Аляксандр Пятровіч Карпінскі

Аляксандр Пятровіч Карпінскі (руск.: Алекса́ндр Петро́вич Карпи́нский, 1847 — 15 ліпеня 1936) — расійскі і савецкі геолаг, грамадскі дзеяч, ардынарны акадэмік Пецярбургскай Акадэміі Навук (1896).

Аляксандр Пятровіч Карпінскі
Род дзейнасці	палеантолаг, геолаг, прафесар, горны інжынер, батанік
Дата нараджэння	26 снежня 1846 (7 студзеня 1847)
Месца нараджэння	Краснатур’інск, Верхатурскі павет[d], Пермская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	15 ліпеня 1936(1936-07-15) (89 гадоў)
Месца смерці	Удзельная[d], гарадское паселішча Удзельная[d], Раменскі раён[d], Маскоўская вобласць, РСФСР, СССР
Месца пахавання	Некропаль каля Крамлёўскай сцяны
Грамадзянства	Расійская імперыя  Расійская рэспубліка  РСФСР  СССР
Бацька	Pyotr Mikhailovich Karpinsky[d]
Дзеці	Evgeniya Tolmatcheva-Karpinskaya[d]
Месца працы	Геалагічны камітэт[d] Акадэмія навук СССР Расійская акадэмія навук (1917—1925)[d]
Альма-матар	Mining Engineers Corps[d] (1866)
Член у	Леапальдзіна Расійская акадэмія навук (1917—1925)[d] Пецярбургская акадэмія навук Акадэмія навук СССР Нацыянальная акадэмія навук Украіны Турынская акадэмія навук[d]
Узнагароды і прэміі	мемарыяльная прэмія Гайдэна ў вобласці геалогіі[d] (1897) Канстанцінаўскі медаль (1892) медаль Уоластана[d] (1916)
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Скончыў Горны інстытут у Пецярбургу (1866). З 1869года — ад’юнкт, у 1877-96 прафесар там жа. Удзельнічаў (1882) у арганізацыі Геалагічнага камітэта (з 1885 — дырэктар, з 1903 — ганаровы дырэктар). З 1916 года выконваў абавязкі віцэ-прэзідэнта, у 1917—1936 гадах першы выбарны прэзідэнт Акадэміі Навук СССР. У 1899—1936 гадах — дырэктар і прэзідэнт Усесаюзнага мінералагічнага таварыства. У 1935-36 гадах — член ЦВК СССР.

Карпінскі — адзін з заснавальнікаў расійскіх навуковых школ: рэгіянальнай геалогіі, геалагічнай картаграфіі і тэктонікі, палеанталогіі і стратыграфіі, петраграфіі, геалогіі рудных і нярудных радовішчаў. Вылучыў арцінскі ярус пермскай сістэмы (1874). Упершыню абгрунтаваў двух’ярусную будову Рускай платформы (1880, 1887) і заканамернасці яе геалагічнай гісторыі (1919). Агульнагеалагічныя працы паслужылі асновай прац, прысвечаных карысным выкапням Урала (1881), заканамернасцям размяшчэння радовішчаў руд плаціны, золата, нікелю, жалеза, а таксама каменнага вугалю, каменнай солі і інш. Карпінскі распачаў даследаванні Вялікага Данбаса (1883). Распрацаваў навуковыя метады тэктанічнага аналізу пры дапамозе палеагеаграфічных рэканструкцый (1887, 1894), палеагеаграфічных і фацыяльнага аналізу.

Распрацаваў шэраг петраграфічных метадаў, прынцыпы наменклатуры і класіфікацыі горных парод (1900).