Чарнігаў: Розніца паміж версіямі

4 595 байтаў дададзена ,  5 гадоў таму
няма тлумачэння праўкі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 36:
|афіцыйная мова =
|афіцыйная мова-ref =
|насельніцтва = 299 989289 400
|год перапісу = 20092018
|шчыльнасць =
|нацыянальны склад =
Радок 64:
}}
'''Чарні́гаў''' ({{lang-uk|Чернігів}}) — горад на поўначы [[Украіна|Украіны]] на рацэ [[Дзясна]], адзін з найстарэйшых гарадоў Украіны ([[9 ст.]]). Цэнтр [[Чарнігаўская вобласць|Чарнігаўскай вобласці]]. Насельніцтва складае 295,5 тыс. чал. ([[2005]]).
 
== Геаграфія ==
 
Чарнігаў знаходзіцца ў заходняй частцы [[Чарнігаўская вобласць|Чарнігаўскай вобласці]]. Размешчаны ў [[Прыдняпроўская нізіна|Прыдняпроўскай нізіны]], на правым беразе ракі [[Дзясна]].
 
=== Клімат ===
Горад знаходзіцца ў зоне, якая характарызуецца кантынентальным кліматам. Самы цёплы месяц - ліпень са сярэдняй тэмпературай 18.9 °C (66 °F). Самы халодны месяц - студзень, з сярэдняй тэмпературай -5.6 °С (22 °F).
 
{{Клімат горада
|Горад_род=Чарнігава
|Крыніца=[http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=53133&cityname=Chernihiv-Ukraine Weatherbase]
| Сту_сяр=-5 | Сту_сяр_апад= 42
| Лют_сяр=-5 | Лют_сяр_апад= 36
| Сак_сяр=0 | Сак_сяр_апад= 35
| Кра_сяр=8| Кра_сяр_апад= 42
| Май_сяр=14| Май_сяр_апад= 45
| Чэр_сяр=17 | Чэр_сяр_апад= 79
| Ліп_сяр=18 | Ліп_сяр_апад= 80
| Жні_сяр=17 | Жні_сяр_апад= 67
| Вер_сяр=13 | Вер_сяр_апад= 43
| Кас_сяр=7 | Кас_сяр_апад= 35
| Ліс_сяр=1 | Ліс_сяр_апад= 48
| Сне_сяр=-2 | Сне_сяр_апад= 47
| Год_сяр=7 | Год_сяр_апад= 599
| Сту_сяр_мін=-8 | Сту_сяр_макс= 3
| Лют_сяр_мін=-7 | Лют_сяр_макс= 2
| Сак_сяр_мін=-2 | Сак_сяр_макс= 3
| Кра_сяр_мін=3 | Кра_сяр_макс= 12
| Май_сяр_мін=8 | Май_сяр_макс= 19
| Чэр_сяр_мін=12 | Чэр_сяр_макс= 22
| Ліп_сяр_мін=13| Ліп_сяр_макс= 23
| Жні_сяр_мін=12 | Жні_сяр_макс= 22
| Вер_сяр_мін=8 | Вер_сяр_макс= 17
| Кас_сяр_мін=3 | Кас_сяр_макс= 11
| Ліс_сяр_мін=-1 | Ліс_сяр_макс= 3
| Сне_сяр_мін=-5 | Сне_сяр_макс= 0
| Год_сяр_мін=3 | Год_сяр_макс= 11
|Сту_а_макс=8 |Сту_а_мін= -35
|Лют_а_макс=15 |Лют_а_мін= -27
|Сак_а_макс=21 |Сак_а_мін= -27
|Кра_а_макс=25 |Кра_а_мін= -8
|Май_а_макс=32 |Май_а_мін= 0
|Чэр_а_макс=32 |Чэр_а_мін= 2
|Ліп_а_макс=32 |Ліп_а_мін= 7
|Жні_а_макс=32 |Жні_а_мін= 2
|Вер_а_макс=30 |Вер_а_мін= -3
|Кас_а_макс=25 |Кас_а_мін= -10
|Ліс_а_макс=14 |Ліс_а_мін= -22
|Сне_а_макс=11 |Сне_а_мін= -26
|Год_а_макс=32 |Год_а_мін= -35
| Сту_вада=
| Лют_вада=
| Сак_вада=
| Кра_вада=
| Май_вада=
| Чэр_вада=
| Ліп_вада=
| Жні_вада=
| Вер_вада=
| Кас_вада=
| Ліс_вада=
| Сне_вада=
| Год_вада=
|}}
 
== Гісторыя ==
{{main|Гісторыя Чарнігава }}
У IX ст. цэнтр [[севяране|севяран]]. Упершыню згадваецца ў летапісе пад [[907]] годам. 3 X стагоддзя ў складзе [[Кіеўская Русь|Кіеўскай Русі]]. У 1024—36 і 1054—1239 гадах эканамічны і палітычны цэнтр [[Чарнігаўскае княства|Чарнігаўскага княства]]. У [[1239]] годзе разбураны мангола-татарскімі войскамі [[Батый|Батыя]]. 3 2-й пал. XIV ст. ў складзе [[ВКЛ]]. У выніку вайны Маскоўскай дзяржавы з Вялікім княствам Літоўскім 1500—1503 разам з Чарнігава-Северскай зямлёй адышоў да Расійскай дзяржавы. Паводле Дэулінскага перамір'я 1618 года ў складзе [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]], у 1623 атрымаў [[магдэбургскае права]]. Летам [[1648]] горад захоплены паўстанцамі, цэнтр Чарнігаўскага казацкага палка. Паводле Андросаўскага перамір'я 1667 у складзе Расійскай дзяржавы. 3 1679 у Чарнігаве дзейнічала друкарня, з 1700 — калегіум. 3 1782 цэнтр Чарнігаўскага намесніцтва, з 1797 Маларасійскай, з 1802 года [[Чарнігаўская губерня|Чарнігаўскай губерні]]. Акупіраваны германскімі войскамі (сакавік 1918 — студзень 1919), арміяй Дзянікіна (кастрычнік—лістапад 1919). 3 1925 цэнтр акругі, з 1932 — вобласці. У ІІ сусветную вайну акупаваны (1941) нацысцкай Германіяй, заняты Чырвонай Арміяй у выніку Чарнігаўска-Прыпяцкай аперацыі 1943.
 
== Насельніцтва ==
 
=== Чисельність ===
{| align="center" border="0" cellspacing="2" cellpadding="5" style="border:1px solid #AAAAAA;"
|-bgcolor="#AAAAFF"
|+ style="font-weight: bold; font-size: 1.1em; margin-bottom: 0.5em"| Насельніцтва <small>(асоб)</small>
|-bgcolor="#eeeeff"
! 1897 !! 1926 !! 1939 !! 1959 !! 1970 !! 1979 !! 1989 !! 2001 !! 2017
!2018
|- bgcolor="#f7f9ff"
| align=center|27&nbsp;716
| align=center|34&nbsp;359
| align=center|68&nbsp;597
| align=center|89&nbsp;585
| align=center|158&nbsp;873
| align=center|238&nbsp;141
| align=center|296&nbsp;347
| align=center|304&nbsp;994
| align=center|291&nbsp;641
|289 400<ref name=":2">{{Cite web|url=http://cntime.cn.ua/top-novini/item/22907-vzhene300tisyachskilkilyudejzhiveuchernigovi|title=Ўжо не 300 тыс - колькі людзей жыве ў Чарнігаве|last=|first=|date=|website=|publisher=|language=|accessdate=}}</ref>
|}
 
=== Мова ===
{| align="center" border="0" cellspacing="2" cellpadding="5" style="border:1px solid #AAAAAA;"
|-bgcolor="#AAAAFF"
|+ style="font-weight: bold; font-size: 1.1em; margin-bottom: 0.5em"| Насельніцтва па роднай мове <small>(2001)</small>
|-bgcolor="#eeeeff"
! ўкраінскі&nbsp;мова !! руская !! беларуская
|- bgcolor="#f7f9ff"
| align=center|74,01&nbsp;%
| align=center|24,50&nbsp;%
| align=center|0,29&nbsp;%
|}
 
 
== Прамысловасць ==
Радок 103 ⟶ 203:
* [http://stroitel.cn.ua/ Будаўнічы сайт Чарнігава]
* [http://job.our.cn.ua/ Работа у Чарнігаве]
 
{{зноскі}}
 
{{Чарнігаўская вобласць}}