Казімір Рагоўскі: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Sniezhanj (размовы | уклад)
Няма тлумачэння праўкі
Sniezhanj (размовы | уклад)
Няма тлумачэння праўкі
Радок 24:
|Вікікрыніцы =
}}
'''Казімір Рагоўскі''' ({{lang-pl|Kazimierz Rogowski}}; [[9 чэрвеня]] [[1728]], Беларусь – [[15 чэрвеня]] [[1810]], [[Вільня]]<ref name=":0">[https://www.jezuici.krakow.pl/cgi-bin/rjbo?b=enc&n=5628&q=0 Grzebień, L. (Ed.), ''Encyklopedia Wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy'', 1996.]</ref>) – езуіцкі тэолаг, філосаф, пісьменнік, педагог.
 
== Біяграфія ==
Скончыўшы езуіцкія школы ў [[Слонім|Слоніме]], [[13 жніўня]] [[1745]] г. уступіў у [[Вільня|Вільні]] ў [[Таварыства Ісуса]]. Пасля выпрабаванняў у [[навіцыят|навіцыяце]] (1745–1747) асвойваў педагагічнае майстэрства пад кіраўніцтвам прафесара Ігнація Петрыцыя ў [[Слуцк|Слуцку]] (1747–1748). Вывучаў філасофію ў [[Навагрудак|Навагрудку]] (1748–1751), а пасля сканчэння гэтага курса выкладаў у мясцовым калегіуме ў гімназічных класах (1751–1756). Тэалогію вывучаў у [[Полацкі езуіцкі калегіум|Полацкім езуіцкім калегіуме]] (1756–1759) і [[Віленская акадэмія|Віленскай акадэміі]] (1759–1760), дзе на добрым узроўні авалодаў грэчаскай мовай і ў [[1759]] г. быў высвечаны на ксяндза.
 
У 1760–1761 гг. выкладаў у Слоніме і падрыхтаваў элегію на смерць падканцлера ВКЛ Махала Антонія Сапегі: Żal powszechny abo Treny źalosne (Вільня, 1761). У 1761–1763 гг. – прафесар паэтыкі і моў у Віленскай акадэміі. У верасні [[1762]] г. выступіў з урачыстай прамовай з нагоды пачатку новага навучальнага года ў віленскай альма-матэр (''Oratio… adversus iniquas studiosorum juvenum querelas et postulations'' (Вільня, 1762)). У 1762 г. атрымаў у акадэміі ступень доктара філасофіі і вольных навук. Прафесар філасофіі для свецкіх студэнтаў у Крожах (1763–1764).
 
Дзякуючы свайму багатаму педагагічнаму вопыту быў прызначаны прафесарам рыторыкі настаўніцкай семінарыі для клірыкаў-езуітаў у Вільні пры касцёле Св. Ігнація (1765–1768). Прафесар філасофіі (1768–1770), прафесар маральнай тэалогіі і грэчаскай мовы, а таксама асістэнт тэалагічнага факультэта (1770–1773) Віленскай акадэміі. У 1772 г. атрымаў ступень доктара тэалогіі.
 
Пасля скасавання Таварыства Ісуса папам [[Клімент XIV|Кліментам XIV]] ([[1773]]) застаўся ў Віленскай акадэміі як прафесар філасофіі, а потым красамоўства, лацінскай і грэчаскай. У [[1781]] г. на ўрачыстай цырымоніі адкрыцця навучальнага года выступіў з прамовай, у якой патлумачыў значэнне валодання гэтымі мовамі. Даваў прыватныя лекцыі для менш паспяховых студэнтаў. У [[1783]] г. звольнены з пасады з атрыманнем пенсіі ў памеры 800 злотых на год. У [[1798]] г. быў запрошаны аднавіць выкладчыцкую кар’еру, гэтым разам на пасадзе прафесара грэчаскай мовы (да [[1804]] г.)<ref>Królikowska, A. Profesorowie jezuickich seminariów nauczycielskich od XVI do XVIII wieku. Słownik biograficzny. / A.Królikowska. – Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie –Wydawnictwo WAM, 2017. – s. 130.</ref>.
 
== Творчасць ==
Апрача значнай колькасці прамоў на адкрыццё і заканчэнне навучальнага года апублікаваў шэраг панегірыкаўпанегірычных твораў: ''Żal powszechny abo Threny żałobne po śmierci Michała Sapiehy, Podkanclerzego, podczas aktu solennego pogrzebu, imieniem Rezydencji Słonimskiej SJ'' (Вільня, 1761); ''Oratio sub auspiciis magni nominis Rever. Caroli Karp, canonici'' (Вільня, [[1762]]);. Выдаў тэзісы па філасофіі<ref name=":0" /> і падручнік рыторыкі ''Gnomae orationis gemmae sive sententiae variae variis ex authoribus sacris et profanis... collectae'' (Вільня, 1792), які змяшчаў лацінскія і грэчаскія выказванні<ref>Królikowska, A. ТаксамаProfesorowie выдаўjezuickich тэзісыseminariów паnauczycielskich філасофііod XVI do XVIII wieku. Słownik biograficzny. / A.Królikowska. – Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie –Wydawnictwo WAM, 2017. – s. 130–131.</ref>.
У слонімскі перыяд кар’еры падрыхтаваў элегію на смерць падканцлера [[ВКЛ]] Махала Антонія Сапегі: Żal powszechny abo Treny źalosne (Вільня, [[1761]]). У [[1792]] г. выдаў у Вільні падручнік рыторыкі для студэнцкай моладзі Gnomae orationis gemmae sive sententiae variae, які змяшчаў лацінскія і грэчаскія выказванні.
Апрача значнай колькасці прамоў на адкрыццё і заканчэнне навучальнага года апублікаваў шэраг панегірыкаў: Żal powszechny abo Threny żałobne po śmierci Michała Sapiehy, Podkanclerzego, podczas aktu solennego pogrzebu, imieniem Rezydencji Słonimskiej SJ (Вільня, 1761); Oratio sub auspiciis magni nominis Rever. Caroli Karp, canonici (Вільня, [[1762]]); Gnomae orationis gemmae sive sententiae variae variis ex authoribus sacris et profanis... collectae (Вільня, 1792). Таксама выдаў тэзісы па філасофіі.
 
{{зноскі}}