Вікіпедыя

Бяроза (горад): Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др →‎Вялікае Княства Літоўскае: вікіфікацыя, перанесена: Слонімскі павет| → Слонімскі павет (Вялікае Княства Літоўскае)| з дапамогай AWB
насельніцтва з Вікідадзеных
Радок 2:
|статус = горад
|беларуская назва = Бяроза
|арыгінальная назва = Бяроза
|краіна = Беларусь
|падначаленне =
|герб = Coat of Arms of Biaroza, Belarus.svg
|сцяг = Flag of Biaroza-Kartuskaja.svg
|шырыня герба =
|шырыня сцяга =
|выява = Biaroza Belarus.JPG
|подпіс = Від на старую частку горада
|lat_dir = |lat_deg = 52|lat_min = 33|lat_sec =
|lon_dir = |lon_deg = 24|lon_min = 58|lon_sec =
|CoordAddon =
|CoordScale =
Радок 38 ⟶ 36:
|афіцыйная мова-ref =
|двароў =
|насельніцтва = 29451
|крыніца насельніцтва = <ref name="2017-Estimate"/>
|год перапісу = 2017
|шчыльнасць =
|нацыянальны склад =
Радок 52 ⟶ 50:
|від ідэнтыфікатара =
|лічбавы ідэнтыфікатар =
|катэгорыя ў Commons = Biaroza
|сайт =
|мова сайта =
Радок 67 ⟶ 65:
|OpenStreetMap = 242978901
}}
'''Бяро{{націск}}заБяро́за'''<ref name="NNP"/> ([[Інструкцыя па транслітарацыі (2007){{lang-be-trans|афіц. транс.]]: ''Biaroza'')}}; (да 1940 Бяроза-Картузская, Картуз-Бяроза) — горад у [[Брэсцкая вобласць|Брэсцкай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]], адміністрацыйны цэнтр [[Бярозаўскі раён|Бярозаўскага раёна]], на [[рака Ясельда|р. Ясельда]]. За 102 км ад [[Брэст]]а, 6 км ад чыгуначнай станцыі Бяроза-Картузская на лініі Брэст—Брэст — [[Баранавічы]]. Насельніцтва 29&nbsp;451 чал. (2017)<ref name="2017-Estimate"/>.
 
{{Змест злева}}
Радок 77 ⟶ 75:
На мяжы [[15 стагоддзе|XV]]—[[16 стагоддзе|XVI]] стагоддзяў Бяроза зрабілася асяродкам гандлю. Прывілей [[Жыгімонт Стары|Жыгімонта Старога]] выдаў дазвол Мікалаю Гамшэю на правядзенне ў маёнтку штотыднёвых таргоў з пятніцы да суботы: «''Біў нам чалом дваранін наш пан Мікалай Гамшэй у тым, каб, па-першае, дазволіць яму ў маёнтку бярозаўскім мець таргі ў пятніцу, згодна ліста яго бабкі нябожчыцы — пані Віштарт, і, па-другое, біў нам чалом, каб гэты торг у Бярозе прадоўжыць да суботы і зацвердзіць на вякі''».
 
У пачатку [[17 стагоддзе|XVII стагоддзя]] Ян Паўлавіч Гамшэй прадаў Бярозу [[Канцлер вялікі літоўскі|канцлеру вялікаму літоўскаму]] [[Леў Сапега|ЛявуЛьву Сапегу]]. У [[1614]] годзе яе набыў [[харунжы]] [[Марцін Німіра]] «''сам маёнтак з мястэчкам і ўсёй маёмасцю''». Але знаходзілася Бяроза ў руках М. Німіра нядоўга: ён не вылучаўся стараннасцю і гаспадарлівасцю, і неўзабаве пасля набыцця пазычыў мястэчка тутэйшым яўрэям. Збанкрутаванага М. Німіру з цяжкага становішча выратаваў у [[1617]] годзе [[Леў Сапега]]. Канцлер выкупляў яго распіскі, якія аддавалі ў заклад Бярозу. «''Маёмасць'', — пішацца ў дакуменце, — ''належыць канцлеру і яму належаць прыбыткі, пакуль я'' [Німіра] ''не вярну яму 14 600 польскіх злотых''». Марцін Німіра не знайшоў гэтай сумы, пасля чаго ўжо ў [[1617]] годзе суд у Брэсце зацвердзіў акт продажу мясціны «''на вякі Льву Сапегу''», а менавіта «''маёнтак у Бярозе, землі, палі, само мястэчка Бярозу з усімі жыхарамі, з кірмашом, рэкі, азёры, млыны, бабровыя ўгоддзі на рацэ Ясельдзе''» за 24 000 польскіх злотых.
 
Найперш, як перакананы каталік, Леў Сапега фундаваў у Бярозе касцёл. Неабходнасць заснавання новага касцёла абгрунтоўвалася тым, што з [[1538]] года мясцовы касцёл з навакольнымі землямі знаходзіўся ў руках кальвіністаў і заставаўся ў іх дзясяткі гадоў, бо калі ён зноў вярнуўся да каталікоў у [[1600]] годзе, то меў невялікі ўласны надзел і самастойна існаваць не мог. Леў Сапега дзеля выратавання ад банкруцтва касцёла ў [[1620]] годзе падараваў яму «''ў вёсцы Левашкі чатыры валокі, Траяноўшчынай называемыя''», якія паўторна былі замацаваны ў [[1632]] годзе. Акрамя заснавання новага касцёла, канцлер дазволіў мясцовым яўрэям у [[1629]] годзе збудаваць школу «''ў гэтым мястэчку Бярозе, у якім, збудаваўшы школу, маглі б спакойна праводзіць свае набажэнствы''».
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Бяроза_(горад)"