Малдова: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 154:
{{Main|Эканоміка Малдовы}}
[[File:Moldova-chisineu-Mall-Dova.jpg|thumb|Гандлёвы цэнтр, Кішынёў]]
Сучасны стан малдаўскай эканомікі абумоўлены эканамічнымі і палітычнымі наступствамі распаду СССР. Да першых адносяцца страта вытворчых сувязяў і традыцыйных рынкаў збыту, закрыццё доступу да фактычна бясплатных энергарэсурсаў; да другіх — аддзяленне ад краіны прамыслова развітага левага берага Днястра. 73 % ВУП краіны ствараецца ў сферы паслуг<ref>https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/md.html</ref>, але гэта ніяк не азначае постіндустрыяльнага характару эканомікі, справа ў заняпадзе прамысловасці. Што тычыцца сельскай гаспадаркі, яна, безумоўна, таксама не пазбегла крызісу, але менавіта аграрная прадукцыя і харчовая прамысловасць вызначаюць твар Малдовы у сусветнай гаспадарцы. Малдову можна назваць адзінай аграрнай дзяржавай на еўрапейскім кантыненце, ішто гэта,хутчэй вядома,гучыць як антыкамплімент. ВУП на душу насельніцтва ў 2018 складае 6000 долараў і гэта апошняе месца ў Еўропе. 24 % ВУП ствараюць грашовыя пераводы з-за мяжы. Эканоміка Малдовы знаходзіцца ў моцнай залежнасці ад Расіі, у першую чаргу гаворка ідзе аб цэнах на газ, у другую — аб забаронах на імпарт віна.
 
Зрэшты, ліберальныя рэформы 1990-х прывялі і да станоўчых зрухаў: развіваецца прыватны бізнес, ВУП краіны даволі стабільна расце (па 4 % у 2016 і 2017)<ref>https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/md.html</ref>
 
[[File:Caves Milestii Mici Moldavie.jpg|thumb|Вінатэка Milestii Mici]]
Энергетыка Малдовы традыцыйна базуецца на цеплавых электрастанцыях (86 %), гідраўлічныя станцыі на Днястры даюць больш за 12 % элетраэнергіі, на альтэрнатыўныя крыніцы прыходзіцца толькі 1,2 % (2015)<ref>https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/md.html</ref>. У савецкія часы і сёння Малдова была і застаецца вырабніком харчовай прадукцыі вялікагашырокага асартыменту і высокай якасці. Па ўсёй СНД вядомыя малдаўскія віны і каньякі, якія вырбабляюццавырабляюцца на прадпрыемствах як у вялікіх (Кішынёў), так і малых (Крыкова, Milestii Mici) гарадах і нават вёскавёсках, пладовых кансерваў. У камуне Малыя Мілешты знаходзіцца буйнейшая ў свеце вінатэка з 1,5 млн. бутэльткамі. Для ўнутранага рынку вырабляюцца цукар,Ю расліннае масла. Акрамя харчовай прымысловасці, у Малдове, дзякуючы таннай працоўнай сіле, развіваецца швейная і абутковая галіны (пашыў адзення для расійскіх брэндаў). Машынабудаванне і хімічная прамысловасць з часу распаду СССР у заняпадзе. Тым не менш, адзінкавыя прадпрыемствы выпускаюць некаторыя віды прадукцыі, напрыклад, бытавую тэхніку (пральныя машыны, лядоўні). ЗасталасяЗахавалася вытворчасць сельскагаспадарчых машын.
 
Багатыя глебы і умерана-кантынентальны клімат (з цёплым летам і мяккай зімой) зрабілі краіну адным з самых прадуктыўных сельскагаспадарчых рэгіёнаў і адным з асноўных пастаўшчыкоў аграрнай прадукцыі ў Паўднёва-Усходняй Еўропе. З зарневых вырошчваюцца пшаніца і кукуруза. З тэхнічных — цукровыя буракі (у лесастэпавай зоне) і сланечнік. Вінаграднікі займаюць 150 тыс. га малдаўскай зямлі. На многіх сямейных фермах вырошчваюцца ўласныя гатункі вінаграду, сакрэты догляду якіх перадаюцца з пакалення ў пакаленне.
88 % малдаўскага экспарту прыходзіцца на СНД і краіны ЕС.
 
88 % малдаўскага экспарту прыходзіцца на СНД і краіны ЕС. Аснову экспарту складаюць вінаградныя віны.
 
== Гл. таксама ==