Зоська Верас: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Біяграфія: вікіфікацыя, афармленне
Радок 49:
[[File:Fabijan Shantyr.jpg|thumb|150px|[[Фабіян Гіляравіч Шантыр|Фабіян Шантыр]]]]
 
Пачатковую адукацыю, у тым ліку і музычную, атрымала ад бацькоў<ref name="ЗВ"/><ref name="СГП">[http://ggau.by/nowosti/staraya-grodzenskaya-patryjotka-zoska-veras.html Старая Гродзенская патрыётка Зоська Верас!]</ref>, а ў 1904 паступіла ў прыватнае гандлёвае вучылішча Л. Валадкевіч у [[Горад Кіеў|Кіеве]]. У 1905 жыла ў [[Горад Луцк|Луцку на Валыні]]. Пасля смерці бацькі ў 1908 пераехала разам з маці ў радавы маёнтак Альхоўнікі (па іншых крыніцах — маёнтак Крыштапарова) [[Сакульскі павет|Сакольскага павета]]. Скончыла прыватную жаночую гімназію Кацярыны Баркоўскай, якая мясцілася ў камяніцы Стэфана Баторыя ў [[Горад Гродна|Гродне]] (1912), 10-месячныя садоўніцка-агародніцка-пчалярскія курсы<ref name="СГП"/> і 6-тыднёвыя ваенныя санітарныя курсы ў [[Горад Варшава|Варшаве]] (1914).
 
3 1915 у Мінску. Працавала сакратаркай у [[Мінскі аддзел Беларускага таварыства дапамогі пацярпелым ад вайны|Мінскім аддзеле Беларускага таварыства дапамогі пацярлелым ад вайны]], [[Беларускі нацыянальны камітэт, Мінск|Беларускім нацыянальным камітэце]], у [[Цэнтральная рада беларускіх арганізацый 1917|Цэнтральнай радзе беларускіх арганізацый]], [[Беларуская Сацыялістычная Грамада, 1902|Беларускай сацыялістычнай грамадзе]]. У тым жа годзе пазнаёмілася з [[Фабіян Гіляравіч Шантыр|Фабіянам Шантырам]], які быў на 5 гадоў старэйшы за яе<ref name="ФФ">[http://nn.by/index.pl?theme=nn/2005/18&article=hi-li-fabijan Фабіян! Фабіян!..]</ref>. У іх завязаліся рамантычныя адносіны. Фабіян жыў у [[Горад Бабруйск|Бабруйску]]у, але часта наведваўся ў [[Горад Мінск|Мінск]]. Ён удзельнічаў у рабоце клуба «[[Беларуская хатка, (Мінск)|«Беларуская хатка»]]» ў 1916—1917 і быў актыўна залучаны ў грамадскім жыцці. Зоська таксама наведвала яго ў Бабруйску, нават пасля арышту Фабіяна, які адбыўся ў 1918 годзе, у выніку чаго Шантыр апынуўся ў [[Бабруйская крэпасць|Бабруйскай крэпасной турме]]. У сваіх лістах і ўспамінах З. Верас называе Ф. Шантыра мужам, але пабрацца ім, на жаль, не выпала<ref name="ФФ"/>. У лісце да [[Ванда Лявіцкая|Ванды Лявіцкай]] Зоська ўскладае віну за гэта на [[Рамуальд Аляксандравіч Зямкевіч|Р. А. Зямкевіча]], які, паводле аўтаркі ліста, узвёў паклёп на яе ў вачах Ф. Шантыра<ref name="ФФ"/>.
 
У канцы 1918 г. З. Верас пакідае Мінск з прычыны хваробы маці і вяртаецца ў дзедаў маёнтак  — Альхоўнікі<ref name="ФФ"/>. У 1919 г. у Зоські Верас нарадзіўся сын Антон, яго бацька [[Фабіян Гіляравіч Шантыр|Фабіян Шантыр]] быў расстраляны ў 1920 г<ref name="ГВ"/>. Жывучы ў Альхоўніках, Людвіка Антонаўна пісала вершы, прысвечаныя найчасцей малому сыночку. У 1922 г. Людвікін дзед памёр, і маёнтак давялося прадаць<ref name="СГП"/>.
 
У 1923 годзе ў лясным масіве на Панарскіх узгорках пад Вільняй разам з А. Войцікам пабудавалі прасторную хатку з галінак дрэў, абмазаных глінай так, як гэта рабілася ва Украіне<ref name="СГП"/> У 1926 г. Зоська Верас выйшла замуж за [[Антон Іванавіч Войцік|Антона Войціка]], маладыя павянчаліся ў Віленскім {{Не перакладзена 3|[[Касцёл Святога Мікалая, (Вільнюс)|Касцёле Святога Мікалая|ru|Костёл Святого Николая (Вильнюс)}}]]<ref>[http://www.poiskturov.by/cgi-bin/newspaper.cgi?t=text&date=20050203&id=389&f=a Обретение Вильни] {{ref-ru}}</ref>. У гэтым шлюбе 1 ліпеня 1927<ref>[http://nn.by/?c=ar&i=10801 Памерла Галіна Войцік]</ref> нарадзілася дачка [[Галіна Антонаўна Войцік]], па мужу Луцкевіч.
 
У 1924—1929 гг. працавала адміністратарам рэдакцыі газет Беларускай сялянска-рабочай грамады, у 1927—1931 гг. — рэдактар дзіцячага часопіса [[Заранка (1927)|«Заранка»]], пісала для яго апавяданні, а ў 1934—1935 гг. — дзіцячага часопіса [[Пралескі (1934)|«Пралескі»]], у 1928—1939 гг. — старшыня Беларускага кааператыўнага таварыства «Пчала», адначасова (1934—1938) — рэдактар пчалярскага часопіса «[[Беларуская борць (1934)|Беларуская борць]]» (Вільня).
Радок 65:
Толькі ў 1961 г. Зоська Верас была «адкрытая» [[Арсень Ліс|Арсенем Лісам]], які збіраў у вільнюскіх архівах матэрыял для сваёй дысертацыі, пасля гэтага яе пачалі наведваць пісьменнікі, навукоўцы, журналісты, студэнты. У канцы 1980-х вакол Зоські Верас гуртавалася беларуская інтэлігенцыя Вільнюса. Член [[Саюз пісьменнікаў СССР|Саюза пісьменнікаў СССР]] (з 1982).
 
Памёрла ў 1991 г.годзе, пахавана на Панарскіх могілках побач з магіламі маці, мужа і сына<ref name="ГВ"/>.
 
== Грамадская дзейнасць ==