Міхаіл Псел: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1:
{{Асоба}}
'''Міхаіл Псел''', свесцкае імя '''Канстанцін''' (1018—10811018 — 1081/97) — візантыйскі пісьменнік.
 
== Біяграфія ==
Радок 7:
У 1043 годзе напісаў [[панегірык]] імператару [[Канстанцін IX Манамах|Канстанціну Манамаху]] і тым жа годам стаў адной з найбольш набліжаных да імператара асоб; стаў [[Протасінкрыт|протасінкрытам]], а затым [[Вест|вестам]] і [[Вестарх|вестархам]], такім чынам дасягнуўшы 7-га чыну паводле візантыйскай табелі. Ва ўладарства Канстанціна Манамаха напісаў яшчэ 4 панегірыкі імператару, вельмі ліслівыя і не вартыя веры; узнагародай быў [[васілікат]] Мадыта (права збіраць падаткі з гэтага горада), і атрыманне ў [[Харыстыкія|харыстыкію]] (кіраванне) некалькіх манастыроў. Пад канец уладарства Канстанціна Манамаха становішча Псела пахіснуся, ён пастрыгся пад імем Міхаіл, а калі імператар памёр, пайшоў у манастыр на малаазіяцкім Алімпе.<ref name=":0" />
 
Выкліканы адсюльадтуль [[Феадора (дачка Канстанціна VIII)|Феадорай]], Псел зноў набліжаны да двара і ўзнагароджаны тытулам [[Іпертым|іпертыма]]. У 1057 годзе пасланы імператарам да паўсталага [[Ісаак I Камнін|Ісаака Камніна]], каб угаварыцьугаворваць таго на мір; Псел вельмі спадабаўся Ісаку Камніну і, пры заняцці ім стальца, прызначаны быў [[Праэдр|праэдрам]], а пазней, як бачна з перапіскі, быў вельмі блізкі з усім домам імператара. Па жаданні Ісака Камніна, Псел напісаў абвінаваўчы акт супраць ранейшага свайго сябра, зрынутага патрыярха [[Міхаіл Кіруларый|Міхаіла Кіруларыя]]. У 1059 годзе Псел інтрыгаваў за заняцце стальца [[Канстанцін X Дука|Канстанцінам Дукам]], паспяхова, быў набліжаны і да гэтага імператара, атрымаў чын [[Протапраэдр|протапраэдра]]. Для сына імператара, [[Міхаіл VII Дука|Міхаіла Дукі]], напісаў некалькі падручнікаў.<ref name=":0" />
 
Ваўладаранне [[Раман IV Дыяген|Рамана Дыягена]] ў 1068 годзе паменшыла значэнне Псела пры двары, затозатое пасля палону Рамана Псел параіў Міхаілу Дуку разаслаць па імперыі ўказ з аб'вяшчэннем, што Раман Дыяген пазбаўлены стальца; калі Раман быў аслеплены, Псел палічыў неабходным звярнуцца да яго з суцяшальным лістом. Пры Міхаіле VII Дуку Псел іграў вельмі значную ролю: пісаў лісты ад імя імператара, складаў хрысавулы, разбіраў цяжбы і інш.<ref name=":0" />
 
Дата смерці Псела дакладна невядома. Некаторыя навукоўцы датуюць яе 1078 годам (або каля 1076-1077 гадоў), іншыя лічаць, што ў 1096 годзе ён яшчэ жыў.<ref>Памятники византийской литературы IX—XIV веков. -- М., 1969. -- С. 134;</ref><ref>Михаил Пселл. Хронография. -- М., 1978. -- С.198 (артыкул Я. М. Любарскага);</ref><ref>Культура Византии. Вторая половина VII—XII века. -- М., 1989. -- С. 49;</ref>