладосць]]»). Аўтар кніг апавяданняў, аповесцей «Сямнаццатай вясной» (1957), «Хлопцы-равеснікі» (1958), «Верасы на выжарынах» (1960), «Бульба» (1964), «Таполі юнацтва» (1966), «Вераніка» (1968), «Тая самая зямля» (1971), «Падарожжа ў юнацтва» (выбранае, 1972), «Замець жаўталісця» (1977), «Пераломны ўзрост» 1986), «Водгулле далёкіх вёснаў» (1989), раманаў «Сасна пры дарозе» (1962), «Вецер у соснах» (1967), «Сорак трэці» (1974), «Смутак белых начэй» (раман, аповесць, апавяданні, 1980), «Летуценнік. Смутак белых начэй» (1985), «Асеннія мелодыі» (раман, апавяданні, 1987), аповесці для дзяцей «Вайна каля Цітавай копанкі» (1959), «Капитан Степь идет в разведку» (з В. Мамантавым, 1982), п'есып’есы «Птушкі між маланак» (1982). Выйшаў Збор твораў у 6 т. (1981—84).
 
Выдаў літаратуразнаўчыя працы «З глыбінь жыцця: Крытычныя эцюды аб творчасці Якуба Коласа» (1960), «Пісьменнікі-дэмакраты» (1967), «Янка Купала: Духоўны воблік героя» (1967), «Якуб Колас: Духоўны воблік героя» (1968), «Гуманизм и народность» (Масква, 1972), «Кніга адкрывае свет» (1978), «Из глубин народной жизни» (1981), «Якуб Колас» (1982), «Якуб Колас: Нарыс жыцця і творчасці» (1982), «Элементы міфалогіі ў паэзіі Янкі Купалы і Якуба Коласа» (1988), даклады на VIII і IX Міжнародных з'ездахз’ездах славістаў «Праблемы развіцця літаратуры ў эпоху сучаснага навукова-тэхнічнага прагрэсу» (1978) і «Творчасць Янкі Купалы і Якуба Коласа ў кантэксце славянскіх літаратур» (1983).
 
== Узнагароды ==
Радок 53:
| description =
}}
* [http://csl.bas-net.by/anews1.asp?id=49468 Выстава «Да 90-годдзя са дня народзінаў акадземіка І.  Я.  Навуменкв, пісьменніка і літаратуразнаўца»] на сайце ЦНБ НАН Беларусі
* [http://csl.bas-net.by/pdf/2015/february2015/navumenka.pdf Буклет да 90-годдзя з творамі І. Я.  Навуменка] на сайце ЦНБ НАН Беларусі
{{Commonscat|Ivan Navumienka}}
{{Пісьменнікі і паэты Беларусі}}
Радок 60:
{{Янка Купала}}
{{Старшыні ВС БССР‎}}
{{Бібліяінфармацыя}}
{{DEFAULTSORT:Навуменка Іван Якаўлевіч}}
[[Катэгорыя:ВыпускнікіДактары БДУфілалагічных навук]]
[[Катэгорыя:Дактары філалагічных навук‎]]
[[Катэгорыя:Постаці беларускага літаратуразнаўства]]
[[Катэгорыя:Беларускамоўныя пісьменнікі]]
Радок 75:
[[Катэгорыя:Лаўрэаты прэміі Ленінскага камсамола БССР]]
[[Катэгорыя:Лаўрэаты Дзяржаўнай прэміі БССР]]
[[Катэгорыя:Пахаваныя на Кальварыйскіх могілках]]
[[Катэгорыя:Кавалеры ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга]]
[[Катэгорыя:Старшыні Вярхоўнага Савета БССР]]