Шанхай: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др Праўкі аўтарства D.L.M.I. Bel (размова) адкочаныя; вернута апошняя версія аўтарства Artsiom91
Тэг: Адкат
др Праўкі аўтарства Artsiom91 (размова) адкочаныя; вернута апошняя версія аўтарства D.L.M.I. Bel
Тэг: Адкат
Радок 75:
Міжнародная ўвага да Шанхаю ўзрасла ў [[XIX стагоддзе|XIX стагоддзі]] з-за ягонага эканамічнага і гандлёвага патэнцыялу. У часы [[Першая опіумная вайна|Першай опіумнай вайны]] ў [[1839]]—[[1842]] гг. брытанскія войскі часова захапілі горад. Вайна скончылася ў [[1842]] годзе ў выніку падпісання [[Нанкінская дамова|Нанкінскай дамовы]], паводле якой Кітай абавязваўся адчыніць для міжнароднага гандлю свае асноўныя порты, у спіс якіх увайшоў і Шанхай. Разам з тым з [[Вялікабрытанія|Брытаніяй]] была падпісана яшчэ адна асобная [[Хумэнская дамова]] ў [[1843]] годзе, якая дазволіла брытанцам займацца гандлем на кітайскай зямлі. Праз год падобная дамова была падпісана і з [[ЗША]]- [[Вансяская дамова]]. У выніку Брытанія, [[Францыя]] і Злучаныя Штаты Амерыкі атрымалі значныя саступкі і па-за сценамі горада, якім па-ранейшаму кіравалі кітайцы.
 
У [[1855]] годзе горад быў захоплены паўстанцамі з [[таварыства малых шабляў]], але быў вернуты пад імператарскую ўладу ў лютым [[1855]] году<ref>Scarne, John. [http://www.archive.org/stream/twelveyearsinchi00scarrich «Twelve years in China»]. Edinburgh: Constable, 1860: 187-209.</ref>. У [[1854]] годзе быў створаны Шанхайскі муніцыпальны савет для кіравання замежнымі паселішчамі. У пэрыядперыяд з [[1860]] па [[1862]] гады [[тайпінскае паўстанне|тайпінскія]] паўстанцы двойчы напалі на Шанхай і знішчылі ўсходнія і паўднёвыя прыгарады горада, але не здолелі захапіць сам горад<ref>Williams, S. Wells. [http://hdl.handle.net/2027/yale.39002013393773 «The Middle Kingdom: A Survey of the Geography, Government, Literature, Social Life, Arts, and History of the Chinese Empire and its Inhabitants»], Volume 1, p. 107. Scribner (New York), 1904.</ref>. У [[1863]] годзе брытанскае паселішча на поўдзень ад ракі [[Сучжоў]] і амерыканскае паселішча на поўначы ўз'ядналіся з мэтай фармаваньня Шанхайскага інтэрнацыянальнага паселішча. Французскае паселішча адмовілася ад аб'яднання м захавала сваю канцэсію на поўдні і паўднёвым захадзе.
 
[[Файл:Site of the First National Congress of the Communist Party of China.jpg|міні|220пкс|справа|Месца правядзення першага Усекітайскага з’езда [[Камуністычная партыя Кітая|Камуністычнай партыі Кітая]] ]]
Радок 82:
[[Япона-кітайская вайна, 1894—1895|Япона-кітайская вайна 1894—1895 гг.]] скончылася падпісаннем [[сіманасескі дагавор|сіманасескай дамовай]], якая дала магчымасць [[Японія|Японіі]] стаць яшчэ адной замежнай дзяржавай у сферы эканомікі Шанхаю. Японцы пабудавалі завод у горадзе, які неўзабаве быў скапіяваны іншымі замежнымі дзяржавамі. Шанхай быў тады самым важным фінансавым цэнтрам на [[Далёкі Усход|Далёкім Усходзе]], у выніку чаго горад атрымаў мянушку «Вялікія Афіны Кітая»<ref>Gordon Cumming, C. F. (Constance Frederica), [http://www.archive.org/stream/inventorofnumera00gordiala/inventorofnumera00gordiala_djvu.txt «The inventor of the numeral-type for China by the use of which illiterate Chinese both blind and sighted can very quickly be taught to read and write fluently»], London : Downey, 1899, archive.org</ref>.
 
Падчас кіравання гэтай тэрыторыяй [[Рэспубліка Кітай|Кітайскай рэспублікай]] ўу [[1911]]—[[1949]] гг. палітычны статус Шанхая, нарэшце, быў павышаны да статуса муніцыпалітэта загадам ад [[14 ліпеня]] [[1927]] г. Нягледзячы на тое, што тэрыторыі замежных канцэсій не былі ўключаны ў сферу іхняга кантролю, новы кітайскі муніцыпалітэт меў плошчу ў 828,8 км², у тым ліку ў ягоны склад уваходзілі сучасныя раёны Баошан, Янгпу, Жабэй, Нансі і Пудун. [[28 студзеня]] [[1932]] г. японскія войскі высадзіліся ў горадегорадзе і захапілі яго, нягледзячы на кітайскі супраціў, які быў скончаны ў траўні таго ж году. У выніку бітвы за Шанхай у 1937 годзе кітайскія гарадскія зоны былі акупаваны японскімі жаўнерамі ў той час, калі міжнародная зона і францускаяфранцузская канцэсія заставаліся вольнымі. Аднак і гэтыя тэрыторыя таксама сталіся акупаванымі [[8 снежня]] [[1941]] г. і заставаліся пад кантролем Японіі да капітуляцыі ў [[1945]] годзе. Падчас акупацыі адбыліся шматлікія вайсковыя злачынствы<ref>[http://news.xinhuanet.com/english/2005-06/16/content_3094613.htm «149 comfort women houses discovered in Shanghai»], Xinhua, 16]</ref>.
 
== Геаграфія ==