Шведскі патоп: Розніца паміж версіямі

[[16 снежня]] вялікі каронны гетман Станіслаў «Рэвера» Патоцкі з [[Сакаль|Сакаля]] заклікаў насельніцтва падняцца на ўсенародную барацьбу супраць шведскагашведскіх валадарствазахопнікаў.

[[27 снежня]] Бурхард Мілер вымушаны быў зняць аблогу з [[Чэнстахова]]й. Гераічная абарона палякамі Яснагурскага кляштара вымусіла шведаў адступіць. іПаражэнні шведаў паслужыласпрыялі прыкладамўздыму длямаральнага ўсёйдуху Рэчынасельніцтва ПаспалітайПольшчы. У снежні ў Кракаўскім Падгор'і ўспыхнулавыбухнула сялянскае паўстанне супраць прыгнёту шведскіх акупантаў, якое неўзабаве распаўсюдзіласяпашырылася на ўсю Малую Польшчу. Яшчэ ў канцынапрыканцы верасня партызанскія атрады польскіх халопаўсялян змагаліся са шведамі пад [[Мысляніцы|Мысляніцамі]] на Кракаўшчыне. [[7 снежня]] 1655 года ў Падгор'і паўстанцкія атрады пад кіраўніцтвам [[Габрыэль Вайніловіч|Габрыэля Вайніловіча]] разбілі шведскі атрад уў баі пад [[Кросна]]м шведскі атрад. 13 снежня польскія паўстанцы ўзялізахапілі горад [[Новы Сонч]], выбіўшы адтуль шведаў. Іншыя шведскія атрады былі разбіты пад [[Жывец]]ам. Партызаны выбіліадбілі шведаўў зшведаў замкаўзамкі {{нп3|Лянцкарона|Лянцкароны|pl|Lanckorona}} і [[Піліца, Сілезскае ваяводства|Піліцы]].

Першым арганізатарам паўстання ў Кракаўскім ваяводстве стаў староста новакарчынскі [[Францішак Дэмбіцкі]]. Пасля ўзяцця [[Вялічка|Вялічкі]] і [[Вісніч]]а паўстанцкі атрад Францішка Дэмбіцкага рушыў на [[Кракаў]], алеаднак быў з-за неасцярожнасці ўшчэнтушчэнт разбіты шведскім гарнізонам Паўля Вірца. Шведскія атрады былі выгнаны з [[Горад Белая|Белай]] і [[Асвенцім]]а.

У Вялікай Польшчы таксама пачалася партызанская барацьба супраць шведскіх акупантаў. 4 кастрычніка 1655 года староста бабімосцкі [[Крыштаф Жагоцкі]] разам з атрадам гараджангарадскіх жыхароў разбіў невялікі шведскі гарнізон і адбіў горад [[Косцян]] падкаля ПознаннюПознані. Неўзабаве ў Вялікапольшчу ўступіў [[ваявода падляшскі]] [[Ян Пётр Апалінскі]], які ўзначаліў узброеную барацьбу супраць шведскіх захопнікаў.

[[29 снежня]] ў [[Тышоўцы|Тышоўцах]] вялікі каронны гетман Станіслаў Патоцкі і польныпалявы каронны гетман Станіслаў Лянцкаронскі арганізавалі [[Тышавецкая канфедэрацыя|шляхецкую канфедэрацыю]] супраць шведскага караля.{{sfn|''Павлищев Н. И.''|1887|loc=Т. 2., С. 166}}.

[[31 снежня]] Тышавецкая канфедэрацыя выпусціла па ўсёй Польшчы ўніверсал пра пачатак узброенай барацьбы супраць шведскагашведскай панаванняулады. Польскія канфедэраты неаднаразова адпраўлялі сваіх ганцоў у Сілезію, заклікаючызаклікалі выгнанага караля Яна Казіміра вярнуцца наз Сілезіі ў сваюРэч радзімуПаспалітую, каб узначаліць барацьбу супраць шведскіх захопнікаў.

У студзені 1656 года шведскі кароль Карл Х Густаў, атрымаўшы паведамленні пра вяртанне на радзіму Яна Казіміра Вазы і пачатак паўстання ў Малапольшчы, на чале сямітысячнай7-тысячнай шведскай арміі рушыўпакінуў з ПрусііПрусію, ўраспачаўшы свой другіновы паход насупраць ПольшчуПольшчы. [[3 студзеня]] здаліся польскія гарады [[Тчэў]], [[Гнеў]] і [[Старогард]]. Амаль усе польскія замкі ў Каралеўскай Прусіі добраахвотна прызналі вярхоўную ўладу шведскага караля. Працягвалі трымаццаабарону толькі [[Гданьск]], [[Пуцк]] і [[Мальбарк]]. [[Курфюрст брандэнбургскі]] [[Фрыдрых Вільгельм I Брандэнбургскі|Фрыдрых Вільгельм]], васал Рэчы Паспалітай, сабраўшы сваю армію і аб'яднаўшыся з атрадамі польскіх ваяводстваў Прусіі, на чале 15-тысячнага саюзнага войска сустрэў шведска-польскія войскі на граніцымяжы Рэчы Паспалітай і Прусіі. У шведскім нападзе на Прусію бралі ўдзел польскія харугвы Аляксандра Канецпольскага, Дзмітрыя Ежы Вішнявецкага і Яна Сабескага. Курфюрст брандэнбургскі Фрыдрых Вільгельм пацярпеў паражэнне і быў вымушаны быў пачаць мірныя перамовы са шведскім каралём Карлам Х. Тры шведскія арміі ўварваліся ў Прусію і падышлі да наваколляў [[Кёнігсберг]]а.

[[17 студзеня]] ў Кёнігсбергу шведскі кароль Карл Х Густаў і брандэнбургскі маркграф Фрыдрых Вільгельм заключылі адзін з адным ваенна-палітычны саюз{{sfn|''Павлищев Н. И.''|1887|loc=Т. 2., С. 171}}, паводле ўмоў якога Прусія прызнала над сабой вярхоўную ўладу Швецыі і павінна была ўдзельнічаць у вайне супраць Рэчы Паспалітай. Прускі герцаг і брандэнбургскі курфюрст Фрыдрых Вільгельм абавязаўсяабавязваўся падаць свайму сюзерэну,выслаць каралю Швецыі Карлу Х Густаву, дапаможны брандэнбургскі корпус (1500 чалавек). Пасля падпісання [[Кёнігсбергскі дагавор, 1656|трактата ў Кёнігсбергу]] Карл Х Густаў спыніў аблогу Гданьска і рушыў на поўдзень, каб здушыць народнае паўстанне ў Малапольшчы ў самым зародку. У польскай Прусіі быў пакінуты корпус генерала Г. Стэнбака, які працягваў аблогу МарыенбургМарыенбурга ([[Мальбарк|Мальбарка]]). Шведская армія сканцэнтравалася ў [[Ловіч]]ы, адкуль рушыла ў глыб Польшчы.

[[30 студзеня]] другая шведская армія пад кіраўніцтвам Магнуса Дэлагардзі выступіла з Прусіі ў Жамойць.