Атамная адзінка масы: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др вікіфікацыя |
др афармленне |
||
Радок 1:
'''Атамная адзінка масы''', ці '''дальтон''' (а.а.м.) — пазасістэмная адзінка вымярэння [[Маса|масы]] [[Малекула|малекул]], [[атам]]аў і [[Элементарная часціца|элементарных часціц]].
Атамная адзінка масы прынята роўнай 1/12 масы [[ізатоп]]а [[вуглярод]]у з [[Масавы лік|масавым лікам]] 12 (<chem>^{12}C</chem>). Роўная <math>1{,}6605387\cdot10^{-27}</math> кг<ref name=":0">[http://femto.com.ua/articles/part_1/0221.html Атомная единица массы] // Физическая энциклопедия.</ref>.
Формула для пераводу значэнняў мас <math>m</math> часціц, выражаных у а.а.м., у адзінку масы [[СІ (міжнародная сістэма адзінак вымярэння)|СІ]]: <math>m</math> (кг) = <math>m</math> (ка.а.м. '')/''<math>N_a</math>(моль<sup>−1</sup>), дзе <math>m</math> (ка.а.м.) — маса часціцы ў кілаатамных адзінках, ''N<sub>A</sub> — [[пастаянная Авагадра]]''.
== Гісторыя ==
Да 1961 года ў [[Фізіка|фізіцы]] за а.а.м. прымалі <math>\tfrac{1}{16}</math> масы [[ізатоп]]а [[кісларод]]у <chem>^{16}O</chem>, г. зн. 1,65976{{e|−27}} кг, у [[Хімія|хіміі]] — <math>\tfrac{3}{16}</math> сярэдняй атамнай масы прыроднага кіслароду — сумесі трох стабільных ізатопаў <chem>^{16}O</chem> (99,76 %), <chem>^{17}O</chem> (0,04 %,), <chem>^{18}O</chem> (0,20 %). Хімічная а.а.м. была ў 1,000275 разоў большая за фізічную і раўнялася <math>1{,}66022\cdot10^{-27}</math><ref name=":0" /> кг. Сучасная (уніфікаваная) а.а.м. роўная 1,00048 ад ранейшай фізічнай а.а.м.
== Кароткі агляд ==
| |||