Вікіпедыя

Уільям Шэкспір: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Artificial123 (размовы | уклад)
35 631 праўка
дрНяма тлумачэння праўкі
Artificial123 (размовы | уклад)
35 631 праўка
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 156:
{{Quote box|align=right|quote=«Ён быў чалавекам не эпохі, але ўсіх часоў»<ref>{{lang-en|He was not of an age, but for all time.}}</ref>.|source={{нп5|Бен Джонсан|||Ben Jonson}}{{Sfn|Jonson|1996|p=10}}}}
 
Хоць пры сваім жыцці Шэкспір і не лічыўся вялікім драматургам, ён атрымваўатрымліваў ухвальныя водгукі пра свае творы{{Sfn|Dominik|1988|p=9}}{{Sfn|Grady|2001b|p=267}}. У 1598 годзе пісьменнік-святар [[Фрэнсіс Мёрыс]] вылучыў яго з англійскіх пісьменнікаў як «самога цудоўнага» і ў камедыі, і ў трагедыі{{Sfn|Grady|2001b|p=265}}{{Sfn|Greer|1986|p=9}}. І аўтары складанкі п’ес ''«Parnassus»'' параўноўвалі Шэкспіра з [[Джэфры Чосер|Чосерам]], {{нп5|Джон Гаўэр|Гаўэрам|ru|Гауэр, Джон}} і [[Эдмунд Спэнсэр|Спэнсэрам]]{{Sfn|Grady|2001b|p=266}}. У [[Першае фоліа|Першым фоліа]] [[Бен Джонсан]] назваў Шэкспіра: «Душа стагоддзя, годны апладысментаў, захапленне, дзіва нашай сцэны<ref>Soul of the age, the applause, delight, the wonder of our stage</ref>».
 
[[Файл:William Shakespeare Statue in Lincoln Park.JPG|thumb|right|230px|Статуя Уільяма Шэкспіра, [[Лінкальн-парк (Чыкага)]], тыповая для XIX і пачатку XX стагоддзяў.]]
[[File:William Shakespeare Postal stationery envelope Russia 2014 No 257.jpg|230px|right|[[Паштовы канверт]] Расіі, 2014 год.]]
 
У перыяд паміж {{нп5|Рэстаўрацыя Сцюартаў|Рэстаўрацыяй|ru|Реставрация Стюартов}} манархіі ў 1660 годзе і канцом XVII стагоддзя пераважалі ідэі класіцызму. Таму крытыкі таго часу пераважна ставілі Шэкспіра ніжэй, чым [[Джон Флетчэр|Джона Флетчэра]] і [[Бен Джонсан|Бена Джонсана]]{{Sfn|Grady|2001b|p=269}}. [[Томас Рымер]], да прыкладу, асуджаў Шэкспіра за змешванне камічнага і трагічнага. Тым не менш, паэт і крытык [[Джон Драйдэн]] высока ацэньваў Шэкспіра, кажучы пра Джонсана: «Я захапляюся ім, але я люблю Шэкспіра»{{Sfn|Dryden|1889|p=71}}. Усё ж на працягу некалькіх дзесяцігоддзяў панавалі паглядыпогляды Рымера, але ў XVIII стагоддзі крытыкі пачалі захапляцца ім і зваць яго геніем. Падобную рэпутацыю толькі ўмацаваў шэраг выдадзеных навуковых прац, прысвечаных творчасці Шэкспіра, прыкладам працы {{нп5|Сэмюэл Джонсан|Сэмюэля Джонсана||Samuel Johnson}} 1765 года і [[Эдманд Малоун|Эдманда Малоуна]] 1790 года{{Sfn|Grady|2001b|p=270}}{{Sfn|Levin|1986|p=217}}. Да 1800 года за ім трывала замацавалася званне нацыянальнага паэта Англіі{{Sfn|Grady|2001b|p=270}}. У XVIII і XIX стагоддзях Шэкспір таксама атрымаў імя і за межамі Брытанскіх астравоў. Яго падтрымваліпадтрымлівалі такія пісьменнікі як [[Вальтэр]], [[Іаган Вольфганг фон Гётэ|Гётэ]], [[Стэндаль]] і [[Віктор Гюго|Гюго]]{{Sfn|Grady|2001b|p=272-274}}.
 
У [[Рамантызм|эпоху рамантызму]] Шэкспір атрымаў высокую ацэнку паэта і літаратурнага філосафа [[Сэмюэл Тэйлар Колрыдж|Сэмюэла Тэйлара Колрыджа]]; крытык {{нп5|Аўгуст Вільгельм Шлегель||be-x-old|Аўгуст Вільгельм Шлегель}} выканаў пераклад яго п’ес на нямецкую ў духу [[Нямецкі рамантызм|нямецкага рамантызму]]{{Sfn|Levin|1986|p=223}}. У XIX стагоддзі захапленне Шэкспірам часта межавала з глыбокай пашанай і ліслівасцю{{Sfn|Sawyer|2003|p=113}}. «Гэты Кароль Шэкспір», — пісаў эсэіст [[Томас Карлейль]] у 1840 годзе — «вышэй нас усіх, самы шляхетны, найдалікатнейшы, але моцны; непарушны<ref>That King Shakespeare … over us all, as the noblest, gentlest, yet strongest of rallying signs; indestructible</ref>»{{Sfn|Carlyle|1907|p=161}}. [[Бернард Шоу]], аднак, крытыкаваў рамантычны культ Шэкспіра, пусціўшы ў ход слова «бардапаклонства» ({{lang-en|bardolatry}}). Ён сцвярджаў, што {{нп5|натуралістычная драма|||Naturalism (theatre)}} [[Генрык Ібсен|Ібсена]] робіць Шэкспіра састарэлым{{Sfn|Grady|2001b|p=276}}.
 
Рускі пісьменнік [[Леў Мікалаевіч Талстой]] у сваім крытычным нарысе «Пра Шэкспіра і пра драмдраму»<ref>Толстой Л. Н. [http://tolstoy.lit-info.ru/tolstoy/publicistika/publicistika-23.htm «О Шекспире и о драме»]</ref> на падставе дэталёвага разбору некаторых найболей папулярных твораў Шэкспіра, у прыватнасці: «Кароль Лір», «Атэла», «Фальстаф», «Гамлет» і інш. — учыніўрэзка над рэзкай крытыцыраскрытыкаваў здольнасці Шэкспіра як драматурга.
Пасля мадэрнісцкай рэвалюцыі мастацтва пачатку XX стагоддзістагоддзя Шэкспір быў запісаны ў шэрагі [[Авангард|авангардыстаў]]. {{нп5|Экспрэсіянізм (кіно)|Нямецкія экспрэсіяністы|ru|Экспрессионизм (кино)}} і маскоўскія [[Футурызм|футурысты]] ставілі яго п’есы. Марксіст, драматург і рэжысёр [[Бертольт Брэхт]], распрацаваў пад уплывам Шэкспіра [[эпічны тэатр]]. Паэт і крытык [[Томас Стэрнз Эліят|Т. С. Эліят]] выступіў супраць Шоу, кажучы, што шэкспіраўскі «прымітывізм» робіць яго творатворы сучаснымі{{Sfn|Grady|2001a|pp=22–6}}. ЭліатЭліят узначаліў рух даследчыкаў па больш дэталёвым разглядзе шэкспіраўскіх выяў. У 1950-х хваля новых паходаў змяніла мадэрнізм і паклала пачатак «[[Постмадэрнізм|постмадэрнісцкім]]» вывучэнням Шэкспіра{{Sfn|Grady|2001a|pp=24}}. У 1980-х творчасць Шэкспіра стала вывучацца прадстаўнікамі такіх плыняў як {{нп5|структуралізм||be-x-old|Структуралізм}}, фемінізм, [[новы гістарызм]], вывучэнне афра-амерыканцаў і {{нп5|квір-даследаванні|||Queer studies}}{{Sfn|Grady|2001a|pp=29}}{{Sfn|Drakakis|1985|pp=16–17, 23–25}}.▼
 
▲Пасля мадэрнісцкай рэвалюцыі мастацтва пачатку XX стагоддзі Шэкспір быў запісаны ў шэрагі [[Авангард|авангардыстаў]]. {{нп5|Экспрэсіянізм (кіно)|Нямецкія экспрэсіяністы|ru|Экспрессионизм (кино)}} і маскоўскія [[Футурызм|футурысты]] ставілі яго п’есы. Марксіст, драматург і рэжысёр [[Бертольт Брэхт]], распрацаваў пад уплывам Шэкспіра [[эпічны тэатр]]. Паэт і крытык [[Томас Стэрнз Эліят|Т. С. Эліят]] выступіў супраць Шоу, кажучы, што шэкспіраўскі «прымітывізм» робіць яго твора сучаснымі{{Sfn|Grady|2001a|pp=22–6}}. Эліат узначаліў рух даследчыкаў па больш дэталёвым разглядзе шэкспіраўскіх выяў. У 1950-х хваля новых паходаў змяніла мадэрнізм і паклала пачатак «[[Постмадэрнізм|постмадэрнісцкім]]» вывучэнням Шэкспіра{{Sfn|Grady|2001a|pp=24}}. У 1980-х творчасць Шэкспіра стала вывучацца прадстаўнікамі такіх плыняў як {{нп5|структуралізм||be-x-old|Структуралізм}}, фемінізм, [[новы гістарызм]], вывучэнне афра-амерыканцаў і {{нп5|квір-даследаванні|||Queer studies}}{{Sfn|Grady|2001a|pp=29}}{{Sfn|Drakakis|1985|pp=16–17, 23–25}}.
 
== Уплыў ==
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Уільям_Шэкспір"