Херсанес Таўрычаскі: Розніца паміж версіямі

Заснаваны ў 422—421 да н.э. грэкамі-перасяленцамі з [[Гераклея Пантыйская|Гераклеі Пантыйскай]]. У V—I ст. да н.э. [[Поліс, антычная грамадзянская абшчына|поліс]], у I—IV ст. н.э.  — арыстакратычная рэспубліка. Насельніцгва горада займалася рыбалоўствам, вінаградарствам, рамяством і гандлем (пераважна хлебам). У IV—III ст. да н.э. пад яго кантролем знаходзіліся гарады Керкінітыда, Калос-Лімен і шэраг умацаванняў. У гэты час горад займаў плошчу каля 27 га, меў акропаль, агору, каля 20 тыс. жыхароў. У канцы II ст. да н.э., каб адбіцца ад скіфаў, горад прызнаў панаванне [[Пантыйскае царства|Пантыйскага царства]], 3 [[63 да н.э.]] залежаў ад [[Рымская імперыя|Рыма]], з канца IV ст. н.э.  — ад [[Візантыя|Візантыі]]. Найбольшага росквіту дасягнуў у V  — пач. VII ст., калі адноўлены ўмацаванні, пабудаваны буйныя базілікі. У V—XI ст. Херсанес Таўрычаскі  — самы вялікі горад [[Паўночнае Прычарнамор’е|Паўночнага Прычарнамор'Прычарнамор’]]я, цэнтр распаўсюджвання [[хрысціянства]]. У пач. VIII ст. падпарадкаваны хазарамі. У [[989]] быў захоплены войскамі кіеўскага князя [[Уладзімір Святаславіч|Уладзіміра Святаславіча]]<ref>Диба Юрій. [https://www.academia.edu/30994491/Диба_Юрій._Корсунські_капища_Володимира_Святославовича Корсунські «капища» Володимира Святославовича]</ref><ref>Диба Юрій. [https://www.academia.edu/30996269/Диба_Юрій._Інтерпретація_Корсунської_легенди_в_будятицькій_традиції_вшанування_Святого_джерела Інтерпретація Корсунської легенди в будятицькій традиції вшанування Святого джерела]</ref>. Апошні перыяд росквіту  — 2-я пал. IX — XIIIX—XII ст.: пашыраны порт, будаваліся новыя храмы, выпускаліся ўласныя грошы. У сярэдзіне XII ст. трапіў пад уладу полаўцаў[[полаўцы|полаўц]]аў, з пач. XIII ст.  — [[Трапезундская імперыя|Трапезундскай імперыіімперы]]і. У 1299 разбураны ханам Нагаем[[Нагай|Нага]]ем, у канцы XIV ст.  — Едыгеем[[Едыгей|Едыге]]ем.

[[Археалагічныя раскопкі|Археалагічнымі раскопкамі]] (пачаты ў 1827, сістэматычныя з 1876) выяўлены муры, вежы, кварталы з дамамі і майстэрнямі, антычны тэатр, больш за 50 хрысціянскіх храмаў (IV—XV ст.), некропаль і інш.; эпіграфічныя[[Эпіграфіка|эпіграфі]]чныя помнікі  — прысяга херсанесцаў (пач. III ст. да н.э.), дэкрэты ў гонар Дыяфанта[[Дыяфант]]а (канец II ст. да н.э.), фрагменты жывапісу[[жывапіс]]у, [[мазаіка|мазаікі]] і інш.

* Якобсон А. Л.  Раннесредневековый Херсонес. М.; Л., 1959;

* Белов Г. Д.  Херсонес-Корсунь. Л., 1969;

* Кадеев В. И.  Херсонес Таврический: Быт и культура (I— IIII—III вв. н.э.). Харьков, 1996;

* Соломоник Э. И.  Латинские надписи Херсонеса Таврического. М., 1983;

* Сапрыкин С. Ю.  Гераклея Понтийская и Херсонес Таврический М., 1986;

* Зубарь В. М., Павленко Ю. В.  Херсонес Таврический и распространение христианства на Руси. Киев, 1988;

* Пальцева Л. А.  Херсонес Таврический в V—I вв. до н.э. Л., 1988;

* Соколов Г. И.  Ольвия и Херсонес. М., 1999.

== У СецівеСпасылкі ==