Атамная адзінка масы: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
VladimirZhV (размовы | уклад) →Літаратура: + |
Дапаўненне артыкула Тэгі: першае рэдагаванне Візуальны рэдактар |
||
Радок 2:
Атамная адзінка масы прынята роўнай 1/12 масы [[ізатоп]]у [[вуглярод]]у з [[Масавы лік|масавым лікам]] 12 (<sup>12</sup>C). Роўная 1,6605387×10<sup>—27</sup> кг.
Формула для перакладу значэнняў мас <math>m</math> часціц, выражаных у а. а. м., у адзінку масы [[СІ (міжнародная сістэма адзінак вымярэння)|СІ]]: m (кг) = m (ка.е. м. '')/N<sub>A</sub>'' (моль<sup>-1</sup>), дзе ''т'' (ка.а.м.) – маса часціцы ў кілаатамных адзінках, ''N<sub>A</sub> – [[Пастаянная Авагадра|Авагадра пастаянная]]''.
Да 1961 ў [[Фізіка|фізіцы]] за а.а.м. прымалі <sup>l</sup>/<sub>16</sub> масы [[Ізатоп|ізатопа]] [[Кісларод|кіслароду]] <sup>160</sup>, г. зн. 1,65976*10<sup>-27</sup> кг, у [[Хімія|хіміі]] - <sup>3</sup>/<sub>16</sub> сярэдняй атамнай масы прыроднага кіслароду – сумесі трох стабільных ізатопаў <sup>16</sup>0 (99,76%), <sup>17</sup>0 (0,04%,), <sup>18</sup>0 (0,20%). Хімічная а. а. м. была ў 1,000275 разоў большая за фізічную и раўнялася 1,66022*10<sup>-27</sup> кг. Сучасная (уніфікаваная) а. а. м. роўная 1,00048 ад ранейшай фізічнай а. а. м.
== Кароткі агляд ==
У а. а. м. выражаецца атамная маса – адноснае значэнне масы атама. Прыродныя [[Хімічны элемент|хімічныя элементы]] складаюцца з сумесі ізатопаў, таму за атамную масу элемента прымаюць сярэдняе значэнне мас яго ізатопаў з улікам іх працэнтнага зместу. Кожны ізатоп элемента характарызуецца парадкавым нумарам, ці сумарным лікам [[Пратон|пратонаў]], [[Масавы лік|масавым лікам]] (сумарным лікам пратонаў і [[Нейтрон|нейтронаў]]) і атамнай масай, якая выражаецца ў а. а. м. Масавы лік звычайна супадае з атамнай масай ізатопа, акругленай да найбліжэйшай цэлай лічбы. Масавы лік, і маса [[Атамнае ядро|ядра]], якія выражаны ў а. а. м., не супадаюць, бо маса пратона ці нейтрона не роўная дакладна 1 а.а.м.
== [[Адносная малекулярная маса]] рэчыва ==
Маса малекулы любога рэчыва роўная суме мас атамаў, якія складаюць гэтую малекулу. Таму малекулярная маса роўная суме адпаведных атамных мас. Таму адноснай малекулярнай масай, ці малекулярнай масай, простага ці складанага рэчыва з’яўляецца маса яго малекулы, выражаная ў а. а. м.
<math>M_r = \sum A_r</math>
== Літаратура ==
Радок 10 ⟶ 22:
* [http://goldbook.iupac.org/U06554.html Афіцыйная фармулёўка ІЮПАК]
* [http://physics.nist.gov/cuu/Constants/Table/allascii.txt Fundamental Physical Constants --- Complete Listing]{{ref-en}}
*[http://femto.com.ua/articles/part_1/0221.html Атомная единица массы] // Физическая энциклопедия (в 5 т.) / А. М. Прохоров (ред. кол.). — <abbr>М.</abbr>: Сов. энциклопедия, 1988. — Т. 1. — С. 151–152. — 704 с.
*[http://chem21.info/info/7165/ Справочник химика 21, химия и химическая технология]
{{measure-stub}}
| |||