Чарнігаў: Розніца паміж версіямі

66 байтаў выдалена ,  5 гадоў таму
няма тлумачэння праўкі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →‎Выдатныя мясціны: вікіфікацыя
Няма тлумачэння праўкі
Радок 63:
|add3 =
}}
'''Чарні́гаў''' ({{lang-uk|Чернігів}}, {{lang-ru|Чернигов}}, {{Lang-en|Chernihiv, Chernigiv, Chernigov}}) — горад на поўначы [[Украіна|Украіны]] на рацэ [[рака Дзясна|Дзясна]], адзін з найстарэйшых гарадоў Украіны ([[9 ст.]]). СталіцаЦэнтр [[Чарнігаўская вобласць|Чарнігаўскай вобласці]]. Насельніцтва складае 295,5 тыс. чал. ([[2005]]).
 
== Гісторыя ==
У IX ст. цэнтр [[севяране|севяран]]. Упершыню згадваецца ў летапісе пад [[907]] годам. 3 X ст.стагоддзя ў складзе [[Кіеўская Русь|Кіеўскай Русі]]. У 1024—36 і 1054—1239 гадах эканамічны і палітычны цэнтр [[Чарнігаўскае княства|Чарнігаўскага княства]]. У [[1239]] годзе разбураны мангола-татарскімі войскамі [[Батый|Батыя]]. 3 2-й пал. XIV ст. ў складзе [[ВКЛ]]. У выніку вайны Маскоўскай дзяржавы з Вялікім княствам Літоўскім 1500—1503 разам з Чарнігава-Северскай зямлёй адышоў да Расійскай дзяржавы. Паводле Дэулінскага перамір'я 1618 года ў складзе [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]], у 1623 атрымаў [[магдэбургскае права]]. Летам [[1648]] горад захоплены паўстанцамі, цэнтр Чарнігаўскага казацкага палка. Паводле Андросаўскага перамір'я 1667 у складзе Расійскай дзяржавы. 3 1679 у Чарнігаве дзейнічала друкарня, з 1700 — калегіум. 3 1782 цэнтр Чарнігаўскага намесніцтва, з 1797 Маларасійскай, з 1802 года [[Чарнігаўская губерня|Чарнігаўскай губерні]]. Акупіраваны германскімі войскамі (сакавік 1918 — студзень 1919), арміяй Дзянікіна (кастрычнік—лістапад 1919). 3 1925 цэнтр акругі, з 1932 — вобласці. У ІІ сусветную вайну акупаваны (1941) нацысцкай Германіяй, заняты ЧырвонаюЧырвонай Арміяй у выніку Чарнігаўска-Прыпяцкай аперацыі 1943.
 
== Прамысловасць ==
Радок 72:
 
== Транспарт ==
Вузел чыгунак і аўтадарог, порт на р. ДзіснаДзясна (бас. р. Дняпро). У горадзе дзейнічае [[Чарнігаўскі тралейбус|тралейбусная сетка]].
 
== Культура, адукацыя ==