Аўстралія: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 136:
{{main|Гісторыя Аўстраліі}}
=== Аўстралія да прыбыцця еўрапейцаў (да 1606 года) ===
[[Файл:Aboriginal Art Australia.jpg|thumb|left|200px|Малюнкі абарыгенаў у [[Какаду, нацыянальны парк|Нацыянальным парку Какаду]], якім прыкладна {{nobr|30 000 гадоў}}.]]
 
Продкі аўстралійскіх абарыгенаў з’явіліся ў Аўстраліі каля 40-60 тысяч гадоў назад (паводле іншых звестак, каля 70 тыс. гадоў назад)<ref>Peter Hiscock (2008). ''Archaeology of Ancient Australia''. Routledge: London. ISBN 0-415-33811-5.</ref><ref>John Mulvaney and Johan Kamminga (1999). ''Prehistory of Australia''. Allen and Unwin, Sydney. ISBN 1 864489502.</ref>. Людзі прыбывалі ў Аўстралію з Паўднёва-Усходняй Азіі сухапутным мастом, што ўзнік у ледавіковую эпоху, ў той час, калі Новая Гвінея і Тасманія былі часткай аўстралійскага кантынета. На гэтым шляху яны перасякалі нешырокія пралівы, што рабіла іх, бадай, першымі ў гісторыі марскімі падарожнікамі<ref>Ron Laidlaw «Aboriginal Society before European settlement» in Tim Gurry (ed) (1984) ''The European Occupation.'' Heinemann Educational Australia, Richmond. p. 40. ISBN 0 85859 2509.</ref>.
Радок 153:
 
=== Даследванне Аўстраліі і каланіяльны перыяд (1606 - 1900) ===
[[Файл:Australia discoveries by Europeans before 1813 en.png|thumb|right|300px|Даследаванне Аўстраліі еўрапейскімі мараплаўцамі (да 1812 года)<br />
{{legend|#000000|1606 — [[Вілем Янсзан]]}}
{{legend|#ff9955|1606 — [[Луіс Ваэс дэ Торэс]]}}
{{legend|#39842c|1616 — [[Дэрк Хартог]]}}
{{legend|#ffd42a|1619 — [[Фрэдэрык дэ Хаўтман]]}}
{{legend|#835b38|1644 — [[Абель Тасман]]}}
{{legend|#516778|1696 — [[Вілем дэ Вламінк]]}}
{{legend|#000080|1699 — [[Уільям Дампір]]}}
{{legend|#8000ff|1770 — [[Джэймс Кук]]}}
{{legend|#0055d4|1797—1799 — [[Джордж Бас]]}}
{{legend|#ff0000|1801—1803 — [[Мэцью Фліндэрс]]}}]]
 
Некаторыя аўтары спрабавалі даказаць, што еўрапейцы наведалі Аўстралію яшчэ ў 16 стагоддзі. {{нп5|Макінтайр, Кенет|Кенет Макінтайр|en|Kenneth McIntyre}} і іншыя гісторыкі сцвярджалі, што [[Тэорыя партугальскага адкрыцца Аўстраліі|партугальцы адкрылі Аўстралію]] ў 1520-я гг<ref>McIntyre, K. G. (1977) ''The Secret Discovery of Australia, Portuguese ventures 200 years before Cook'', Souvenir Press, Menindie ISBN 028562303 6.</ref>. Наяўнасць на {{нп5|Карты Д'епа|картах Д'епа|en|Dieppe maps}} надпісу {{нп5|Жав-Ля-Гранд|«Жав-Ля-Гранд»|en|Jave la Grande}} ({{lang-fr|Jave La Grande}}) часта ўспрымалася як доказ "партугальскага адкрыцця". Тым не менш карты Д'епа адлюстроўваюць недасканалы стан геаграфічных ведаў той эпохі, як фактычных, так і тэарэтычных<ref>Robert J. King, «The Jagiellonian Globe, a Key to the Puzzle of Jave la Grande», ''The Globe: Journal of the [[Australian and New Zealand Map Society|Australian Map Circle]],'' no. 62, 2009, pp. 1—50.</ref>. Хаця тэорыі візіту еўрапейцаў да 17 стагоддзя працягваюць выклікаць шмат цікавасці да Аўстраліі і іншых краін, яны, як правіла, лічацца спрэчнымі і недастаткова абгрунтаванымі.