Арсен Васілевіч Паўлюкевіч: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Адкат версіі 3227865 аўтарства Севастополец (размова)
Тэг: Адмена
блытаеце раздзелы, таварыш
Тэг: Адмена
Радок 3:
|Выява = Arsień Paŭliukievič.jpg
}}
'''Арсе́н (Арсе́нь) Васі́левіч Паўлюке́віч''' ([[1889]] — ?) — беларускі грамадска-палітычны дзеяч, лекарурач. Удзельнік [[Слуцкае паўстанне|Слуцкага збройнага чыну]].
 
== Біяграфія ==
Паходзіў з сям’і святара Слуцкага павета. Скончыў Маскоўскі ўніверсітэт, медычнымедыцынскі факультэт. У часечасы навучання, паводле звестак польскай дэфензівы, нібыта ўваходзіў у манархічную арганізацыю «Саюз Міхаіла Архангела».
 
Працаваў лекарамурачом у [[Слуцк]]у. У [[1917]] годзе востра выказваўся супраць палякаў. У [[1918]] годзе ўваходзіў у Слуцкі правінцыйны камітэт партыі беларускіх эсэраў. У лістападзе [[1920]] года ўзначаліў адноўлены [[Слуцкі беларускі нацыянальны камітэт]], кіраўнік яго медычнамедыцынска-санітарнага аддзела.
 
На з’ездзе Случчыны быў спаборнікам [[Уладзімір Міхайлавіч Пракулевіч|Уладзіміра Пракулевіча]] ў барацьбе за пасаду старшыні [[Беларуская рада Случчыны|Беларускай рады Случчыны]]. У часечасы [[Слуцкае паўстанне|Слуцкага збройнага чыну]] загадваў шпіталем паўстанцаў. Пасля паразы паўстання, не жадаючы здаваць зброю палякам разам з капітанам [[Цімафей Хведашчэня|Хведашчэням]] і паручнікам [[Ян Мацэлі|Мацэлям]] ды групай моладзі, адступіў з [[Морач (Клецкі раён)|Морача]], апошняга апорнага пункта случчакоў, у [[Давыд-Гарадок]]. Там іх усё ж абяззброілі палякі. Тады Паўлюкевіч выступіў з прамовай, у якой гаварыў, што беларускія жаўнеры вызваляць Беларусь ад палякаў і бальшавікоў<ref>[http://aljans.org/?p=722 Цімафей Хведашчэня. Атаман і настаўнік] [[Алег Латышонак]]</ref>.
 
Жыў у [[Нясвіж]]ы, [[Сіняўка|Сіняўцы]], [[Вільнюс|Вільні]]. Удзельнічаў у Пражскай канферэнцыі ў верасні [[1921]] года. У [[1922]] годзе, паводле звестак польскай [[дэфензіва|дэфензівы]], заснаваў у Наваградскім ваяводстве нелегальны Народны ХаўрусСаюз «За Бацькаўшчыну» і ствараў «тэрарыстычныя пяцёркі», скіраваныя супраць ворагаў Беларусі, у першую чаргу супраць Польшчы. Арыштаваны польскімі ўладамі ў красавіку [[1922]] года ў [[Нясвіж]]ы. Часова адышоў ад палітыкі і займаўся лекарскайўрачэбнай практыкай. У 1920-я гады жыў у [[Вільнюс|Вільні]]. Працаваў лекарамурачом у адной з польскіх вайсковыхвоінскіх частакчасцей. У [[1924]] годзе — адзін са стваральнікаў [[Часовая беларуская Рада|Часовай беларускай рады]], якая стала палітычным апанентам левых беларускіх партый ([[Беларуская сялянска-работніцкая грамада|БСРГ]], [[Камуністычная партыя Заходняй Беларусі|КПЗБ]]). Абраны яе старшынёй. Таксама заснаваў і ўзначаліў шэраг іншых беларускіх паланафільскіх арганізацый «Прасвета», «Беларуская хатка», Беларускі камітэт да справаў самакіравання, Беларуская нацыянальная Рада, Беларуская нацыянальная партыя. Выдавец «Грамадскага голаса», у [[1926]] годзе пераназванага ў «[[Беларускае слова (1926)|Беларускае слова]]»<ref>[http://arche.bymedia.net/2006-11/hryckievic611.htm Справа аб замаху Барыса Каверды на Пятра Войкава] [[Валянцін Грыцкевіч]], . Архэ № 11 (51) — 2006</ref>. Распачаў у прэсе кампанію з мэтай дыскрэдытацыі [[Антон Іванавіч Луцкевіч|Антона Луцкевіча]] і выяўлення яго сувязяў з бальшавікамі.
 
Пасля перавароту ў Варшаве 15 траўнямая 1926 года, Часовая беларуская Рада на надзвычайным пасяджэнні пастанавіла выслаць віншавальную тэлеграму на імя [[Юзаф Пілсудскі|Юзафа Пілсудскага]]. Хутка пасля тэлеграмы Паўлюкевіч асабіста выехаў у Варшаву з мэтай атрымання падтрымкі і фінансавай дапамогі з боку новага ўрадуўрада. Прэм’ер Бартэль, з якім размаўляў Паўлюкевіч, падтрымку і дапамогу абяцаў, аднак запатрабаваў большай актыўнасці і павелічэння сваіх уплываў у беларускім грамадстве. Пасля чаго Паўлюкевіч у канцы траўнямая правёў агітацыйныя мітынгі ў Наваградку, Баранавічах і Нясвіжы, а прадстаўнікі Рады з мэтай вядзення агітацыі выехалі ў Гарадзенскі, Віленскі і Лідскі паветы. [[16 чэрвеня]] [[1926]] года Рада выступіла з «Мемарыялам Часовай Беларускай Рады да пана прэм’ера Рады міністраў»<ref>[http://uctopuk.info/politika/3chern.htm Беларуская Часовая Рада і яе месца і роля ў беларускім нацыянальным руху ў Польшчы сярэдзіны 1920-х гадоў] [[А.М.Чарнякевіч]], Рэспубліканская навуковая канферэнцыя (ГародняГродна, 23-24 кастрычніка 2008 г.)</ref>.
 
Лічыцца, што быў падвойным агентам — польскай дэфензівы і савецкага [[ГПУ]]. Дапамагаў [[Барыс Сафронавіч Каверда|Барысу Каверду]] ў падрыхтоўцы замаху на савецкага амбасадарапасла [[Пётр Лазаравіч Войкаў|Пятра Войкава]]. У канцы 1926 года праз нястачу фінансавання Рада Паўлюкевіча развалілася, а некаторыя яго былыя паплечнікі пачалі ганіць старшыню. Друкарні таксама адмаўляліся друкаваць газеты праз запазычанасць. У [[1928]] годзе, як савецкі шпіён асуджаны польскім судом на 12 гадоў катаргі<ref>[[Францішак Аляхновіч]] «У кіпцюрох ГПУ»</ref>. У верасні [[1939]] года — вязень [[Бяроза-Картузскі канцэнтрацыйны лагер|Бяроза-Картузскага канцлагера]]. Прызначаны адным з лекараўурачоў у лагеры<ref>[http://berezakartuska.livejournal.com/11450.html#cutid1 2-я частка] [[Уладзіслаў Паўлюкоўскі]], успаміны. [[1940]]</ref>.
 
Паводле згадак Барыса Каверды, у часе [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайны]] Паўлюкевіч удзельнічаў у руху антыгітлераўскага супраціву ў Варшаве, быў схоплены і расстраляны немцамі<ref name="збройны1">{{Кніга|аўтар = [[Уладзімір Ляхоўскі|Ул. Ляхоўскі]], [[Уладзімір Міхнюк|Ул. Міхнюк]], [[Аляксандра Гесь|А. Гесь]]|частка = |загаловак = Слуцкі збройны чын 1920 г. у дакумэнтах і ўспамінах|арыгінал = |спасылка = http://www.belhistory.eu/wp-content/themes/ah/library/slucky_zbrojny_chyn.pdf|адказны = |выданне = 2-ое выд. дапрац.|месца = Менск|выдавецтва = Энцыклапедыкс|год = 2006|том = |старонкі = 316—317|старонак = 400|сэрыясерыя = |isbn = 985–6599–25–3|накладтыраж = }}</ref>.
 
{{зноскі}}
 
[[Катэгорыя:Удзельнікі Слуцкага паўстання]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1889 годзе]]
[[Катэгорыя:Члены Беларускай рады Случчыны]]
[[Катэгорыя:Вязні Бяроза-Картузскага канцлагера]]